Tham gia BHXH tự nguyện một lần
PNTĐ-Trước những quy định mới về thời gian đóng - hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) theo Luật BHXH 2014, có hiệu lực từ 1/1/2018, nhiều người lao động vẫn còn nhiều băn khoăn...
Trước những quy định mới về thời gian đóng - hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) theo Luật BHXH 2014, có hiệu lực từ 1/1/2018, nhiều người lao đông băn khoăn phải đóng tự nguyện thêm 5 năm để có thể hưởng lương hưu ở mức 75%. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, không phải trường hợp nào cũng phải đóng thêm và những trường hợp cần phải đóng thêm thì thủ tục tham gia rất đơn giản.
 |
Không phải NLĐ nào cũng phải đóng thêm tiền mới được nhận 75% lương khi về hưu |
Lo lắng vì phải đóng thêm
Ông Nguyễn Định L (48 tuổi) hiện đang công tác tại một đơn vị trên địa bàn Hà Nội. Ông L nhẩm tính, hiện nay ông mới tham gia BHXH được 13 năm, đến khi ông về hưu vào năm 60 tuổi thì thời gian đóng bảo hiểm mới được 25 năm. Như vậy, để được hưởng lương hưu mở mức 75%, ông L cho rằng mình phải đóng thêm 5 năm nữa. Cùng cơ quan với ông L, nhiều trường hợp khác cũng băn khoăn về số năm phải đóng thêm để có thể hưởng lương hưu ở mức 75%. Người thì cho rằng mình phải đóng thêm 5 năm, 7 năm, nhưng khi hỏi đến cách thức để tham gia đóng thêm thì không phải ai cũng nắm được. “Nếu theo quy định trước kia, có thể chúng tôi không phải đóng thêm. Giờ, thu nhập khó khăn, khi về hưu lại phải lo thêm cả một khoản để đóng BHXH một lần nên tôi rất lo” – ông L chia sẻ.
Trước nhiều ý kiến băn khoăn về vấn đề này, Ông Phạm Lương Sơn – Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, không phải tất cả người lao động đều phải đóng thêm 5 năm nữa mới được hưởng mức lương hưu 75%. Ông Phạm Lương Sơn lấy ví dụ: “Trường hợp người lao động tốt nghiệp đại học năm 22 tuổi. Vì lý do nào đó, vài năm sau mới ổn định việc làm và 25 tuổi bắt đầu tham gia BHXH. Khi nghỉ hưu, nếu là nữ 55 tuổi - vừa đủ thời gian đóng BHXH 30 năm, còn nam là 60 tuổi - vừa đủ 35 năm đóng BHXH. Như vậy, người lao động đều đạt mức hưởng lương hưu 75%”.
Đại diện BHXH Việt Nam cũng cho biết thêm, trường hợp người lao động đi làm từ 18 tuổi, thời gian đóng BHXH còn kéo dài hơn cho đến tuổi nghỉ hưu. Như vậy, việc đóng thêm chỉ xảy ra với một số người lao động vì lý do nào đó đi làm muộn hoặc tham gia BHXH khi tuổi đã cao. Khi đó, người lao động sẽ phải tiếp tục đóng thêm để đảm bảo công bằng, theo nguyên tắc đóng - hưởng nhằm nhận được lương hưu ở mức tối đa 75%.
Thủ tục đơn giản
Đối với những đối tượng không đủ số năm tham gia BHXH theo yêu cầu, ông Phạm Lương Sơn khẳng định, người lao động vẫn có thể tham gia đóng BHXH số năm còn lại dưới hình thức tự nguyện để đảm bảo mức hưởng. Vấn đề này mới đây được đề cập tại Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, hướng dẫn một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, quy định về BHXH tự nguyện. Theo đó, từ 4/4/2016, lao động tham gia BHXH đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu, nhưng thời gian đóng bảo hiểm (BH) thiếu không quá 10 năm, thì được đóng một lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Chính sách này chỉ áp dụng cho công dân từ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BH bắt buộc.
Người tham gia có thể lựa chọn các phương thức đóng: Đóng hằng tháng; 3 tháng một lần; 6 tháng một lần; 12 tháng một lần; đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần. Riêng với nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi đủ tuổi về hưu, nhưng thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Mức đóng hằng tháng được quy định bằng 22% thu nhập do người tham gia tự lựa chọn. Về thời điểm hưởng lương hưu, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu ngay từ tháng liền kề, sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu. Trường hợp đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định mà vẫn tiếp tục đóng BHXH tự nguyện, thì thời điểm hưởng lương hưu là tháng liền kề sau tháng dừng đóng và có yêu cầu hưởng lương hưu.
Trong trường hợp người lao động dừng tham gia BHXH tự nguyện và chuyển sang BHXH bắt buộc, hưởng BHXH một lần, qua đời hoặc tòa tuyên án đã chết thì sẽ được trả lại số tiền đã đóng trước đó. Tiền hoàn trả bằng tiền nhà nước đã hỗ trợ đóng BHXH đối với người tham gia BHXH tự nguyện.
Ngoài ra, từ ngày 1/1/2018, nếu người đóng BHXH tự nguyện là hộ nghèo (có xác nhận của địa phương), Nhà nước sẽ hỗ trợ 30% tiền đóng bảo hiểm tự nguyện, 25% cho hộ cận nghèo và 10% cho đối tượng khác. Như vậy, mức hỗ trợ cho người đóng BH tự nguyện từ 2018 - 2020 cụ thể là: 46.200 đồng/tháng với hộ nghèo, 38.500 đồng/tháng với cận nghèo và 15.400 đồng/tháng với đối tượng khác. Người lao động có thể đến các đại lý thu BHXH tự nguyện tại bưu điện quận, huyện để được hướng dẫn làm thủ tục đóng BHXH một lần. Thủ tục gồm có: tờ khai đăng ký tham gia BHXH (đăng ký lần đầu), sổ BHXH (nếu đã từng tham gia BHXH), tờ khai thay đổi thông tin người tham gia (nếu thay đổi mức đóng, phương thức đóng…).
Trịnh Hưng
