Đảng bộ Hà Nội - 95 năm một chặng đường hào hùng

Hà Nội đã mở đầu Toàn quốc kháng chiến với ý chí “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” 

95 năm đã trôi qua, sự kiện thành lập Đảng bộ Hà Nội 17/3/1930 vẫn còn nguyên giá trị, có ý nghĩa lịch sử vô cùng đặc biệt đối với cả nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng. Từ lúc chỉ có vài đảng viên cốt cán, Đảng bộ thành phố Hà Nội - đảng bộ đầu tiên của cả nước đã trở thành Đảng bộ lớn nhất nước với 50 đảng bộ cấp trên cơ sở, hơn 3.100 tổ chức cơ sở Đảng, hơn 16.200 chi bộ và hơn 485.000 đảng viên.

Sớm tiếp thu ánh sáng cách mạng của Đảng, sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời một thời gian ngắn, ngày 17/3/1930, Đảng bộ Hà Nội được thành lập. Từ đặc thù của mình, Hà Nội luôn nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Trung ương Đảng nên trong suốt gần 3 thập kỷ sau khi được thành lập, Đảng bộ Thành phố thực hiện đường lối cách mạng của Đảng thông qua các hội nghị toàn Đảng bộ nên không tổ chức đại hội.

Giai đoạn này cũng là một chặng đường hào hùng, Đảng bộ và nhân dân Hà Nội đã làm nên nhiều chiến công vĩ đại: Tổng khởi nghĩa thắng lợi làm nên Cách mạng Tháng Tám năm 1945; tiếp đến là cuộc kháng chiến chống Pháp cho đến giải phóng Thủ đô tháng 10/1954. Sau đó, Đảng bộ tiếp tục lãnh đạo nhân dân hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ, xây dựng chủ nghĩa xã hội giai đoạn 1954-1958.

Đảng bộ Hà Nội đã đã thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, từ sự chuẩn bị lâu dài, gian khổ đến sự chủ động, sáng tạo, kiên quyết về chủ trương, kịp thời về thời điểm, linh hoạt, mềm dẻo về sách lược; lãnh đạo kết hợp đấu tranh chính trị, huy động lực lượng, sức mạnh của quần chúng, sử dụng đấu tranh chính trị là chủ yếu, có các đội vũ trang, tự vệ phối hợp, hỗ trợ.

Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã lãnh đạo nhân dân thực hiện cuộc đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài, bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ của Trung ương và Hà Nội, trong thế hiểm nghèo “ngàn cân treo sợi tóc.”

Diện mạo đô thị của Hà Nội hôm nay

Hà Nội đã mở đầu Toàn quốc kháng chiến với ý chí “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh,” với nhiều hình thức chiến đấu, làm tiêu hao lực lượng địch và kìm chân địch ở Thủ đô, chặn đứng âm mưu “đánh nhanh thắng nhanh” của địch.

Đây là đóng góp có ý nghĩa to lớn giúp Trung ương cùng cả nước chuẩn bị và chủ động tiến hành cuộc kháng chiến trường kỳ.

Trong những năm kháng chiến, Đảng bộ thành phố Hà Nội vừa gây dựng, củng cố tổ chức ở cả vùng tự do và vùng địch tạm chiếm, vừa lãnh đạo quân và dân Hà Nội tham gia cuộc chiến đấu chung trên chiến trường cả nước, vừa trực tiếp chiến đấu trên địa bàn Hà Nội.

Sau Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” vào ngày 7/5/1954, đến ngày 10/10/1954, Hà Nội sạch bóng quân xâm lược, Thủ đô được giải phóng, trở lại vị trí trung tâm, đầu não chính trị của cả nước.

Lãnh đạo nhân dân giành thắng lợi trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Thủ đô trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất đất nước

Sau ngày tiếp quản Thủ đô, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội cùng Nhân dân miền Bắc bước vào xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Từ năm 1954 đến 1964, cơ bản Hà Nội có hòa bình, nhưng đặt trong tình hình nửa đất nước đang phải sống dưới ách thống trị tàn bạo của đế quốc Mỹ và tay sai. Hà Nội, đồng thời vừa tập trung khôi phục, phát triển kinh tế, hàn gắn các vết thương chiến tranh, vừa cùng miền Bắc chi viện sức người, sức của cho cách mạng miền Nam.

Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội thể hiện rõ vai trò đầu tàu gương mẫu, vừa anh dũng chiến đấu, vừa tích cực cùng nhân dân miền Bắc thi đua lao động sản xuất, xây dựng hậu phương lớn, dốc sức chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam với tinh thần “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người.”

Là nơi khởi xướng nhiều phong trào cách mạng “Ba sẵn sàng,” “Ba đảm đang,” “Ngày thứ Bảy đẩy mạnh đấu tranh thống nhất Tổ quốc,” “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”… được các tầng lớp nhân dân nhiệt tình hưởng ứng, lan rộng trên cả nước; phong trào “Chiếc gậy Trường Sơn” trở thành nguồn cổ vũ, động viên to lớn, thôi thúc hàng chục vạn thanh niên Thủ đô hăng hái lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” với quyết tâm “Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược.”

Chỉ tính riêng sức người, thành phố Hà Nội đã có hơn 11.000 người con ưu tú hy sinh anh dũng cho sự nghiệp bảo vệ miền Bắc, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Tháng 12/1972, quân và dân miền Bắc, mà trực tiếp là quân dân Thủ đô Hà Nội với lực lượng nòng cốt là Quân chủng Phòng không - Không quân, đã đánh bại “siêu pháo đài bay," "uy thế không lực” B-52 của đế quốc Mỹ, làm nên một chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” oanh liệt, buộc chính quyền Mỹ phải ký hiệp định Paris 27/1/1973) về chấm dứt chiến tranh, mở ra thời cơ giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. (Ảnh: TTXVN)

Đặc biệt Hà Nội phải đối đầu và đã đánh thắng cuộc tập kích chiến lược bằng máy bay B.52 trong 12 ngày đêm cuối năm 1972, lập nên kỳ tích chiến thắng lịch sử “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không,” buộc đế quốc Mỹ phải ký Hiệp định Paris, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam; tạo tiền đề quan trọng để quân và dân cả nước làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Từ đây, Hà Nội được đồng bào cả nước và bạn bè quốc tế ngợi ca, vinh danh là “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người.”

Tiếp nối truyền thống vẻ vang trong đấu tranh cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội cùng với cả nước nỗ lực, bền bỉ, vượt qua mọi khó khăn, tiến hành công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế, đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.

Giai đoạn từ năm 1975-1985, trong bối cảnh cả nước cùng Hà Nội lâm vào cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội ngày càng trầm trọng, Thành ủy Hà Nội đã mạnh dạn đổi mới tư duy, phong cách làm việc, vừa lãnh đạo giải quyết những nhiệm vụ cấp bách trước mắt, vừa chỉ đạo sửa đổi, tìm tòi cơ chế, chính sách mới để khắc phục tình trạng trì trệ, tạo tiền đề để Hà Nội bứt phá trong phát triển kinh tế-xã hội.

Hà Nội đang chuyển mình mạnh mẽ

Kế thừa và phát huy truyền thống cách mạng hào hùng, những bài học từ thực tiễn sâu sắc của 95 năm xây dựng và phát triển của Đảng bộ Thành phố, những năm gần đây Hà Nội đang chuyển mình mạnh mẽ. Phương thức lãnh đạo của các cấp ủy được đổi mới, đặc biệt trong nhiệm kỳ 2020-2025, giúp Đảng bộ thành phố Hà Nội vượt qua mọi khó khăn, thách thức, đạt nhiều thành tựu đặc biệt quan trọng. Mặc dù chỉ chiếm 1% về diện tích, hơn 8% về dân số, nhưng hằng năm Hà Nội đóng góp khoảng 1/4 số thu ngân sách nhà nước và hơn 16% GDP cả nước. Quy mô nền kinh tế Thủ đô đến nay đạt khoảng 59 tỷ USD, chiếm hơn 1/10 quy mô kinh tế cả nước.

Luật Thủ đô năm 2024 được Quốc hội thông qua với những cơ chế vượt trội; 2 quy hoạch Thủ đô (Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065) cũng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tạo tiền đề quan trọng cho sự phát triển của thành phố trong giai đoạn tới. Hà Nội cũng luôn đi đầu trong ứng dụng các mô hình chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh; thực hiện phân cấp, ủy quyền; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực…

Trong nhiệm kỳ này, Hà Nội tiếp tục là địa phương đi đầu cả nước trong thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Đặc biệt, Đảng bộ Thành phố đã nghiêm túc thực hiện tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, với quyết tâm chính trị cao đã tập trung lãnh đạo thực hiện cuộc cách mạng cải cách, củng cố, kiện toàn, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy cơ quan hành chính các cấp tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tạo nền tảng để bước vào kỷ nguyên mới.

Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội đã triển khai xây dựng và ban hành kế hoạch với 8 nhiệm vụ chung, 9 nhiệm vụ thường xuyên và 40 nhiệm vụ trọng tâm trên nguyên tắc rõ tiến độ, rõ cơ quan chủ trì, phối hợp. Qua đó, Thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo quyết liệt và đưa ra các nguyên tắc sắp xếp, tiến độ triển khai thực hiện cụ thể; giao các cơ quan, đơn vị tiến hành rà soát, kiện toàn sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, thực hiện đồng bộ trong cả hệ thống chính trị.

Dự kiến năm 2025 sẽ là năm tiến tới Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII. Với truyền thống đoàn kết, thống nhất, trách nhiệm, bản lĩnh và sáng tạo, Đảng bộ thành phố Hà Nội gương mẫu đi đầu, xứng đáng là trái tim của cả nước, tạo tiền đề để Hà Nội tự tin, tự hào bước vào “Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành Thành phố “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” - thành phố kết nối toàn cầu; là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng Sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, phát triển ngang tầm Thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Có thể khẳng định, từ một thành phố có quy mô, diện tích, dân số khiêm tốn, kết cấu hạ tầng và kinh tế lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề sau giải phóng, Hà Nội ngày nay đã trở thành trung tâm đầu não chính trị-hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và hội nhập quốc tế; một trong 17 đô thị lớn nhất thế giới với diện mạo ngày càng văn minh, hiện đại, năng động, sáng tạo, thấm đẫm giá trị văn hóa lịch sử trường tồn của đất Đông Đô-Thăng Long nghìn năm văn hiến.