Được phép mang thai hộ, chưa thừa nhận hôn nhân đồng giới
PNTĐ-Ngày 19/6/2014, Luật Hôn nhân và Gia đình (sửa đổi) đã chính thức được Quốc hội thông qua với gần 80% số phiếu tán thành. Dự kiến, Luật sửa đổi sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2015.
 |
| Minh họa sưu tầm |
Chính thức cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo
Mặc dù gặp khó khăn tại phiên thảo luận cuối cùng về dự thảo Luật nhưng vấn đề mang thai hộ vì mục đích nhân đạo vẫn nhận được sự đồng thuận và được Quốc hội chính thức thông qua. Đây không chỉ là một tín hiệu mừng đối với bộ phận vợ chồng hiếm muộn mà còn khắc phục được sự bất cập về mặt quản lý pháp lý Nhà nước đối với vấn đề này.
Theo bà Trương Thị Mai (Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội – Quốc hội), sau khi được Luật hóa, để các quy định đảm bảo việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo không bị thương mại hóa như quy định về hợp đồng, xử lý các tranh chấp phát sinh quyền lợi giữa các bên… sẽ được giao cho Chính phủ quy định chi tiết.
Như vậy, theo Luật Hôn nhân và Gia đình (sửa đổi) mang thai hộ vì mục đích nhân đạo phải đáp ứng đủ các điều kiện: hoàn toàn tự nguyện và phải được lập thành văn bản. Vợ chồng có quyền nhờ người phụ nữ khác mang thai hộ khi: Có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền về việc người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản; vợ chồng không có con chung; đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.
Cùng với đó, người được nhờ mang thai hộ phải là người thân thích của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ; đã từng sinh con, chưa mang thai hộ lần nào và chỉ được mang thai hộ một lần; có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền về khả năng mang thai hộ. Trường hợp người phụ nữ mang thai hộ có hôn nhân thì phải có thỏa thuận bằng văn bản của người chồng về việc đồng ý cho vợ mình thực hiện việc mang thai hộ…
Siết chặt pháp lý bằng nhiều quy định mới
Siết chặt pháp lý bằng nhiều quy định mới
Cùng với vấn đề mang thai hộ, nhiều mối quan hệ pháp lý về hôn nhân khác cũng được sửa đổi, bổ sung để khắc phục những bất cập nảy sinh mà Luật cũ gặp phải.
Cụ thể, về vấn đề tài sản trong thời kỳ hôn nhân, Luật sửa đổi lần này có thêm quy định về chế độ tài sản vợ chồng theo thỏa thuận. Theo đó trước khi kết hôn, vợ chồng có thể thỏa thuận về chế độ tài sản bằng hình thức văn bản có công chứng hoặc chứng thực và chỉ có hiệu lực kể từ ngày đăng ký kết hôn. Việc lập thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng phải được ghi vào sổ hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch.
Luật cũng bổ sung quy định quy lỗi bồi thường khi ly hôn. Lỗi của một bên vi phạm quyền và nghĩa vụ của vợ chồng dẫn đến ly hôn sẽ được lấy làm căn cứ để xem xét khi chia tài sản thay vì không được tính đến như trước đây.
Về quyền yêu cầu giải quyết ly hôn, bổ sung thêm đối tượng có quyền này ngoài vợ, chồng. Đó là cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng bị tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không có khả năng nhận thức, làm chủ được hành vi đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ. Trong trường hợp con sinh ra và chết thì chồng cũng chỉ có quyền yêu cầu ly hôn sau khi vợ đã sinh con được mười hai tháng.
Trái với lo ngại đưa quy định giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn vào luật sẽ làm gia tăng thêm tình trạng này khiến xã hội bất ổn, vấn đề này lại được thông qua để thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật. Vì với quy định của Luật, thời gian chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn của nam –nữ sẽ không được tính là thời kỳ hôn nhân nên không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Tất cả chỉ được tính kể từ thời điểm đăng ký kết hôn.
Quy định về độ tuổi kết hôn được thống nhất nam đủ 20 tuổi trở lên, nữ đủ 18 tuổi trở lên. Vấn đề hôn nhân giữa những người cùng giới tính vẫn bị Luật “đóng cửa” không thừa nhận.
| Cùng với các điểm mới trên, Luật sửa đổi lần này đặc biệt nhấn mạnh mục tiêu xây dựng gia đình Việt Nam ấm no, tiến bộ, hạnh phúc. Đồng thời bổ sung quy định cấm hành vi yêu sách của cải trong việc kết hôn; ly thân giả tạo... Về tình nghĩa vợ chồng, Luật sửa đổi quy định vợ chồng có nghĩa vụ chung thủy, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau chia sẻ, thực hiện các công việc trong gia đình; có quyền, nghĩa vụ sống chung với nhau, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác hoặc do yêu cầu của nghề nghiệp, kinh tế, văn hóa, xã hội và các lý do chính đáng khác... |
Hạ Thi
