Chỉ số hài lòng với thủ tục về môi trường tăng 3,08%

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng phát biểu chỉ đạo tại hội nghị

Dự và chỉ đạo hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng; tham dự có đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành và lãnh đạo, Sở ngành của 63 tỉnh, thành phố.

Dự và phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng ghi nhận và đánh giá cao biểu dương sự nỗ lực và những kết quả quan trọng mà tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Bộ TN&MT và toàn ngành đã đạt được trong năm 2020 và cả nhiệm kỳ vừa qua. Bộ quản lý nhiều lĩnh vực liên quan mật thiết đến người dân và doanh nghiệp, từ nguồn lực tài nguyên cho phát triển đất nước như đất đai, khoáng sản, tài nguyên nước, tài nguyên biển và hải đảo đến chất lượng môi trường sống, các kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ trong năm 2020 và cả nhiệm kỳ 5 năm vừa qua của ngành Tài nguyên và Môi trường đã đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước.

Nhìn lại cả quá trình 5 năm, ngành Tài nguyên và Môi trường đã phải đối mặt với những thách thức rất lớn do mô hình phát triển thiếu bền vững, biến đổi khí hậu gây hạn hán diễn ra gay gắt tại các tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung Bộ, xâm nhập mặn nghiêm trọng chưa từng có xảy ra ở Đồng bằng sông Cửu Long; đặc biệt, sự cố môi trường biển gây hậu quả nghiêm trong tại 4 tỉnh miền Trung.

Tuy nhiên, “lửa thử vàng, gian nan thử sức”! Bám sát các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, toàn Ngành đã đoàn kết, thống nhất, tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt, bài bản và khoa học các nhiệm vụ, giải pháp. Qua đó, đã chủ động hóa giải, biến nguy thành cơ, từ đó phát huy được các nguồn lực tài nguyên; bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu cho phát triển bền vững đất nước.

Về thể chế chính sách, toàn ngành đã chuyển một bước từ bị động khắc phục những hạn chế, khiếm khuyết sang chủ động tham mưu giải quyết các vướng mắc, gỡ bỏ điểm nghẽn, rào cản về cơ chế chính sách, qua đó giải phóng nguồn lực tài nguyên cho phát triển kinh tế - xã hội; tăng cường nâng cao chất lượng môi trường sống của người dân. Nhiều chủ trương chiến lược trong Văn kiện Đại hội đảng các cấp, Nghị quyết của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật đã được Bộ, ngành chủ động đề xuất xây dựng và ban hành làm căn cứ để kiến tạo phát triển cho phát triển đất nước, đặc biệt mới đây, Luật Bảo vệ môi trường đã được Quốc hội thông qua.

Nguồn lực tài nguyên được phát huy hiệu quả cho phát triển đất nước. Chỉ tính riêng trong lĩnh vực đất đai, trong đoạn 2016-2020, đã chuyển dịch hơn 230 nghìn ha đất cho phát triển kết cấu hạ tầng, công nghiệp, dịch vụ, đô thị và nhà ở; đưa 926 nghìn ha đất chưa sử dụng vào sử dụng chủ yếu cho phát triển rừng. Thu hồi, yêu cầu đưa vào sử dụng gần 100 nghìn ha đất của các dự án chậm triển khai. Nguồn thu từ tài nguyên đất trong 5 năm đạt gần 850 nghìn tỷ đồng.

Triển khai thực hiện công tác điều tra tìm kiếm nguồn nước phục vụ dân sinh vùng hạn mặn, vùng cao, biên giới, hải đảo; nghiên cứu giải pháp trữ nước cho đồng bằng sông Cửu Long. Đã hoàn thành công tác lập bản đồ địa chất, khoáng sản cho 70% diện tích đất liền; 40% vùng biển Việt Nam, xác định tiềm năng, giá trị địa chất, khoáng sản cho phát triển kinh tế xã hội.

Chính phủ điện tử, chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính có những bước tiến quan trọng; hệ thống điều hành thông minh kết nối từ trung ương tới địa phương; kết nối trực tuyến quốc tế. Sớm sề đích hoàn thành chỉ tiêu cải cách thủ tục hành chính với 80,1% thủ tục được bãi bỏ, thay thế; 62,6% điều kiện đầu tư kinh doanh được cắt giảm; 50% số mặt hàng thuộc danh mục kiểm tra chuyên ngành, góp phần tiết kiệm được khoảng 1.047 tỷ đồng/năm. Chỉ số tiếp cận đất đai (một trong những chỉ số khó tăng do sự hữu hạn của đất đai) tăng 1,05 điểm, chỉ số hài lòng về dịch vụ cấp GCN tăng 13% so với năm 2016; chỉ số hài lòng với thủ tục về môi trường tăng 3.08% so với năm 2017; tỷ lệ phản ánh có tiêu cực trong thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận giảm 34%. Chỉ số Đăng ký quyền sở hữu, sử dụng tài sản đạt mức 60/190 nước được đánh giá.

Phát triển kinh tế biển được thúc đẩy trên nền tảng tăng trưởng xanh, bảo tồn đa dạng sinh học, các hệ sinh thái biển và hội nhập quốc tế; khu vực ven biển đóng góp 60% GDP cả nước.

Bảo vệ môi trường đã có đổi mới toàn diện tư duy quản lý, chuyển từ bị động ứng phó sang chủ động kiểm soát, bảo vệ môi trường, để các dự án lớn hoạt động an toàn về môi trường đóng góp cho tăng trưởng. Nhận thức và hành động của các cấp, các ngành, người dân và doanh nghiệp về bảo vệ chất lượng các thành phần môi trường được cải thiện. Qua đó, đưa chỉ số phát triển bền vững năm 2020 của Việt Nam tăng 5 bậc, xếp thứ 49/166 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Ứng phó với biến đổi khí hậu được chủ động triển khai cùng với công tác dự báo khí tượng thuỷ văn được tăng cường, hiện đại hoá, nâng cao chất lượng để tiệm cận với các nước tiên tiến trong khu vực, qua đó góp phần giảm thiểu thiệt hại của thiên tai nhờ dự báo sớm, chính xác, kịp thời cảnh báo các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Năm 2020 khép lại 5 năm với đầy thách thức, nhưng với những chủ trương, giải pháp đúng đắn cùng nỗ lực quyết tâm, tinh thần đổi mới sáng tạo, ngành tài nguyên và môi trường đã hóa giải các thách thức, vượt qua các khó khăn đạt được nhiều thành tựu chuyển biến thực chất từ thực tiễn, đóng góp trực tiếp, gián tiếp cho tăng trưởng kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội, sự hài lòng của người dân; đồng thời chuẩn bị nền tảng để phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn mới.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, Phó Thủ tướng cho rằng, cần thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế, thách thức trong giải quyết những vấn đề phát sinh về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đối khí hậu. Đó là:Tình trạng suy thoái, suy giảm tài nguyên đất đang diễn ra ở nhiều nơi do các động của biến đổi khí hậu và hoạt động phát triển thiếu bền vững của con người. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng tài nguyên nước, tài nguyên biển ngày càng gia tăng để đáp ứng yêu cầu phát triển.

Môi trường vẫn còn ô nhiễm. Môi trường nước, không khí tại nhiều cụm công nghiệp, làng nghề, cơ sở sản xuất, lưu vực sông không bảo đảm an toàn. Công tác thu gom, xử lý rác thải ở nhiều nơi còn bất cập, dẫn đến khiếu kiện đông người. Áp lực của tiến trình phát triển lên môi trường ngày càng lớn, việc phục hồi các hệ sinh thái, chất lượng môi trường không thế hoàn thành trong một thời gian ngắn.

Chưa có các giải pháp tổng thể để xử lý, giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, nhất là các vấn đề mang tính liên ngành (như: quy hoạch, phát triển, khôi phục rừng đầu nguồn, bảo vệ nguồn sinh thủy; bảo vệ nguồn nước trong quá trình thực hiện các dự án thủy điện, thủy lợi, nuôi trồng thủy sản…); sự phối hợp giữa các cơ quan, địa phương chưa thật chặt chẽ, đồng bộ. Việc lồng ghép vấn đề biến đổi khí hậu trong các chiến lược, quy hoạch chưa được quan tâm đúng mức.

Toàn cảnh hội nghị

Đối với phương hướng phát triển của Ngành cho năm 2021 và giai đoạn 5 năm tiếp theo, Phó thủ tướng nhấn mạnh thêm một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như:

Một là, tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật trên cơ sở triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thư XIII của Đảng. Trong năm 2021, ngành cần tập trung tổng kết đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết số 19 của BCH Trung ương khóa XI và thi hành Luật đất đai, đề xuất các nội dung cần sửa đổi, bổ sung để làm cơ sở cho BCH Trung ương ban hành Nghị quyết mới làm định hướng sửa đổi căn bản, toàn diện Luật đất đai năm 2013.

Hai là, tập trung triển khai công tác lập quy hoạchsử dụng đất đai quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch tài nguyên và môi trường vùng bờ, quy hoạch bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, quy hoạch tài nguyên nước quốc gia và các lưu vực sông.

Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh đến quy hoạch sử dụng đất đai: “Quy hoạch này phải là đảm bảo sự đồng bộ, khả thi trong triển khai thực hiện; đảm bảo quỹ đất cho phát triển trước mắt và lâu dài; bám sát các định hướng lớn định hình không gian phát triển của đất nước với tầm nhìn dài hạn, bảo vệ diện tích đất rừng, kết nối chặt chẽ với quy hoạch không gian biển để tạo sự liền mạch, phát huy tốt tiềm năng thế mạnh của biển cho phát triển bền vững, mở cửa hội nhập”.

Ba là, thúc đẩy hơn nữa cải cách hành chính, đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, phát triển Chính phủ điện tử, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số. Thực hiện cắt giảm đơn giản hóa ít nhất 20% thủ tục hành chính, thực hiện mục tiêu cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3, 4 đối với 90% thủ tục hành chính của ngành. Xây dựng, kiện toàn tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu quả giảm khâu trung gian gắn với hiện đại hóa ngành.

Phó Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành quan tâm, xây dựng các cơ sở dữ liệu; ưu tiên các nguồn lực để các nhiệm vụ đã được đề ra tại các Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ. Đề nghị các địa phương quan tâm bố trí 10% nguồn thu từ tài nguyên để tái đầu tư cho ngành.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết: Năm 2020 là một năm hết sức đặc biệt với thế giới và với Việt Nam. Thiên tai dưới tác động của biến đổi khí hậu dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng sâu sắc đến phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và ngành tài nguyên và môi trường. Trong bối cảnh đó, toàn ngành Tài nguyên và Môi trường đã phát huy tinh thần “kiến tạo, liêm chính, hành động, phục vụ nhân dân”, chủ động, sáng tạo để hóa giải các thách thức, chủ động chuẩn bị các nền tảng để tăng tốc bứt phá, tạo ra những dấu ấn quản lý rõ nét, thực chất trên các lĩnh vực. Nhờ đó, toàn ngành không chỉ hoàn thành nhiệm vụ đề ra trong năm 2020 mà cònvề đích hoàn thành các nhiệm vụ, mục tiêu đặt ra trong kế hoạch 5 năm 2016-2021.

Đặc biệt, năm 2020 trong bối cảnh nguồn thu ngân sách khó khăn nguồn thu từ đất đai vẫn đạt 133% kế hoạch, khoảng sản đạt 112% kế hoạch đóng góp cho ngân sách. Tài nguyên nước từng bước được quản lý sử dụng bền vững, đảm bảo an ninh, an toàn phục vụ đa mục tiêu; tập trung triển khai thực khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước tại các dòng sông lớn.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, để chuyển hoá các thách thức thành cơ hội, năm 2021 toàn Ngành đặt quyết tâm cao nhất và tiếp tục đổi mới sáng tạo để hoàn thành các mục tiêu nhiệm vụ. Phấn đầu sớm về đích hoàn thành các chỉ tiêu 90% chất thải rắn sinh hoạt đô thị được thu gom và xử lý bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn; 92% khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung; 100% cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý. Các nguồn tài nguyên được sử dụng hợp lý, hiệu quả bền vững, đóng góp 11% thu ngân sách nội địa.

Để đạt được các mục tiêu trên, Bộ trưởng nêu 5 nhóm giải pháp trong năm 2021 và các năm tiếp theo toàn ngành sẽ tập trung triển khai, như: Tiếp tục hoàn thiện chủ trương, chính sách, pháp luật về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; rà soát, cập nhật các chiến lược, quy hoạch ngành. Ưu tiên đầu tư xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, dữ liệu không gian địa lý, tài nguyên và môi trường; cung cấp dịch vụ công trực tuyến, xây dựng chính phủ điện tử; thực hiện Thực hiện Chương trình chuyển đổi số, Chiến lược tổng thể tài nguyên số về tài nguyên và môi trường. Tiếp tục phối hợp nhịp nhàng giữa Trung ương và địa phương để nâng cao hiệu lực thực thi pháp luật, quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn tài nguyên cho phát triển đất nước. Tập trung triển khai thực hiện những nội dung mới, đột phá trong thực thi bảo vệ môi trường, giải quyết hài hòa hơn nữa mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường. Kiểm soát hiệu quả các nguy cơ ô nhiễm, xử lý rác thải bằng công nghệ hiện đại; thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn, tái chế tái sử dụng tốt đa các nguồn vật liệu, góp phần giải quyết vấn đề an ninh tài nguyên, an ninh môi trường và an ninh khí hậu.

Nghiên cứu xây dựng chương trình tổng thể quản lý thích ứng với biến đổi khí hậu cho các vùng chịu rủi ro thiên tai; đẩy mạnh hiện đại hóa, tăng cường mạng lưới trạm khí tượng thuỷ văn với công nghệ tiên tiến để nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai.

VÂN NGA