Nguy cơ ma túy cực độc thẩm thấu vào Việt Nam
PNTĐ-Từ đầu năm đến nay, các cơ quan chức năng của Việt Nam phát hiện và bắt giữ hàng tấn lá khat – một loại ma túy (MT) mới thuộc nhóm tuyệt đối cấm sử dụng...
Lá khat – một loại ma túy (MT) mới thuộc nhóm tuyệt đối cấm sử dụng – được vận chuyển một cách rất tinh vi với quy mô lớn vào Việt Nam để xuất sang nước thứ 3. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không sớm có các biện pháp quản lý mạnh, lá khat sau khi được bào chế có thẩm thấu ngược vào Việt Nam.
Ma túy “đội lốt” thảo mộc
Cục Hải quan Hà Nội phối hợp với Cục Cảnh sát điều tra về ma túy (Bộ Công an) vừa triệt phá đường dây vận chuyển trái phép với số lượng lớn chất MT có nguồn gốc thảo mộc từ nước ngoài vào Việt Nam qua đường bưu chính quốc tế. Loại MT lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam được biết đến với tên gọi là lá khat (hay còn được gọi với một tên khác là lá thiên đường).
![]() |
Lá khat bị cơ quan chức năng phát hiện thu giữ |
Quan sát bằng cảm quan mắt thường, lá khat trông rất giống lá chè, có mùi thơm dễ chịu, vị chát và ngọt nhẹ. Các đối tượng đã lợi dụng Việt Nam là nước xuất khẩu chè và thảo mộc nên đưa lá khat qua Việt Nam, khai báo tờ khai hải quan là lá chè khô, chùm ngây để được thông quan và sau đó phù phép thành các loại thảo dược của Việt Nam để đưa sang nước thứ 3. Kết quả giám định của Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) cho thấy, lá khat có thành phần cathinone - chất MT cực mạnh, nằm trong danh mục 1 số thứ tự 9 Nghị định 82 của Chính phủ năm 2013. Những hợp chất MT xếp trong danh mục 1 thuộc nhóm tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống.
Trung tá Mẫn Đức Thuật – Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) cho biết thêm, từ chất cathinone trong lá khat tổng hợp với chất amphetamine thành loại MT có tên gọi là Flakka. Đây là MT được pha trộn giữa cocain và hàng đá nên mức độ nguy hại, tàn phá cơ thể con người của nó có thể gấp đến 500 lần các loại MT thông thường. Ghi nhận tại một số nước trên thế giới cho thấy, người sử dụng loại MT này có các biểu hiện như mờ mắt, các hệ cơ và xương của cơ thể bị phá vỡ, rối loạn tâm thần, trở nên hung hăng bất thường,… Khi đã nghiện loại MT này, điều trị để cai nghiện khó hơn nhiều loại MT khác và khả năng dẫn đến tử vong cũng rất cao.
Thắt chặt quản lý và nâng cao cảnh giác
Chỉ trong một thời gian ngắn (từ tháng 4 – 6 năm 2016), Hải quan Hà Nội đã thu giữ một số lượng lá khat rất lớn, gần 200 thùng, tương đương với 2,5 tấn được chuyển từ một số nước Nam Phi cho một số cá nhân, doanh nghiệp tại Việt Nam. Các cơ quan chức năng đang xác minh những người nhận số hàng trên để tiếp tục làm rõ.
Bên cạnh đó, việc tuyên truyền để nâng cao cảnh giác và thắt chặt quản lý với mặt hàng nguy hiểm này cũng rất cần thiết. Có một lượng lá khat nhập lậu đã được Cục Kiểm dịch thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cấp phép xuất khẩu đi Mỹ do cá nhân, doanh nghiệp khai báo gian dối cộng với việc lô hàng đã có giấy chứng nhận xuất khẩu lá khô của nước xuất nên chúng được phân bổ vào luồng xanh miễn kiểm tra. Rất may các cơ quan chức năng đã kịp thời ngăn chặn và thu giữ số hàng này trước khi chúng được xuất cảnh.
Tìm hiểu thêm về vấn đề này chúng tôi được biết, theo đúng quy định và quy trình, cơ quan kiểm định thực vật không có khả năng và thẩm quyền kiểm tra xem trong loại lá khô này có chất độc hại gì mà chỉ được phép kiểm tra các đối tượng dịch hại và mức độ an toàn với thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Vì vậy, để kịp thời ngăn chặn không để những lô hàng độc hại nhập và xuất lậu qua Việt Nam, các cơ quan chức năng có liên quan tại Việt Nam cần có sự thông báo thông tin kịp thời để phối hợp chặt chẽ, kiểm tra kiểm soát nghiêm với các lô hàng lá khô nghi vấn.
Cùng với đó, cần nhanh chóng bổ sung kịp thời các quy định pháp luật bởi hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép loại MT mới cực độc này hiện vẫn chưa được đề cập trong bất cứ quy định nào ở Bộ luật Hình sự.
Hà Ánh