Môi trường sạch – thu nhập tăng
PNTĐ-Vấn đề nan giải nhất của xã Phủ Đổng, huyện Gia Lâm là phấn đấu đạt chuẩn về vệ sinh môi trường (VSMT) tại vùng đất dân giàu nhờ nghề chăn nuôi gia súc.
Nghề chăn nuôi phát triển, nhưng hủy hoại môi trường
Xã Phù Đổng nằm ở phía Bắc huyện Gia Lâm, giáp triền đê sông Đuống - miền đồng cỏ tự nhiên quanh năm xanh tốt. Tận dụng lợi thế này, bà con 6 thôn trong xã chọn cách làm giàu bằng nghề chăn nuôi gia súc. Những năm 2010 về trước, 100% hộ nuôi gia súc chuồng trại không đạt tiêu chuẩn, mọi thứ phế thải của đàn bò, đàn lợn đổ thẳng ra hệ thống cống rãnh, mương máng, ao làng, đồng ruộng và các khu vực xung quanh. Phù Đổng trở thành vùng bị ô nhiễm nặng nề.
Anh Nguyễn Xuân An, thôn Phù Dực: “Gia đình tôi thường xuyên nuôi từ 3 - 4 con bò, trung bình mỗi ngày bò thải 50 – 80 kg phân. Mùi phân rác lưu cữu quanh nhà tỏa ra thật sự là nỗi ám ảnh hàng ngày”. Chị Đào Thị Thu Thủy, hội viên phụ nữ xã: “Trước đây gia đình phải mất ít nhất 2 tiếng đồng hồ để chuyển chất thải ra đồng ủ làm phân bón. Nhiều khi chúng tôi đổ phân bò ngay trên đê sông Đuống”…
![]() |
Nuôi giun quế là một trong những giải pháp làm sạch môi trường của xã Phù Đổng |
Biện pháp hay giải bài toán khó
Ông Nguyễn Đức Thanh - Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch UBND xã Phù Đổng cho biết, một trong những tiêu chí quan trọng để Phù Đổng tiến lên xây nông thôn mới là phải đạt chuẩn về VSMT. Rất nhiều cuộc họp đã được Đảng ủy, UBND triệu tập để “cày xới” vấn đề này. Những chuyến đi học tập kinh nghiệm, tìm hiểu mô hình “làm giàu mà không gây ô nhiễm” ở các vùng miền có đặc điểm tương đồng, đã giúp cán bộ có được những gợi ý hay, những kinh nghiệm quý.
Sau rất nhiều trăn trở, Phù Đổng quyết định giải bài toán VSMT bằng biện pháp kinh tế. Giải pháp xây dựng bể khí sinh học bioga biến phân gia súc thành khí đốt, điện chiếu sáng được tích cực triển khai tới hơn 700 hộ. Ngoài nguồn kinh phí do Chính phủ Hà Lan hỗ trợ từ những năm trước, xã tích cực vận động bà con đầu tư thêm để có đủ kinh phí xây bể. Hộ nào gặp khó khăn sẽ được chính quyền tạo điều kiện thuận lợi về vốn vay từ ngân hàng và các chương trình, dự án.
Phát hiện giun quế có khả năng làm sạch MT, xã đi sâu tìm hiểu quy trình nuôi loài nhuyễn thể này. Giun quế làm phân hủy phân gia súc không còn mùi xú uế, phân giun thải ra là chất không mùi - loại phân bón sinh học rất được ưa chuộng ở thị trường trong và ngoài nước (để bón cây cảnh, cây ăn quả và sản xuất rau sạch), con giun trưởng thành được dùng làm thức ăn cho cá, gia cầm. Năm 2012, xã Phù Đổng quyết định dành 750m2 đất ngoài đê (thuộc xóm Từa) để thực hiện mô hình nuôi giun quế. Phân gia súc được giữ lại để nuôi giun, còn rác thải sẽ được xã vận chuyển đến nơi chôn lấp.
Đàn gia súc tại Phù Đổng tăng nhanh về số lượng. Ban đầu chỉ có hơn chục con do vài gia đình nuôi, nay đàn bò sữa tăng lên 1700 con và đã có 860 hộ theo nghề. Ngoài ra, xã còn có trên 600 gia đình nuôi hơn 4000 đầu lợn. Điều đáng mừng là nghề chăn nuôi ở Phù Đổng ngày càng phát triển thì tình trạng ô nhiễm ngày càng giảm. Kết quả của việc thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên đã đem lại cho xã những nguồn lợi “kép”.
Anh An, chị Thủy và nhiều bà con trong xã chia vui với chúng tôi, “Khí bioga làm chất đốt để đun nấu, thắp các ngọn đèn chiếu sáng. Gia đình nào lắp đặt hệ thống đèn sưởi thì suốt mùa đông đàn bò được sưởi ấm - cho năng suất và chất lượng sữa cao. Từ khi có bể bioga, hàng tháng trung bình mỗi gia đình tiết kiệm được từ 5 đến 7 triệu đồng”.
Hoàng Hoa - Minh Liễu