Nhân rộng mô hình “chợ văn minh”
PNTĐ-Ban quản lý nhiều chợ dân sinh trên địa bàn TP đã phát huy vai trò quan trọng của các đoàn thể, trong đó có Hội Phụ nữ chợ để cùng chung tay xây dựng chợ văn minh thương mại.
Đa phần hộ kinh doanh tại các chợ trên địa bàn TP do phụ nữ làm chủ. Cùng với sự quan tâm của chính quyền địa phương, Ban quản lý nhiều chợ dân sinh trên địa bàn TP đã phát huy vai trò quan trọng của các đoàn thể, trong đó có Hội Phụ nữ chợ để cùng chung tay xây dựng chợ văn minh thương mại.
Đẩy lùi hành vi xấu
Chợ Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm là một mô hình có nhiều thành công trong việc xây dựng chợ văn minh thương mại (VMTM). Bà Vũ Thị Phi - Ủy viên Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội PN chợ giai đoạn 2006 - 2016 nhớ lại thời điểm 12 năm về trước, khi bắt đầu nhiệm kỳ 2006 - 2011 cũng là thời điểm chợ Đồng Xuân bị gắn với một số hành vi không đẹp trong kinh doanh như: đốt vàng mã, đốt vía, nói thách, không muốn bán hàng cho khách mua lẻ…
Trăn trở trước thực tế trên, Hội PN chợ đã kịp thời gặp gỡ chị em tiểu thương vận động cùng chung tay xây dựng chợ VMTM bằng nhiều hình thức tuyên truyền phong phú và phong trào hay. “Được sự ủng hộ của lãnh đạo công ty CP Đồng Xuân, Quận hội Hoàn Kiếm, từ năm 2006, Hội PN chợ đã mời diễn viên kịch xây dựng tiểu phẩm tuyên truyền để chị em cùng “học văn minh thương mại”.
 |
| Chị em tiểu thương chợ Đồng Xuân mặc áo dài bán hàng trong những ngày lễ Tết |
Tất cả tình huống trong tiểu phẩm đều được lấy từ những dữ liệu, dẫn chứng thực tế, cụ thể như cách ứng xử với người nước ngoài, giao tiếp với khách hàng, cách bán hàng hiệu quả… nên có tính thuyết phục cao, đạt hiệu quả tuyên truyền tốt. Cùng với đó, Hội PN chợ còn tổ chức nhiều buổi tọa đàm, nói chuyện được lồng ghép với chủ đề VMTM, kết hợp việc phát động nhiều phong trào hay và có ý nghĩa thiết thực. Hiệu quả và tạo ấn tượng đẹp là phong trào chị em tiểu thương may và mặc áo dài truyền thống trong những ngày lễ Tết, các dịp kỷ niệm quan trọng trong năm…
Chị em kinh doanh ngành hàng khô ở sảnh và các ngành hàng ở vị trí mặt tiền của chợ đã hưởng ứng nhiệt tình. Duyên dáng lịch sự trong tà áo dài truyền thống và mời khách mua hàng bằng những lời nói văn minh nhã nhặn, chị em đã góp phần tạo hình ảnh đẹp cho chợ, thay đổi cách nhìn của xã hội về các hộ kinh doanh”.
Như mưa dầm thấm lâu, nhiều thói quen xấu bị đẩy lùi thay vào đó là hành vi đẹp, nếp sống văn minh trong chợ, ngoài phố như: trồng hoa quanh chợ và trong khuôn viên vào những ngày lễ hoặc nhân sự kiện quan trọng của đất nước; các hộ kinh doanh không lấn chiếm vỉa hè, lối đi quanh khu vực chợ để bày hàng, tập kết, bốc dỡ hàng hóa… Nhiều chị em dù lớn tuổi nhưng vẫn có ý thức học hỏi, bổ túc ngoại ngữ để có thể giao tiếp cơ bản với khách nước ngoài. Không câu nệ phải bán lẻ hay đổ buôn, khách đến mua hàng đón tiếp, tư vấn, ưng ý thì mua, chưa hài lòng có thể lựa chọn thêm.
Nằm trong quy hoạch làm đường vành đai 2 nhưng chợ Đồng Tâm - vốn xuất phát điểm là chợ tạm đã trở thành một trong những chợ dân sinh của quận Hai Bà Trưng thực hiện nghiêm túc các quy định của chợ VMTM. Có được kết quả này, ông Trần Duy Phong - Phó BQL chợ cho biết: cũng như nhiều chợ dân sinh truyền thống ở Hà Nội, tại chợ Đồng Tâm, tổ trưởng các ngành hàng cũng đồng thời là tổ trưởng phụ nữ nên việc tuyên truyền, triển khai quy định liên quan đến xây dựng chợ VNMT rất thuận lợi, nhanh chóng và có hiệu quả cao.
Không gian chợ không quá lớn, mái lợp tôn nhưng các hộ kinh doanh sắp xếp hàng hóa gọn gàng, dành phần đường cho khách hàng đến tham quan, mua sắm và đảm bảo an toàn cháy nổ; thu gom rác sạch sẽ, đổ rác đúng nơi quy định. Chợ Đồng Tâm là một trong hai chợ ở quận thực hiện tốt phong trào Tiếp sức hàng Việt do Hội LHPN quận Hai Bà Trưng triển khai.
Xây dựng chợ văn minh bằng… công nghệ
Xác định các tiêu chí VMTM chính là cách xây dựng thương hiệu cho chợ dân sinh truyền thống - nơi cung cấp thực phẩm chính cho người dân và tạo viện làm cho người dân địa phương, quận Long Biên đã chủ động trong việc xây dựng chợ VMTM bằng cách chính quyền, BQL chợ và các hộ kinh doanh cùng thực hiện với đầu mục việc cụ thể. Để đảm bảo mỹ quan đô thị cũng như để bà con tiểu thương yên tâm kinh doanh và khách hàng có điểm mua sắm tin cậy, sau khi xây dựng tiêu chí VMTM riêng cho chợ dân sinh, ông Dương Đình Tình - Trưởng phòng Kinh tế quận Long Biên cho biết: Quận đang khảo sát và thí điểm lắp đặt camera theo dõi các vi phạm về trật tự đô thị tại các chợ theo hướng xã hội hóa và giao các đơn vị quản lý chợ thực hiện.
Chính quyền cơ sở phối hợp với BQL chợ trực tiếp xuống điểm phát sinh vi phạm để xử lý với thời gian không quá 15 phút kể từ khi nhận được thông tin có vi phạm. Nếu sai phạm tái diễn, quận có thể quy định trách nhiệm cụ thể và đánh giá thi đua hàng tháng đối với cấp trưởng các ngành liên quan. Đồng thời xem xét không cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP cho các cơ sở kinh doanh trên lòng đường, vỉa hè; trong nhà dân trên các tuyến đường được xác định gây mất ATTP, ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường.
Tại các chợ Nam Sơn, Tân Hưng, Việt Long, Đức Hòa và Kim Lũ của huyện Sóc Sơn đang được Sở Công thương cải tạo theo hướng áp dụng công nghệ tiên tiến. Hạ tầng chợ được cải tạo đáp ứng các tiêu chí VMTM nhưng vẫn giữ nguyên mô hình chợ truyền thống. Điểm mới của dự án là ứng dụng công nghệ cao trong quản lý vận hành hoạt động, có các điểm giao dịch cho loại hình kinh doanh online như trưng bày, giao dịch, phân loại, đóng gói và kho. Giải pháp bảo đảm tối đa lợi ích của các tiểu thương như không phải thay đổi vị trí kinh doanh tại tầng 1; mức giá thu đúng quy định của Nhà nước…
Hạnh Lê
