Thị trường thực phẩm chức năng “Vàng thau lẫn lộn”
PNTĐ-Gần đây, cơ quan chức năng phát hiện nhiều loại thực phẩm chức năng (TPCN) giả. Đây là hồi chuông báo động khi các sản phẩm này có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.
![]() |
Lực lượng liên ngành TP Hà Nội kiểm tra thực phẩm chức năng nhập lậu bị thu giữ |
Giá, chất lượng bị thổi phồng
Vào hiệu thuốc nằm trên đường Hoàng Hoa Thám, hỏi mua loại trà uống giúp giảm cân, chúng tôi được dược sĩ đứng quầy giới thiệu nhiều loại khác nhau, có xuất xứ từ Nhật Bản, Mỹ… Khi trình bày bị men gan, mỡ máu cao, chị lại đưa ra 4-5 loại sản phẩm có nguồn gốc thảo dược, trong đó có sản phẩm của công ty dược tư nhân ở Hoài Đức, hay Thường Tín - Hà Nội chưa hề từng nghe tên.
Tại các hiệu thuốc này, muốn mua các loại trà giúp làm đẹp da, tăng cường sức khỏe cũng khá dễ dàng. Tìm hiểu của phóng viên, hiện nhu cầu sử dụng các loại TPCN liên quan tới làm đẹp như nhau thai cừu đang được nhiều phụ nữ tin dùng, theo đó giá cả của những sản phẩm này cũng ở mức “trên trời”. Chẳng hạn như: sản phẩm nhau thai cừu Sheep Placenta giá bán trên thị trường là 700.000- 800.000 đồng/lọ, trong khi giá khai báo hải quan là 8 đô Úc (khoảng 120.000 đồng). Hay sản phẩm TPCN giảm cân Omega (có chứa Vitamin) do Mỹ sản xuất được bán trên thị trường với giá 250- 300.000 đồng, trong khi giá nhập khẩu qua khai báo hải quan là 1,56 USD (khoảng hơn 20.000 đồng), gấp hơn 10 lần.
Dù được bán với giá cao song chất lượng của các loại TPCN này có tương xứng, có đúng với giá trị thật không, hay lại bị “phù phép” từ thực phẩm kém chất lượng, đang là nỗi lo lắng của người tiêu dùng. Đáng nói có những vụ việc khi kiểm tra bị cơ quan chức năng phát hiện gần đây, có TPCN giả bẻ ra toàn là bột mỳ đổ khuôn thành viên, rồi phết mật ong bên ngoài, đóng lọ, dán nhãn thành... “sữa ong chúa”.
Sớm dẹp "loạn" thực phẩm chức năng
Theo cảnh báo của các chuyên gia y tế, do tin tưởng về công dụng được quảng cáo về khả năng chữa bệnh của nhiều loại TPCN mà người dân đã lạm dụng, tin dùng. Có những trường hợp mua phải hàng giả, sử dụng không những không giúp khỏe hơn, trẻ đẹp hơn mà bị những tác dụng phụ gây bệnh. Cách đây không lâu, chị P, một phụ nữ trung tuổi, phải vào một bệnh viện ở Hà Nội sau khi dùng bộ mỹ phẩm trị nám và kem trộn có chức năng làm trắng da. Theo chị P, sau khi dùng bộ sản phẩm từ 5 - 9 ngày chị bắt đầu bị ngứa, bong tróc da, mặt sưng tấy... Bộ sản phẩm này chị mua với giá 350.000 đồng và được người bán giới thiệu là hàng Thái Lan.
Thống kê của Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho thấy, nếu như năm 2000, cả nước chỉ có khoảng 60 sản phẩm TPCN với 15 cơ sở nhập khẩu vào Việt Nam, thì đến nay đã có tới 3.600 doanh nghiệp (DN) tham gia sản xuất, kinh doanh khoảng 6.800 sản phẩm. Giải thích về tình trạng lộn xộn hiện nay, theo ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, do việc kinh doanh mặt hàng TPCN đang có mức siêu lợi nhuận, đầu tư 1 lợi nhuận cao gấp 10, cũng như lợi dụng nhu cầu sử dụng của người dân rất lớn nên không hiếm DN, cá nhân đã cố tình sản xuất TPCN giả, hoặc nhập khẩu TPCN từ Trung Quốc về rồi dán nhãn, mác của các dòng sản phẩm của Mỹ, Canada, Nhật, Úc… Cùng đó, do nhiều người tiêu dùng không hiểu biết đầy đủ về TPCN nên có hiện tượng các DN, cá nhân đã tuyên truyền, phát tán nhiều tài liệu quảng cáo không đúng với tác dụng của sản phẩm, quảng cáo TPCN chữa được các loại bệnh.
Còn theo ông Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam, nguyên nhân của thực trạng nói trên là do hệ thống quy định pháp luật về điều kiện sản xuất, kinh doanh còn quá lỏng lẻo. Từ năm 2010, Quốc hội đã thông qua Luật An toàn thực phẩm, trong đó có đề cập đến quản lý TPCN. Thế nhưng đến nay, chưa có Nghị định về quản lý TPCN được xây dựng. Hiện nay mới chỉ có Thông tư số 43/2014/TT-BYT của Bộ Y tế quy định về quản lý TPCN, dẫn đến việc giám sát các hoạt động sản xuất, quản lý chưa được chặt chẽ, thị trường TPCN bị thả nổi.
Kim Lý