Nước chấm công nghiệp "đội lốt" nước mắm
PNTĐ-Rất nhiều sản phẩm ghi mác nước mắm được bày bán công khai trên thị trường nhưng thành phần, quy trình sản xuất lại không đáp ứng theo tiêu chuẩn do Bộ NN&PTNT ban hành.
Sự mập mờ, không rõ ràng này khiến người tiêu dùng khó khăn trong việc lựa chọn nước mắm phù hợp với nhu cầu tiêu dùng và an toàn sức khỏe!
Bộ quy chuẩn rõ ràng về các loại nước mắm sẽ giúp người tiêu dùng có cơ sở lựa chọn sản phẩm phù hợp |
Mua nước mắm, dùng nước chấm
Thị trường nước mắm thời gian gần đây có hàng chục thương hiệu khác nhau, tạm chia làm hai dòng sản phẩm chính. Với những người thích vị đậm truyền thống thì sử dụng nước mắm cốt mang thương hiệu quen thuộc của nhiều vùng biển nổi tiếng của Việt Nam như Phú Quốc, Cát Bà, Phan Thiết, Nha Trang… Dòng sản phẩm mới được một số thương hiệu chuyên sản xuất thực phẩm cung cấp có vị nhạt hơn, có thể sử dụng luôn, không phải nêm nếm thêm các loại gia giảm khác. Tuy cùng được xuất bán ra thị trường dưới tên nước mắm nhưng mỗi loại có giá chênh lệch nhau rất lớn. Theo khảo sát của PV tại một số chợ và siêu thị Hà Nội, các loại nước mắm truyền thống có giá bán trung bình từ 85.000 – 230.000 đồng/lít, trong khi nước mắm vị nhạt (hay còn được gọi là nước mắm công nghiệp) giá chỉ bằng 2/3.
Với mức giá bán thấp, dễ sử dụng, lại được quảng cáo rầm rộ, nước mắm công nghiệp nhanh chóng đánh bại các sản phẩm nước mắm truyền thống. Rất nhiều người tiêu dùng lựa chọn sử dụng mà không quá quan tâm đến thành phần, xuất xứ. Trong khi đó, theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về điều kiện bảo đảm ATTP đối với cơ sở sản xuất nước mắm do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành, nước mắm là sản phẩm thu được từ quá trình lên men của hỗn hợp cá và muối trong khoảng thời gian 6 tháng.
Đối chiếu với thực tế, người tiêu dùng có thể dễ dàng nhận thấy, có nhiều loại ghi nhãn là nước mắm nhưng thực chất lại có tới… 15 - 17 thành phần khác, bên cạnh tinh cốt cá cơm và muối – hai thành phần chính và quan trọng nhất. Các thành phần khác chiếm đa số và đáng lo ngại bởi chủ yếu là chất hóa học điều vị, tạo màu, bảo quản… được ghi dưới dạng tên khoa học. Nếu không phải là những chuyên gia “bóc tách” và “bóc mẽ” thì rất ít người tiêu dùng có thể nhận biết được thành phần cũng như độ độc hại của nó.
Phải có quy định cụ thể về nước mắm và nước chấm
PGS.TS chuyên về dinh dưỡng và thực phẩm chế biến Nguyễn Duy Thịnh đồng tình với quan điểm khi mà nhiều chị em đang rơi vào thế khó khi đứng trước một “rừng” sản phẩm nước mắm. “Với việc có thêm 15-17 loại phụ gia thì đó không phải là nước mắm nữa”. Nhận định này của PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cũng là ý kiến của nhiều chuyên gia thực phẩm, các hội làng nghề sản xuất nước mắm truyền thống trên cả nước. Tuy nhiên, việc yêu cầu các DN sản xuất nước mắm công nghiệp phải ghi nhãn đúng theo bản chất của sản phẩm lại chưa thể thực hiện được do chúng ta chưa quy định chưa đầy đủ, chặt chẽ trong quản lý chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm đối với nước chấm và nước mắm.
Thực tế này cũng đang gây khó cho các cơ quan kiểm tra. Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát tất cả sản phẩm nước mắm công nghiệp hiện đang lưu thông trên thị trường. Tuy nhiên, đại diện đơn vị này cho biết, những chất phụ gia có trong thành phần lại do ngành y tế quản lý và cấp giấy chứng nhận. Do vậy, quản lý thị trường chỉ có thể kiểm tra các đơn vị sản xuất có đầy đủ giấy chứng nhận theo quy định hay không, chất lượng sản phẩm có đúng như giấy chứng nhận hay không chứ chưa thể làm sâu hơn vì chưa có quy định cụ thể phân biệt nước mắm truyền thống, nước mắm công nghiệp, nước chấm...
Vì sao không công bố nước mắm nào có hàm lượng thạch tín vượt mức? |
Nguyễn Hương