CPI và cái làn của bà nội trợ
PNTĐ-Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 tăng vọt lên 2,47% tại Hà Nội và 2,2% trên cả nước khiến chị em nội trợ không khỏi lo lắng về giá các loại thực phẩm, hàng hóa, dịch vụ.
Tăng do chi phí “lực đẩy”
Theo thống kê, trong 2,2% chỉ số tăng của CPI tháng 9/2012 có sự đóng góp vô cùng lớn của nhóm phí dịch vụ y tế và học phí giáo dục còn lại là các nhóm khác như xăng dầu, gas, vật liệu… Theo đó, do ảnh hưởng của việc tăng giá xăng nên cước vận chuyển và chỉ số giá của nhóm giao thông lên tới 3,83% so với tháng 8/2012; chỉ số giá nhà ở, vật liệu xây dựng tăng 2,18%; và chỉ số dịch vụ ăn uống chỉ tăng 0,08%, còn giá nhóm thực phẩm lại giảm -0,07%.
Nhóm hàng tiêu dùng tăng dè dặt hoặc giảm chứng tỏ sức tiêu thụ của thị trường đang chịu sức ép từ nền kinh tế và chính chỉ số CPI lần này. Người dân đang phải tiết kiệm việc mua sắm, sử dụng dịch vụ vui chơi, ăn uống.
![]() |
Cùng với quy luật tăng giá thời điểm cuối năm, giải pháp kiềm chế CPI vẫn là bài toán khó đối với các nhà quản lý |
Tuy nhiên, đã có những tín hiệu cho thấy các mặt hàng thực phẩm cũng đã rục rịch trong 3 tháng cuối năm 2012. Giá một số mặt hàng như gạo, rau, thịt cá đã nhích lên ít nhiều như rau xanh tăng khoảng 15%, thịt, hải sản tăng dao động từ 3 – 5%. Theo dự đoán của Bộ NNPTNT thì 3 tháng cuối năm giá các mặt hàng thực phẩm sẽ có xu hướng tăng do thời gian qua mưa, lũ nhiều gây khan hiếm rau xanh, dịch bệnh ở lợn vẫn chưa được kiểm soát, các chi phí thức ăn chăn nuôi tăng, dẫn đến nguồn cung thấp và có thể tăng khoảng 25 – 30%. Các loại gia cầm cũng sẽ tăng từ 10 – 12%. Chưa kể, xu hướng “đón lương để tăng giá” vào dịp tết hay mỗi kỳ tăng lương cũng khiến giá các mặt hàng nhu yếu phẩm, thực phẩm tăng giá trong thời gian tới.
Bà nội trợ lo cắt giảm chi tiêu hàng ngày
Như vậy, CPI tăng khiến người tiêu dùng đang phải cõng trên lưng mức giá ngày càng “nặng” của xăng dầu, gas, điện, y tế, thuốc men cho đến chi phí học hành, nhà ở, xây dựng… loại nào cũng “đánh” trực tiếp vào đồng lương chẳng đáng là bao của NTD. Chị Nguyễn Thị Phương Lan (Âu Cơ – Hà Nội) chia sẻ: “Lương công chức của hai vợ chồng chỉ 4 - 6 triệu/tháng vừa nuôi dưỡng mẹ già và 2 cháu nhỏ, vừa chi tiêu cho cả gia đình nên dù đã cắt giảm tối đa để bù cho chi phí thuốc men, khám chữa bệnh, chi phí học hành, xăng dầu, gas, điện… thì việc chi tiêu cũng vẫn vô cùng chật vật”.
Trên một số diễn đàn, nhiều chị em đã tính đến các giải pháp tiết kiệm, cắt giảm chi tiêu như: lập kế hoạch chi tiêu cho cả tháng, chuyển sang dùng sữa nội thay vì dùng sữa ngoại, đi xe buýt hay xe đạp điện thay vì đi xe máy, hạn chế mua sắm những đồ dùng không cần thiết và săn lùng những đợt xả hàng, giảm giá, khuyến mại của các siêu thị, cửa hàng cho các mặt hàng thiết yếu như: bột giặt, kem đánh răng, mắm, muối, dầu… Việc vui chơi, du lịch dịp cuối tuần hay ngày lễ cũng hạn chế hoặc tự tổ chức để tiết kiệm kinh phí. Chị Thu Hằng (chủ cửa hàng quần áo thời trang trên đường Thái Hà) cho biết: “Tất cả mọi người đều cắt giảm chi tiêu, đặc biệt với các sản phẩm quần áo, thời trang thì sức tiêu thụ càng ì ạch, mặc dù nhiều thương hiệu thời trang đã giảm giá quá nửa nhưng vẫn không thu hút được chị em là mấy”.
Nếu chỉ số CPI tăng bất thường lần này được một số nhà chuyên môn cho là mang tính thời điểm thì tới đây liệu CPI có được kiềm chế? Hay theo quy luật thị trường những tháng cuối năm đặc biệt dịp giáp tết, chỉ số CPI sẽ tăng mạnh ở nhóm thực phẩm, hàng hóa, dịch vụ do khan hiếm nguồn cung và “lực đẩy” của nhóm đầu vào (xăng, dầu, gas, điện, nước, than…)? Thực tế, với đồng lương như hiện nay cộng thêm các loại thuế phí thì việc tăng giá ở bất cứ nhóm sản phẩm nào cũng khiến NTD… phát sốt như nhau.
Phải tăng cường quản lí thị trường thật chặt chẽ
Trong tháng 8/2012 vừa qua, việc chỉ số CPI tăng mạnh đã gióng lên tiếng chuông cảnh báo về đà tăng của CPI khi thời điểm cuối năm đã gần kề, tuy nhiên giới chuyên gia lại đưa ra dự báo “vẫn trong vòng kiểm soát và không có tăng đột biến ở những tháng tiếp theo”(?). Thế nhưng việc tăng ở tháng 9/2012 với con số tương đương bằng cả 7 tháng đầu năm gộp lại đã khiến dư luật giật mình và không khỏi hoài nghi. Nhất là khi biểu phí dịch vụ y tế mới chỉ được áp dụng tại một số tỉnh, hoàn toàn chưa áp dụng tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Vậy câu hỏi đặt ra là khi hai thành phố này áp dụng mức phí mới cộng thêm yếu tố quy luật tăng giá vào những tháng cuối năm thì chỉ số CPI sẽ tăng đến đâu?
Như Trang