Báo chí truyền thông trong nước đã để lại dấu ấn quan trọng

Tham dự và chủ trì Hội nghị có các đồng chí: Trần Lưu Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương. 

Hội nghị có sự tham dự của hơn 700 đại biểu là lãnh đạo cơ quan báo chí, cơ quan quản lý và chủ quản báo chí, lãnh đạo các tỉnh, thành ủy, sở thông tin và truyền thông, hội nhà báo các tỉnh, thành phố...

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì hội nghị.

Thông tin tuyên truyền báo chí có chiều sâu, tạo sức lan tỏa tích cực

Đánh giá về công tác báo chí năm 2023, Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh: Trong bối cảnh khó khăn, thách thức chung của đất nước, trong đó có những thách thức chưa từng có tiền lệ, công tác thông tin, tuyên truyền trên báo chí về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị, các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa, quốc phòng, an ninh… được quan tâm, chú trọng, có chiều sâu, đã tạo sức lan tỏa tích cực.

Thông tin về hoạt động đối ngoại của lãnh đạo cấp cao Đảng và Nhà nước; thông tin về các sự kiện đối ngoại trở thành điểm nổi bật trong bức tranh tuyên truyền tổng thể. Công tác tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch có chuyển biến rõ nét từ tư duy đến nội dung, hình thức, cách thức tuyên truyền.

Toàn cảnh hội nghị.

Tuyên truyền về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, đấu tranh với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống tiếp tục được triển khai mạnh mẽ, ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, mang lại hiệu quả cao. Tuyên truyền về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam ngang tầm với tuyên truyền phát triển kinh tế theo đúng định hướng, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.

Công tác chỉ đạo, định hướng thông tin, tuyên truyền trên báo chí ngày càng phát huy kết quả tích cực, có nhiều chuyển biến rõ nét trong năm 2023, trong đó, chú trọng lấy tính thuyết phục làm thước đo hiệu quả chỉ đạo, định hướng thông tin.

Công tác thi đua, khen thưởng ngày càng thực chất, tạo khí thế, động lực mới. Việc chấn chỉnh, xử lý các hành vi sai phạm trong hoạt động báo chí được triển khai quyết liệt, đồng thời với đó là chú trọng xây dựng cơ chế, chính sách, tạo điều kiện để hỗ trợ báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng…

Công tác báo chí năm 2023 còn đối diện với nhiều khó khăn, thách thức

Bên cạnh kết quả đạt được là chủ yếu, công tác báo chí năm 2023 còn đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, bộc lộ một số hạn chế, bất cập. Đó là: Nguy cơ tụt hậu của báo chí trước sự phát triển rất nhanh của truyền thông xã hội cả về nội dung, khả năng dẫn dắt, định hướng thông tin, đến phương thức tiếp cận công chúng, làm chủ công nghệ và thu hút nguồn thu.

Vẫn còn cơ quan báo chí chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền trong tình hình hiện nay. Một bộ phận người làm báo có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, lợi dụng, lạm dụng nghề nghiệp, tự cho mình “quyền lực” để dọa dẫm, sách nhiễu tổ chức, cá nhân, vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức nghề nghiệp… gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Tình trạng phóng viên, cộng tác viên bị khởi tố, bắt tạm giam, truy tố, xét xử vì vi phạm pháp luật, lợi dụng hoạt động nghề nghiệp để trục lợi có xu hướng gia tăng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh, uy tín và niềm tin của công chúng đối với báo chí.

Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong hoạt động báo chí đã được quan tâm nhưng chưa xử lý được căn cơ, dứt điểm tình trạng những vi phạm khá nhức nhối trong thời gian qua…

Hội nghị cũng đã dành nhiều thời gian nghe các đại biểu tham luận, trao đổi, chia sẻ những vấn đề cần quan tâm trong công tác báo chí cũng như đời sống báo chí - truyền thông hiện nay; nhận diện xu hướng, thách thức, từ đó xác định những nhiệm vụ, giải pháp căn cơ, toàn diện cho năm 2024 và trong giai đoạn tới. Hội nghị thống nhất nhận định, năm 2024 có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của cả nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng. Điều này đòi hỏi các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí; các cơ quan chủ quản báo chí và cơ quan báo chí cần phát huy hơn nữa những kết quả trong năm 2023; khắc phục triệt để tồn tại, hạn chế nhằm “xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại” như tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Chuyển đổi số báo chí: Cần nhiều nỗ lực từ người đứng đầu

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá năm 2023 báo chí truyền thông trong nước để lại dấu ấn quan trọng, những thành tích đạt được cũng rất đáng khích lệ. Trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, báo chí đã nhanh hơn, kịp thời hơn, đặc biệt là sâu sắc hơn. Cũng có những bài viết, phóng sự rất xúc động, lấy được nước mắt mọi người. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, vẫn còn hiện tượng “giật tít và có những bài báo thực sự không có trách nhiệm”. Vai trò của cơ quan chủ quản cũng rất mờ nhạt, thậm chí là buông lỏng. 

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu tại hội nghị.

Đặc biệt, vấn đề chuyển đổi số rất chậm, số lượng cơ quan báo chí bị đánh giá chuyển đổi số ở mức kém chiếm 63%. “Tôi cũng bất ngờ bởi tiêu chí xếp hạng chuyển đổi số có 63% cơ quan báo chí xếp loại yếu. Chuyển đổi số không phải nằm ở phần mềm, không phải nằm ở phần cứng, mà nằm ở ý chí của người đứng đầu”- Phó Thủ tướng băn khoăn.

Theo Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, thời gian tới báo chí phải tăng cường khả năng cạnh tranh với phương tiện truyền thông, mạng xã hội như Tiktok và Facebook. Bởi nếu không cạnh tranh thì tỷ lệ quảng cáo sẽ sụt giảm, ảnh hưởng đến chi phí hoạt động, đến đời sống cán bộ công nhân viên. Không có cách nào khác, báo chí phải hay hơn, hấp dẫn hơn thì tỷ lệ quảng cáo sẽ tăng lên.

Về vấn đề tài chính cho báo chí, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết, các báo địa phương được tỉnh bao cấp gần hết, nhưng cơ quan báo chí trung ương đang tự xoay xở và chỉ có một phần của ngân sách nhà nước.

“Sẽ có sự hài hòa giữa ngân sách nhà nước và ngân sách do chính báo chí tự lo liệu được, theo nguyên tắc báo chí sống được nhưng cũng không triệt tiêu sự phấn đấu nỗ lực vươn lên của các cơ quan báo chí. Do vậy, ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ một phần chủ yếu cho hoạt động đổi mới và đào tạo”- Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nói.

Đối với các cơ quan quản lý báo chí, trực tiếp là Bộ Thông tin và Truyền thông cần phải quan tâm đến công tác tài chính của các cơ quan báo chí, đặc biệt là tháo gỡ các cơ chế, chính sách như cơ chế tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập, cơ chế đặt hàng hay Thông tư số 19 của Bộ Tài chính về thuế VAT.

Tạo điều kiện để báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao những kết quả, thành tích mà các cơ quan báo chí, người làm báo cả nước đạt được trong năm 2023 và nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng. Những kết quả thành tích đã tiếp tục khẳng định vai trò, sự nỗ lực bền bỉ, tâm huyết, trách nhiệm của đội ngũ những người làm báo cách mạng Việt Nam.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2024, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương yêu cầu các cơ quan chỉ đạo, định hướng, quản lý báo chí, các cấp hội nhà báo, đặc biệt là các cơ quan báo chí, người làm báo cần nỗ lực hơn nữa phát huy kết quả, thành tích đã đạt được, quyết tâm khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, giải quyết, xử lý tốt những thách thức trong hoạt động báo chí để đạt được yêu cầu “chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.

Tập trung đẩy mạnh hoàn thiện thể chế pháp luật về báo chí, trong đó, mục tiêu quan trọng nhất là sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016 và hoàn thành Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025, phải tạo điều kiện để báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng. Tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong chấp hành chỉ đạo, định hướng thông tin, trong chấn chỉnh, xử lý những hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức nghề nghiệp. 

Phát huy hiệu quả và hoạt động thực chất hơn của Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp người làm báo để tạo sức răn đe, xử lý nghiêm minh đối với các hội viên vi phạm. Năm 2024 cần xác định mục tiêu cao là xử lý dứt điểm, căn cơ tình trạng vi phạm của cơ quan báo chí, người làm báo, tạo sự chuyển biến tích cực, rõ nét, lấy lại được niềm tin của công chúng đối với báo chí...

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương lưu ý cấn tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền gương người tốt việc tốt, điển hình tiên tiến, những cách làm hay, những mô hình mới. Tăng cường các tuyến bài, chương trình góp phần cung cấp cho độc giả, khán giả những tri thức quý báu của nhân loại; không ngừng bồi đắp, củng cố và phát huy những giá trị tốt đẹp, đạo đức và văn hóa truyền thống của dân tộc.

Ban Tổ chức hội nghị trao tặng bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương cho các tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2023.

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, của các nền tảng truyền thông mới, truyền thông xã hội, hơn bao giờ hết, báo chí phải kiến tạo được dòng thông tin tích cực, chủ lưu, lan tỏa mạnh mẽ, dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội về những điều tốt đẹp trong xã hội; góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới.

Nhân dịp này, Ban Tổ chức Hội nghị đã trao tặng Bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương cho 33 tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2023./.