Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Nếu biết dựa vào nhân dân thì việc gì cũng xong"

Thực tiễn cách mạng Việt Nam cho thấy quan điểm “dĩ dân vi căn” (lấy dân làm gốc) được xem như tư tưởng chính thống trong trị nước an dân có từ ngàn xưa của ông cha ta từ thời kỳ Văn Lang – Âu Lạc cho đến thời đại ngày nay. Kế thừa truyền thống quý báu đó của cha ông ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhắc nhở lực lượng Công an nhân dân: “Công an của ta là Công an nhân dân, vì nhân dân mà phục vụ và dựa vào nhân dân mà làm việc. Nhân dân ta có hàng chục triệu người, có hàng mấy chục triệu tai, mắt, tay, chân. Nếu biết dựa vào nhân dân thì việc gì cũng xong”[1];

“Khi nhân dân giúp đỡ ta nhiều thì thành công nhiều, giúp đỡ ta ít thì thành công ít, giúp đỡ ta hoàn toàn thì thắng lợi hoàn toàn”[2] là cơ sở để lực lượng Công an nhân dân (CAND) luôn nhận thức rõ sức mạnh của Công an nhân dân bắt nguồn từ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân; phong trào vận động nhân dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc. –

Bác Hồ với lực lượng vũ trang

Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc

Chủ tịch Hồ Chí Minh – Anh hùng giải phóng dân tộc, nhà tư tưởng kiệt xuất, nhà văn hóa lớn của Việt Nam và thế giới. Cả cuộc đời Người là cuộc hành trình không mệt mỏi để cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc và nhân loại với một ham muốn tột bậc là “làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cùng được học hành”[3] cho đến lúc người về với thế giới người hiền. Nghiên cứu tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng cho thấy sự kế thừa, vận dụng và phát triển sáng tạo quan điểm “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với nhân dân” là điều cần thiết mà mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng cần phải thấm nhuần.

Thực tiễn cho thấy, tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng nói chung, sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự nói riêng trở thành cơ sở để định hướng mọi hành động, soi sáng, dẫn đường cho nhân dân thể hiện và phát huy được vai trò của mình trước vận mệnh của đất nước, dân tộc. Những lời răn dạy ân cần, sâu sắc của Người đồng thời giúp cho lực lượng Công an nhân dân – lực lượng nòng cốt, xung kính trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội thấy rõ chỉ có “thật sự gần dân, hiểu dân, phát huy vai trò của nhân dân” mới có thể dẫn đến thắng lợi trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Trên cơ sở kế thừa và phát triển sáng tạo những giá trị cốt lõi quý báu của dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra một phương pháp vận động quần chúng khoa học, thấu đáo nhờ vậy mà sự nghiệp cách mạng luôn nhận được sực đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ từ quần chúng nhân dân. “Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân” và sức mạnh ấy chỉ được phát huy tối đa khi nhân dân thực sự ủng hộ, đứng vào hàng ngũ cách mạng như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Lực lượng của dân rất to. Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”[4]. Thực tiễn đã chứng minh, trong quá trình thực hiện công tác an ninh trật tự lực lượng công an luôn phải dựa vào quần chúng, phát huy vai trò của quần chúng nhân dân qua công tác dân vận. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Mỗi công an viên đống chỗ nào thì cần dạy cho dân quân, tự vệ nơi đó cách điều tra, xét giấy, phòng gian… Dạy cho dân ở nơi đó giữ bí mật”[5]. Người tiếp tục nhấn mạnh: “Công an phải luôn giúp đỡ, tổ chức, giáo dục nhân dân, làm cho mọi người dân đều là người giúp việc của mình, làm thành mạng lưới Công an nhân dân. Như thế công tác mới có kết quả… Chúng ta phải dựa vào dân”[6]. Do đó, muốn phát huy được vai trò của nhân dân thông qua công tác vận động quần chúng thì mỗi cán bộ Công an phải dựa trên cơ sở nắm bắt, hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng chính đáng, tình cảm của nhân dân, phải hiểu rõ truyền thống văn hóa của nhân dân địa phương và xác định “Công an là bạn dân, thì những việc, nhất là những việc oanh liệt của quân và dân ở các địa phơng, công an cần phải biết rõ”[7].

Bác Hồ với cán bộ trường Trung cấp công an, năm 1950 (Ảnh: Bảo tàng Công an nhân dân)

Điểm độc đáo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự thể hiện ở chỗ vừa nhận thức một cách đúng đắn, toàn diện về vai trò của nhân dân, đồng thời hướng tới mục tiêu phát triển con người, vì con người, đem lại cuộc sống bình yên, hành phúc cho con người. Trong tư tưởng của Người, vai trò to lớn của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự trước hết là để nhân dân bảo vệ quyền, lợi ích của mình, bảo vệ tính mạng, tài sản, đấu tranh đập tan mọi âm mưu, hành động gây rối trật tự, an ninh, đây đồng thời là kết quả tất yếu của lịch sử và cũng là mục tiêu của Nhà nước, chế độ ta đó là xây dựng Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Giai đoạn hiện nay, với sự phát triển của khoa học, công nghệ, sự biến đổi không ngừng của sự vật, hiện tượng trong nước cũng như trên thế giới, song những giá trị tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự đã và đang là tài sản quý báu, vô giá cảu nhân dân ta trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

2. Lực lượng Công an nhân dân quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc

Quán triệt đường lối quần chúng của Đảng là vấn đè mang tính nguyên tắc, quan điểm, đồng thời là thước đo tiêu chuẩn của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân. Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động lực lượng Công an nhân dân là dựa vào sức dân, bởi nhân dân có hàng triệu, hàng chục triệu đôi tai, đôi mắt để chọn lọc và soi sáng, lại được bố trí khắp các địa bàn chiến lược của đất nước. Nhân dân là gốc rẽ, là nền tảng của cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh Tổ quốc. Chính kế “sâu rễ bền gốc” là bảo đảm thắng lợi cho “gốc vững cây mới bền, xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy.

Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc, những năm qua lực lượng Công an các cấp đã tập trung tham mưu, phục vụ cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức cảnh giác, trách nhiệm bảo vệ an ninh Tổ quốc, tích cực tham gia phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Tập trung tuyên truyền, giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc; ý thức sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật; thực hiện nghiêm túc các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, các quy định của địa phương, đơn vị về bảo vệ an ninh Tổ quốc. Cùng với việc tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng ở Trung ương, địa phương (Phát thanh, truyền hình, báo chí...), tuyên truyền, vận động tập trung, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã chú trọng tăng cường các hình thức tuyên truyền bằng panô, áp phích, khẩu hiệu, loa, đài, truyền thanh, bản tin, thông báo đến xã, phường, thị trấn, khu dân cư và các tầng lớp nhân dân; tuyên truyền qua hoạt động văn hóa, nghệ thuật (phim ảnh, sân khấu…). Các hình thức trên đã thu hút đông đảo nhân dân tham gia vào cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh Tổ quốc và tăng cường các hoạt động văn hóa lành mạnh trong cộng đồng. Ở nhiều đơn vị, địa phương, đại bàn lực lượng Công an đã tham mưu các cấp, các ngành, đoàn thể chỉ đạo đưa nội dung phòng, chống tội phạm vào chương trình giảng dạy trong các nhà trường đồng thời hướng dẫn cán bộ, công nhân viên, nhân dân tham gia xây dựng các quy ước, hương ước, tự nguyện ký cam kết không vi phạm pháp luật... Với những địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo, như: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lào Cai, Ninh Bình, Nam Định, Phú Yên, Bình Thuận, Ninh Thuận, Đăk Lăk, Tây Ninh,... lực lượng Công an đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền và phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng các ngành, đoàn thể, đặc biệt là Ban Tôn giáo, Ban Dân tộc phát huy vai trò của các vị chức sắc trong các tôn giáo, các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng để tuyên truyền phòng, chống tội phạm, phòng, chống ma túy, tệ nạn xã hội, bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Lực lượng công an Thừa Thiên Huế cùng nhân dân vượt qua bão lũ

Ở các địa bàn chiến lược Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ và địa bàn tập trung đồng bào có đạo, cấp ủy, chính quyền đã chỉ đạo Công an phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên tăng cường lực lượng phối hợp chặt chẽ với lực lượng nòng cốt ở cơ sở tuyên truyền, vận động nhân dân không tin, không nghe, không theo kẻ xấu, kẻ địch, không để kẻ địch lợi dụng chống phá và không để nảy sinh phức tạp về an ninh Tổ quốc. Cụ thể, tại Tây Bắc, lực lượng Công an nhân dân đã tăng cường cán bộ về cơ sở thực hiện “4 cùng” với đồng bào dân tộc, tuyên truyền vận động đồng bào nâng cao cảnh giác, tích cực đấu tranh với hoạt động thành lập “Vương quốc Mông”, tà đạo Dương Văn Mình… Ở các tỉnh Tây Nguyên, lực lượng Công an đã phối hợp với các ngành, các cấp thực hiện có hiệu quả nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào Tây Nguyên, đồng thời tuyên truyền, giáo dục nhân dân cảnh giác với âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch và bọn phản động Fulro; tổ chức các đợt phát động quần chúng ở các buôn làng, xã trọng điểm đưa số đối tượng Fulro, “Tin lành Đêga”, tà đạo “Hà Mòn” ra kiểm điểm trước dân; qua đó đã tác động hàng trăm đối tượng liên quan hoạt động Fulro, “Tin lành Đêga”, tà đạo “Hà Mòn” ra đầu thú, tự thú…

Những năm qua, lực lượng Công an nhân dân đã tham mưu với Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 01/12/2011 về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới”; tham mưu, đề xuất Thủ tướng chính phủ ban hành Quyết định số 521/2005/QĐ-TTg, ngày 13/6/2005 về Ngày hội toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc . Bên cạnh đó, lực lượng Công an các cấp đã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên, lực lượng Dân quân tự vệ, các ban, ngành, đoàn thể tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nghị quyết, chương trình, kế hoạch phối hợp liên tịch, liên ngành nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và của toàn dân tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm bảo vệ an ninh Tổ quốc. Qua thực hiện Chương trình phối hợp, đã xuất hiện nhiều mô hình điển hình tiên tiến trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và được nhân rộng theo từng vùng, từng lĩnh vực, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương như các mô hình: “Tổ Cựu chiến binh cứu hộ, cứu nạn an toàn giao thông”; “Thanh niên nói không với tội phạm ma túy”, “Chi đoàn Thanh niên tự quản”; “Xóm đạo bình yên”, “Dòng tộc không có tội phạm và tệ nạn xã hội”… với kết quả rõ nét là đã xây dựng, củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc, bảo đảm sự ổn định chính trị - xã hội, tạo điều kiện cho kinh tế phát triển, nâng cao đời sống và phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong công tác bảo đảm an ninh Tổ quốc.

Nhiều mô hình, tổ chức quần chúng tham gia phòng, chống tội phạm, như: “Tổ dân cư tự quản”, “Tổ hòa giải”, “Khu phố an toàn không có tội phạm”, “Khu phố văn hóa”… hoạt động có hiệu quả, thiết thực, góp phần tạo môi trường ổn định, lành mạnh trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, cải thiện đời sống nhân dân địa phương. Công tác tuyên truyền, giáo dục, phát động quần chúng nhân dân tham gia phòng ngừa, phát hiện tội phạm được triển khai thường xuyên, liên tục với nhiều nội dung, biện pháp, cách làm phong phú, sáng tạo, đến nay cả nước có hơn 1.000 mô hình tổ chức quần chúng phòng, chống tội phạm, trong đó có 580 mô hình đạt loại tốt, 600 mô hình đạt loại khá, như: “Xây dựng xã, phường, trường học không có tội phạm, ma túy, tệ nạn xã hội”, “Thôn, xóm bình yên”, “Liên gia tự quản”, “Làng chài bình yên”, “Câu lạc bộ phòng, chống tội phạm”, “Tuổi trẻ với pháp luật”, Thông qua công tác vận động quần chúng tham gia các chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm, ma tuý, mua bán phụ nữ trẻ em..., quần chúng nhân dân đã cung cấp hàng chục triệu nguồn tin có liên quan đến công tác đảm bảo an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, trong đó có 60% đến 70% tin có giá trị, giúp các cơ quan chức năng phát hiện, điều tra, xử lý nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng, trong đó các vụ án trọng án giết người, cướp tài sản, tham nhũng, ma túy, mua bán phụ nữ trẻ em…

Những năm qua, Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục truyền thống, chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật công tác, tác phong, thái độ trong quan hệ với nhân dân của cán bộ, chiến sĩ. Thường xuyên gắn kết Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh - Công an nhân dân vì nước quên thân vì dân phục vụ” với phong trào “Công an nhân dân học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy” và các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước khác, gắn bó mật thiết với nhân dân, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Quân đội nhân dân, các ngành, các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội và đẩy mạnh phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tạo thành sức mạnh tổng hợp thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội.

Đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới, thực hiện Nghị quyết số 22 ngày 15-3-2018 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, thời gian qua Bộ Công an đã tăng cường lực lượng Công an chính quy về đảm nhiệm các chức danh Công an xã.  Đội ngũ công an xã chính quy sau khi được điều động nhanh chóng triển khai các mặt công tác, đóng vai trò quan trọng vào công tác bảo đảm an ninh Tổ quốc ở cơ sở, kịp thời tham mưu với cấp ủy, chính quyền xã ban hành và triển khai nhiều kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ nhằm đảm bảo tình hình an ninh Tổ quốc tại địa bàn. Công an các địa phương đã tích cực tham mưu với cấp ủy, chính quyền xây dựng Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả bảo vệ an ninh Tổ quốc của lực lượng Công an xã”; khảo sát những địa bàn phức tạp về an ninh trật tự, trên cơ sở đó đề nghị Bộ Công an có quyết định công nhận xã trọng điểm phức tạp về an ninh Tổ quốc. Tổ chức kiểm tra việc chấp hành pháp luật, quy trình công tác của Công an xã gắn kết với việc thực hiện Cuộc vận động “Công an nhân dân chấp hành nghiêm điều lệnh, xây dựng nếp sống văn hoá vì nhân dân phục vụ” trong lực lượng Công an xã, Bảo vệ dân phố; tổ chức diễn đàn “Công an xã lắng nghe ý kiến nhân dân”; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp vụ cho Công an xã, Bảo vệ dân phố, Bảo vệ cơ quan, xí nghiệp. Sau gần một năm triển khai bố trí công an xã chính quy, lực lượng này xử lý hơn 13.000 vụ, việc về an ninh Tổ quốc, bắt giữ hơn 32 .000 đối tượng; bắt, vận động đầu thú hơn 84 đối tượng truy nã. Việc đảm bảo an ninh chính trị, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn cơ sở được nâng lên, có chuyển biến tích cực, rõ nét, nhất là tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật về trật tự xã hội giảm rõ rệt, mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân. 

Thực tiễn cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh Tổ quốc những năm qua đã khẳng định sự trưởng thành và phát triển của lực lượng Công an nhân dân luôn gắn chặt với việc phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc, từ đó khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức cảnh giác cách mạng, tinh thần làm chủ trên mặt trận bảo vệ an ninh Tổ quốc của cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, kích động chống phá của các thế lực thù địch, phản động và các loại tội phạm, góp phần giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội. Thông qua phong trào quần chúng, lực lượng Công an nhân dân không ngừng phấn đấu, rèn luyện, trưởng thành về mọi mặt, mỗi chiến công của lực lượng Công an nhân dân đều có đóng góp to lớn của nhân dân.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được trong phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc, công tác này còn một số hạn chế nhất định. Công tác dự báo, nắm tình hình ở một số địa bàn, lĩnh vực chưa sâu, còn bị động, lúng túng. Biện pháp vận động quần chúng chưa được cụ thể hóa thành văn bản trong khi nhận thức của một số cán bộ, chiến sĩ chưa rõ ràng, còn coi nhẹ công tác vận động quần chúng. Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở một số nơi duy trì chưa thường xuyên, còn mang tính hình thức, phát triển chưa vững chắc; nội dung chưa bám sát thực tế cơ sở nên hiệu quả chưa cao. Qúa trình tổ chức vận động quần chúng còn nặng về nặng nề, chưa giải quyết công việc cụ thể, vấn đề phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, giữ vững kỷ cương trật tự, tôn trọng pháp luật chưa hoàn thiện đồng bộ, việc bảo đảm quyền làm chủ thực sự của nhân dân còn tồn tại ở một số địa phương. Lực lượng chuyên trách làm công tác vận động quần chúng ở cơ sở còn nhiều khó khăn…

Lực lượng Công an Yên Bái khắc phục hậu quả thiên tai

3. Kiến nghị phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc hiện nay

Trong giai đoạn cách mạng mới, nhiệm vụ bảo vệ an ninh tổ quốc đặt ra hết sức nặng nề, đòi hỏi sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân để giữ vững và phát huy thành quả cách mạng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta có được, đồng thời vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội, phát triển Tổ quốc Việt Nam ngày càng giầu đẹp. Để phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc cần thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, Nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp cách mạng và nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc

Cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và cán bộ, đảng viên cần thấm nhuần quan điểm sự nghiệp cách mạng là của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; nghiêm túc quán triệt và nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc phát huy vị trí, vai trò của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, coi đây là công tác cơ bản, thường xuyên để xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân vững chắc. Mỗi cán bộ, đảng viên phải đi sâu, đi sát, thực sự thấu hiểu lòng dân, tích cực, tự giác tham gia tuyên truyền, vận động nhân dân bằng vai trò đầu tàu, gương mẫu của bản thân, gia đình trong công tác bảo vệ an ninh Tổ quốc, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trên địa bàn. Lực lượng công an ở cơ sở phải chú trọng làm tốt công tác tham mưu với Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các địa phương trong việc tuyên truyền, giáo dục tư tưởng để quần chúng nhân dân hiểu rõ yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới và nhận thức đúng đắn về quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong công tác bảo vệ an ninh Tổ quốc, đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Đẩy mạnh việc xây dựng chương trình, kế hoạch gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị, địa phương; thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, kịp thời uốn nắn những sơ hở, thiếu sót, định kỳ sơ kết, tổng kết đánh giá tình hình, kết quả thực hiện để nâng cao chất lượng, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo trong xây dựng, củng cố thế trận an ninh nhân dân trong tình hình mới như quan điểm đưa ra trong Đại hội XIII của Đảng “Xây dựng thế trận lòng dân, thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân vững chắc làm nền tảng cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc”[8]. Vì vậy, lực lượng Công an nhân dân cần chủ động tham mưu, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc theo hướng tập trung, thống nhất gắn với các cuộc vận động và phong trào các mạng khác.

Hai là, tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp công tác dân vận của lực lượng Công an nhân dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân

Đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức Phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” trong lĩnh vực bảo vệ an ninh Tổ quốc. Chú trọng xây dựng, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến. Duy trì thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch, quy chế phối hợp giữa lực lượng Công an với các bộ, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội nhằm xây dựng thế trận an ninh nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc, phát huy sức mạnh tổng hợp cả hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân, tạo thế chủ động trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Chú trọng phối hợp phát triển và nâng cao chất lượng các hình thức tự quản, tự phòng, tự bảo vệ, tự hòa giải từ gia đình đến cộng đồng dân cư, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, nhà trường. Xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến. Tập trung tuyên truyền nâng cao lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức cảnh giác cách mạng; tích cực tham gia đấu tranh với các luận điệu sai trái, xuyên tạc, âm mưu hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm, tệ nạn xã hội để có biện pháp phòng ngừa, đấu tranh kịp thời, hiệu quả.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới lề lối làm việc, kiên quyết chống các biểu hiện gây phiền hà, sách nhiễu nhân dân. Tăng cường và đổi mới công tác vận dộng nhân dân tích cực tham gia thực hiện các chương trình quốc gia về phòng, chống tội phạm, phòng chống ma túy, tố giác tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng; quản lý, giáo dục tốt người có quá khư phạm tội ở địa bàn dân cư…

Lực lượng công an tỉnh Quảng Nam khắc phục hậu quả thiên tai

Ba là, đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho nhân dân

Để phát huy vai trò tích cực của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ An ninh Tổ quốc trước hết cần phải thường xuyên nâng cao ý thức, trách nhiệm và năng lực toàn dân về nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Đây là giải pháp cơ bản, là nền tảng tư tưởng trong nhân dân, là nhiệm vụ chiến lược mà Đảng, Nhà nước và lực lượng Công an nhân dân phải thực hiện.

Giai đoạn hiện nay, các thế lực thù địch, bọn phản động trong và ngoài nước đang ráo riết thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta, đồng thời tìm cách bôi lem và chia sẽ, suy giảm niềm tin của quần chúng nhân dân với Đảng và lực lượng Công an nhân dân. Vì vậy, cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc và các nội dung hoạt động của phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Tập trung tuyên truyền nâng cao lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức cảnh giác cách mạng, tích cực tham gia đấu tranh với âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm, tệ nạn xã hội để có biện pháp phòng ngừa, đấu tranh kịp thời, có hiệu quả. Bên cạnh đó, cần trang bị đầy đủ kiến thức pháp luật của nhân dân như Bộ luật Hình sư, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật giao thông,… thường xuyên tuyên truyền nêu gương người tốt, việc tốt, những kinh nghiệm hay trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; lấy điểm sáng, gương sáng đẩy lùi bóng tối; lấy người tốt, việc tốt để chế ngự, khắc phục cái ác, cái xấu...

Bốn là, lãnh đạo, chỉ huy công an các cấp cần phải thường xuyên lắng nghe ý kiến của nhân dân, có cơ chế kiểm tra, giám sát tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ, chiến sĩ với nhân dân.

Xác định vận động quần chúng tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc là công tác cơ bản, chiến lược hàng đầu của lực lượng Công an nhân dân, trong đó phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc là một bộ phận cơ bản của nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận lòng dân vững chắc, vì vậy lãnh đạo, chỉ huy công an các cấp cần phải thường xuyên lắng nghe ý kiến của nhân dân, có cơ chế kiểm tra, giám sát tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ, chiến sĩ với nhân dân, trước hết là ở các bộ phận thường xuyên tiếp xúc, giải quyết công việc liên quan đến lợi ích hàng ngày của nhân dân. Trên cơ sở đó phát huy ưu điể, đồng thời cải tổ, đổi mới lề lối làm việc còn hạn chế của cán bộ chiến sĩ để phục vụ thuận lợi cho nhân dân, giúp củng cố niềm tin của nhân dân với lựclựng công an.

Trong công tác chiến đấu, cán bộ, chiến sĩ công an phải thực hiện tốt phương châm “trọng dân, gần dân, hiểu dân và có trách nhiệm với nhân dân”, “nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin”; đề cao ý thức chấp hành pháp luật, kỷ cương, kỷ luật; kiên quyết chống bệnh hữu khuynh, né tránh, vô trách nhiệm trước yêu cầu chính đáng của nhân dân. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ giữa biện pháp vận động quần chúng với các biện pháp công tác khác của ngành, giữa phòng ngừa xã hội với phòng ngừa nghiệp vụ; giữa phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc với phòng ngừa, tấn công trấn áp tội phạm, tệ nạn xã hội, gắn kết với việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đơn vị, địa phương và địa bàn dân cư.

Năm là, Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nhận thức, trình độ nghiệp vụ cho lực lượng làm công tác phong trào; xây dựng lực lượng Công an xã, Bảo vệ dân phố, Bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp trong sạch, vững mạnh

Quan tâm và xây dựng, củng cố tổ chức bọ máy, đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác dân vận trong Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu đề ra. Chú trọng công tác luân chuyển, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận, đặc biệt phải triệt để khắc phục tình trạng đưa cán bộ có phẩm chất, năng lực yếu, kém, không có uy tín về làm công tác dân vận.

Điều chỉnh, sắp xếp tổ chức, cán bộ làm công tác dân vận trong lực lượng CAND một cách hợp lý. Có chương trình, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao số lượng và chất lượng cán bộ làm công tác Đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng; xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác dân vận nhận thức sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận nhất là ở những địa bàn phức tạp, dân trí thấp, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, điểm nóng về an ninh Tổ quốc, cần tăng cường cán bộ công an có năng lực, am hiểu sâu về công tác dân vận để đạt hiệu quả công tác. Thực hiện lời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Cán bộ, chiến sĩ công an phải là những cán bộ dân vận giỏi nhất, cán bộ dân vận tốt nhất, đây là yếu tố quan trọng nhất để các đồng chí hoàn thành nhiệm vụ được giao”.

Công an tỉnh Quảng Nam giúp dân dựng lại nhà sau bão lũ

Sáu là, tăng cường phối hợp giữa lực lượng Công an với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc

Nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ đạo “Thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” Trung ương và Ban Chỉ đạo “Phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội và Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” ở các địa phương. Hoạt động của phong trào phải được lồng ghép với việc thực hiện nhiệm vụ của các cấp, các ngành, gắn với các cuộc vận động, phong trào cách mạng của Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành và chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở từng đơn vị, địa phương, chú trọng việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Đẩy mạnh có hiệu quả Phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ theo tinh thần Kết luận số 44-KL/TW của Ban Bí thư khóa XII về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 09-CT/TW của Ban Bí thư khóa XI “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ”. Tăng cường công tác phối hợp giữa lực lượng CAND với các ngành, đoàn thể trong công tác vận động nhân dân tham gia xây dựng Phong trào. Thực hiện có hiệu quả các chương trình phối hợp, nghị quyết liên tịch trong thực hiện công tác dân vận và phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, đặc biệt là Chương trình phối hợp số 38 giữa Ban Dân vận Trung ương và Bộ Công an giai đoạn 2016 - 2021.

THS TRÌNH QUỐC HƯNG

(Học viện An ninh nhân dân)