Vợ sinh con, chồng được nghỉ làm: Thiết thực, nhân văn
PNTĐ-Quy định đầy ý nghĩa nhân văn và thiết thực này đã nhận được sự đồng tình của các chuyên gia trong ngành, những người trong cuộc.
Một điểm mới rất đáng chú ý tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi được đưa ra thảo luận tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII là quy định lao động (LĐ) nam đang đóng BHXH được nghỉ việc 5 ngày khi vợ sinh thường, được nghỉ 7 ngày khi vợ sinh mổ.
Ông bố cũng cần được... nghỉ đẻ
Hai vợ chồng chị Nguyễn Thúy Nga quê ở Hà Nam, là công nhân tại KCN Sài Đồng, Long Biên, HN. Đầu năm 2014, vợ chồng anh chị sinh con gái đầu lòng. Đến kỳ sinh nở, chị Nga phải về quê ở cùng bố mẹ chồng, còn anh Huy – chồng chị phải chờ đến ngày con chào đời mới được nghỉ làm về chăm sóc vợ. “Tôi chỉ được 3 ngày vì công ty đang nhiều việc. Thời gian nghỉ hơi ít nhưng có còn hơn không. Do chưa có quy định cụ thể nên việc nghỉ đẻ dành cho các ông bố hiện mới chỉ mang tính chất cảm tính. Ở chỗ chúng tôi, đợt nào ít việc, anh em có thể được nghỉ tới 10 ngày nhưng vào thời kỳ cao điểm, phải tăng ca tăng kíp thì cũng chỉ được nghỉ tối đa 3 ngày, thế cũng là ưu ái lắm rồi, nghỉ nhiều sẽ ảnh hưởng đến dây chuyền và công việc chung” – anh Huy tâm sự.
“Tôi tin là phần lớn các ông bố đều không thể yên tâm cống hiến toàn tâm toàn sức cho công việc khi vợ đang nằm trong bệnh viện chờ sinh. Tuy nhiên, nhiều khi công việc bận, không cho phép mình có thể nghỉ dài ngày hoặc bỏ việc để ở nhà chăm sóc vợ con. Hoàn cảnh của tôi là như vậy nên những ngày vợ sinh là những ngày tôi vô cùng vất vả, tranh thủ làm đến khi hết việc thì vội vã vào bệnh viện. Nếu quy định trên được cụ thể hóa bằng luật thì những ông bố như tôi sẽ được nghỉ đẻ một cách đàng hoàng” – anh Phạm Mạnh Hải, kỹ thuật viên tại một công ty điện tử cho biết.
![]() |
Sự chia sẻ, động viên của người chồng, người cha sẽ rất tốt cho sản phụ và trẻ em khi mới chào đời |
Các chuyên gia về lao động việc làm cũng lên tiếng nhiệt liệt ủng hộ quy định này. Giám đốc Tổ chức Lao động quốc tế tại Việt Nam – TS Gyorgy Sziraczki nhận định: “Việc công nhận quyền làm cha của nam giới cũng như trách nhiệm của họ phải san sẻ việc nhà và chăm sóc gia đình (những công việc không được trả lương) sẽ giúp xóa bỏ những quan điểm xã hội truyền thống và thúc đẩy bình đẳng giới tại nơi làm việc và tại gia đình”.
Còn bác sĩ Nguyễn Trọng An - nguyên Phó Cục trưởng Cục chăm sóc và bảo vệ trẻ em, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho rằng, mỗi lần “vượt cạn”, chị em không chỉ đau đớn mà còn rất mệt mỏi, căng thẳng, tâm sinh lý đều bị ảnh hưởng nặng nề. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người phụ nữ sau sinh có tình cảm tốt, nhận được sự quan tâm chia sẻ của chồng thì sức khỏe mới được phục hồi tốt, sữa tiết nhiều hơn, trẻ bú sữa mẹ trong không khí gia đình êm ấm cũng sẽ phát triển hài hòa, hạnh phúc. Vì ý nghĩa này, BS Nguyễn Trọng An cho rằng, việc cho các ông chồng được nghỉ đẻ cùng vợ không chỉ mang ý nghĩa nhân văn, đảm bảo bình đẳng về giới mà còn góp phần gìn giữ và đề cao các giá trị gia đình.
Hướng tới đảm bảo sự công bằng
Từ năm 2006, khi dự thảo Luật Bình đẳng giới được đưa ra bàn thảo, quy định về việc chồng được nghỉ khi vợ sinh con đã được nhiều chuyên gia đề cập tới. Gần đây nhất, trên diễn đàn Quốc hội, khi thảo luận về Bộ luật Lao động sửa đổi, tuy không có trong dự thảo nhưng vấn đề một lần nữa được các đại biểu Quốc hội đặt ra. Điều này cho thấy ý nghĩa thiết thực và sự tiến bộ của quy định cho phép các ông chồng được nghỉ đẻ như các bà vợ. Lần đầu tiên, sau nhiều năm thảo luận và cân nhắc, cuối cùng, dự thảo Luật BHXH sửa đổi trình Quốc hội tại kỳ họp lần này đã chính thức đề cập đến chế độ nghỉ thai sản cho LĐ nam.
Đại diện Tổ chức Lao động quốc tế tại Việt Nam cho rằng, quy định này hoàn toàn phù hợp với sự phát triển và tiến bộ của thế giới vì chế độ thai sản cho cha đang ngày càng trở nên phổ biến tại nhiều nước. Tính đến năm 2013, đã có ít nhất 78 trên tổng số 167 quốc gia quy định hình thức nghỉ phép nhất định dành cho các bậc làm cha khi con mình chào đời. Đó là một sự tiến bộ bởi vào năm 1994, chế độ nghỉ thai sản dành cho nam giới chỉ tồn tại ở 40 trên tổng số 141 quốc gia. Chế độ thai sản dành cho các bậc làm cha được áp dụng phổ biến nhất tại các nền kinh tế phát triển, châu Phi, Đông Âu và Trung Á.
Tuy nhiên, điều băn khoăn nhất của các chuyên gia khi quy định này được soạn thảo là hiện nay đối tượng thụ hưởng chính sách còn giới hạn ở những ông chồng có đóng BHXH. Như vậy có thể tạo ra sự bất bình đẳng cho những nhóm đối tượng khác là LĐ di cư, LĐ ở khu vực phi chính thức… với số lượng rất lớn người chưa tham gia hoặc chưa có điều kiện tham gia BHXH.
Trao đổi về vấn đề này, chuyên gia về công nhân - công đoàn - TS Vũ Quang Thọ cho biết: “Trong điều kiện kinh tế hiện nay, không dễ thực hiện một cách đồng bộ được dù đó là mục tiêu của nhà nước và chúng ta ai cũng mong muốn hướng đến sự bình đẳng, công bằng cho mọi người. Khó đạt được sự cầu toàn như vậy nên trước mắt chúng ta phải chấp nhận một thực tế: thiếu bình đẳng trong cái bình đẳng chung. Chúng ta vẫn nên thực hiện chính sách cho những đối tượng có quan hệ LĐ, còn về lâu dài nên có lộ trình bao phủ hết cho mọi đối tượng bằng việc điều chỉnh dần các chính sách chưa phù hợp, bổ sung thêm các quy định nếu thấy cần thiết”.
Hoàng Nga