Kỳ 1: Con ngoan bỗng thành con hư
PNTĐ-Việc những đứa con vốn rất ngoan ngoãn nay bỗng dưng trở nên ngang bướng, bất trị khi bước vào tuổi dậy thì đã khiến nhiều bậc bố mẹ cảm thấy “sốc”.
Bố mẹ: “Sốc” khi con trái tính trở nết
Tìm đến phòng tư vấn, chị Lê Hồng Anh (Cầu Giấy, HN) lo lắng bần thần kể về đứa con gái 14 tuổi: “Từ chỗ ngoan hiền, học hành chăm chỉ, nó biến thành đứa con… khó dạy. Đi học về, nó lầm lì như tàu điện, không chào hỏi mọi người một câu. Ai hỏi câu gì trả lời câu đấy, xưng hô chẳng có ngôi thứ gì cả. Đến bữa ăn, nó ngồi vào bàn cắm cúi ăn một mạch chẳng nhìn ai một lần. Ai đụng vào là cáu bẳn, đá thúng đụng nia ầm ĩ. Lâu nay, quần áo, dày dép, bố mẹ mua như thế nào thì mặc như vậy. Nhưng giờ mua về, nó chê xấu, bảo chỉ mặc đồ theo ý thích. Mà đồ nó thích toàn quần rách lỗ chỗ, áo ngắn cũn cỡn”.
![]() |
Ảnh minh họa |
Có mặt ở phòng tư vấn hôm ấy và cùng chung tâm trạng rối bời vì sự thay đổi tâm tính của con cái khi bước vào giai đoạn dậy thì, vợ chồng anh Trần Văn Sơn (Tây Hồ, HN) thở dài: “Sinh nhật 14 tuổi xong, nó không còn là đứa trẻ tính tình ôn hòa, biết nghe lời. Giờ nó thích làm “đại ca”, luôn bắt nạt những đứa trẻ ít tuổi. Người lớn dạy bảo, nó cãi tay đôi bất kể đúng, sai rồi cứ thế làm theo ý mình. Đến trường nó không chịu học hành, luôn bắt nạt bạn bè, quậy phá trong lớp, hỗn hào với thầy cô. Đánh nó không sợ, chửi mắng thì nó im lặng nghe nhưng không sửa đổi. Trước đây ngày nghỉ nó mải mê đọc sách nhưng giờ thích mở nhạc sàn rồi tóc tai rũ rượi, lắc lư như lên đồng. Mỗi lần bị nhắc nhở, nó bảo bố mẹ lạc hậu, chẳng chịu hội nhập với tuổi trẻ rồi đóng chặt cửa hú hét một mình trong đó…”
Con cái: Hoang mang vì bố mẹ… không cùng chiến tuyến
Không chỉ có phía bố mẹ có tâm trạng “sốc” trước những thay đổi của con, mà những đứa con khi bước vào tuổi dậy thì cũng rất hoang mang vì không tìm được tiếng nói chung với bố mẹ. Trên đường dây tư vấn của văn phòng Tâm Giao, tôi gặp không ít tâm sự của những cô bé, cậu bé có cùng một câu hỏi: “Vì sao bố, mẹ con lại không chịu hiểu và đứng cùng chiến tuyến với con?”.
Hoàng Ngân (14 tuổi) kể: “Gần một năm nay, con luôn cảm thấy thất vọng về bố mẹ vì họ luôn ngăn cấm những việc con làm. Họ chê bai thần tượng âm nhạc con tôn thờ, rồi cấm con ăn mặc theo thời trang con thích. Con muốn ở nhà lên mạng đọc sách, xem phim nhưng bố mẹ lại bắt con ra ngoài tham gia các hoạt động nhạt nhẽo. Khi con phản đối, họ cưỡng ép rất thô bạo. Dần dần con cảm thấy bố mẹ chẳng hiểu mình một chút nào, cứ như họ không phải bố mẹ ruột của mình vậy”.
Một cậu bé 15 tuổi mang tâm trạng “chán ghét” bố mẹ nói với tôi rằng bố mẹ em chỉ biết nghĩ đến mình mà không quan tâm đến cảm xúc của con cái. Em đã lớn muốn làm những việc theo ý mình nhưng không cao giờ được bố mẹ ủng hộ. Càng ngày cậu bé càng cảm thấy “chán ghét” bố mẹ. Không ít lần, cậu muốn bỏ nhà ra đi để không phải đối đầu với bố mẹ.
Còn đây là nỗi lòng của con gái chị Phương Nhung: “Con đã 13 tuổi rồi nhưng mẹ luôn đối xử với con như đứa trẻ 7-8 tuổi. Mẹ quá nghiêm khắc với con. Mỗi khi bạn bè đề nghị một việc gì đó con không dám nhận lời vì biết chắc chắn mẹ sẽ không đồng ý. Mẹ luôn đưa ra mọi quyết định, lựa chọn mọi thứ liên quan đến con, phải mặc như thế nào, đi đâu, làm gì, kết bạn với những ai. Con không còn một chút tự do nào. Trước mọi vấn đề mẹ luôn đúng không bao giờ nhận sai. Dần dần con không thể nói được với mẹ bất cứ chuyện gì nữa…”
Vì sao khi con bước vào giai đoạn dậy thì, bố mẹ và con đều có sự “khủng hoảng” về nhau. Theo chuyên gia tâm lý Thanh Tùng (Trung tâm tư vấn hôn nhân gia đình) thì: Khi bước vào tuổi dậy thì, trẻ có nhiều biến đổi về tâm sinh lý. Những xáo trộn về cơ thể và sinh lý khiến tâm trạng của trẻ luôn thất thường. Và do trẻ chưa có nhiều khả năng kiểm soát như người lớn nên dễ có những hành vi bộc phát. Còn bố mẹ lại không thể chấp nhận hành vi “nổi loạn” đó của con và dùng mọi biện pháp để đưa chúng quay về “quỹ đạo” ban đầu. Sự “lệch pha” trong suy nghĩ của bố mẹ và con cái đã khiến cả hai rơi vào trạng thái khủng hoảng về nhau. Nếu bố mẹ không biết cách tự điều chỉnh bản thân để chung sống với “khủng hoảng” đó sẽ vô tình đẩy con cái ra xa mình và thúc đẩy cao hơn sự nổi loạn của chúng.
Kỳ 2: “Con đã lớn nên có quyền yêu!”
Thu Vân