Cần đột phá để đảm bảo cuộc sống cho người lao động

Thứ Ba, 28/7/2015 07:33

Chia sẻ

PNTĐ-Cơ quan chức năng và các ban ngành có liên quan đang chuẩn bị cùng nhau bàn thảo về việc tăng lương tối thiểu (LTT) vùng năm 2016.

Đại diện cho người lao động (LĐ) - Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa có văn bản gửi Hội đồng tiền lương quốc gia, đề xuất dự kiến mức lương tối thiểu vùng sẽ tăng từ 350.000 - 550.000 đồng/tháng.

Người lao động chật vật với đồng lương eo hẹp

So với khối công chức, viên chức, LTT của công nhân LĐ tại các loại hình doanh nghiệp trên cả nước năm nào cũng được điều chỉnh tăng. Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát và sự khẳng định của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, mức lương này mới chỉ đáp ứng khoảng 70% nhu cầu tối thiểu của người LĐ. Vậy nên hiện nay, cuộc sống của đại đa số công nhân đang gặp không ít khó khăn. Chị Lê Thanh Thảo – công nhân KCN Nội Bài, huyện Sóc Sơn cho biết: hơn 3 năm gắn bó với doanh nghiệp mà đến nay tổng thu nhập hàng tháng của chị chỉ đạt gần 5 triệu đồng, bao gồm cả tiền tăng ca, làm thêm ngoài giờ và vào ngày nghỉ cuối tuần. “Hai vợ chồng đành phải co kéo, chi tiêu hết sức tiết kiệm mà khoản để dành phòng khi đau ốm vẫn chẳng đáng là bao. Mình mong các cơ quan chức năng có biện pháp quản lý chặt chẽ hơn để tăng lương không đồng thời với tăng giá”.

Cần đột phá để đảm bảo cuộc sống cho người lao động - ảnh 1

Mức lương đảm bảo ổn định cuộc sống là mong muốn chính đáng

của người lao động

Một lý do nữa khiến người LĐ mong chờ đến kỳ tăng lương, nhất là với lực lượng đang làm việc tại các doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, là vì tiền lương theo hợp đồng tăng, thì mức đóng bảo hiểm xã hội sẽ tăng. Động thái này góp phần bảo đảm an sinh xã hội lâu dài cho người LĐ. Vì trên thực tế, nhiều doanh nghiệp FDI trả lương theo thời gian và chỉ trả lương cho người lao động theo hợp đồng với mức cao hơn khoảng 10 – 12% lương tối thiểu vùng.

Tăng lương là tất yếu

Đề cập đến việc điều chỉnh LTT năm 2016, ông Mai Đức Chính - Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, nguyên tắc xác định mức điều chỉnh là căn cứ vào điều 91 của Bộ luật Lao động. Mức LTT vùng được điều chỉnh căn cứ vào nhu cầu sống tối thiểu của người LĐ và gia đình họ; điều kiện kinh tế - xã hội và mức tiền lương trên thị trường LĐ. Tăng thêm ở mức hợp lý để thực hiện lộ trình đến năm 2017. Theo điều 89 - Luật BHXH 2014, từ 01/01/2018 trở đi, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của người LĐ là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật về LĐ. Vì vậy, lộ trình tăng mức LTT phải tránh gây đột biến về chi phí của doanh nghiệp, nhưng vẫn phải bù đủ trượt giá (dự kiến khoảng 5%/năm), tăng theo mức tăng năng suất LĐ (khoảng 3 - 3,5%/năm) để cải thiện tiền lương của người LĐ.

Mỗi lần tăng lương là một lần các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa lại kêu khó. Nhưng thực tế, khi đưa ra đánh giá tác động đối với doanh nghiệp về điều chỉnh tiền LTT vùng năm 2015, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, việc tăng tiền LTT không gây đột biến về chi phí cho doanh nghiệp.

Qua khảo sát của Tổng Liên đoàn tại 60 doanh nghiệp cũng cho thấy, các doanh nghiệp (nhất là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có hạch toán từ công ty mẹ ở nước ngoài) đều cho rằng, việc tăng mức tiền LTT năm 2015 không ảnh hưởng nhiều đến sản xuất kinh doanh và sẽ chấp hành nghiêm khi Nhà nước công bố mức lương tối thiểu của năm 2016. Trao đổi thêm về vấn đề này, một số chuyên gia LĐ cho rằng, việc điều chỉnh lương cho người LĐ là chuyện tất yếu, bởi đây là yếu tố quan trọng thúc đẩy nâng cao năng suất LĐ. Mức lương xứng đáng là động lực tạo sự phấn khởi cho người LĐ và đóng góp tích cực hơn cho sự phát triển doanh nghiệp.

Một vấn đề rất cần được chú ý là hiện nay, trong cơ cấu số liệu xác định nhu cầu sống tối thiểu cho người LĐ của bộ phận kỹ thuật thuộc Hội đồng tiền lương Quốc gia, thì vẫn có con số “vênh” với thực tế, khiến người LĐ có thể phải chịu thiệt thòi. Đơn cử như số liệu về tiền thuê nhà, chỉ được tính bình quân một người là 80.000 đồng/tháng, nhưng tại Hà Nội, chỉ có những người LĐ được doanh nghiệp hỗ trợ hoặc đứng ra thuê nhà ở cho công nhân thì người LĐ mới thuê được nhà với số tiền này. Đa phần người LĐ vẫn đang phải thuê nhà trọ với mức từ 500.000 – 700.000 đồng/phòng cho 2 người.

Dự kiến cuối tháng 7 này, Hội đồng Tiền lương Quốc gia (gồm đại diện 3 bên: phía Chính phủ là Bộ LĐ-TB&XH; đại diện cho phía sử dụng lao động là phòng Thương mại và công nghiệp VN; đại diện cho người lao động là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) sẽ nhóm họ Hội đồng sẽ bàn thảo trên cơ sở bám sát thực tế, nhằm tìm ra phương án tối ưu để điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng năm 2016, và sẽ đệ trình Chính phủ vào tháng 10/2015.

Hoàng Đức