Hết thời doanh nghiệp yếu kém tìm cách lên sàn chứng khoán chuộc lợi
(PNTĐ) - Thị trường chứng khoán giống như "chợ", có người mua - người bán và cũng có người "tử tế" lẫn người "không tử tế". Những câu chuyện sai phạm trên sàn chứng khoán xảy ra trong thời gian qua đã và đang bị ngăn chặn và xử lý. Để sàn chứng khoán là kênh huy động vốn hiệu quả, doanh nghiệp niêm yết phải có thực lực, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp luật.
Đó là thông tin được ông Phan Quốc Huỳnh - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam (VASB) đưa ra tại buổi toạ đàm "Giải pháp thúc đẩy các doanh nghiệp lên sàn chứng khoán" diễn ra ngày 19/7 tại TP. Hà Nội.
Doanh nghiệp niêm yết, đăng ký giao dịch "đếm trên đầu ngón tay"
Theo ông Phan Quốc Huỳnh, 3 năm trở lại đây nền kinh tế Việt Nam đối diện với nhiều thách thức do ảnh hưởng của dịch bệnh dẫn tới suy thoái toàn cầu. Trong khi đó, thị trường chứng khoán trong nước còn non trẻ khi chỉ mới hơn 20 năm hình thành và phát triển nên chưa bền vững.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, số lượng doanh nghiệp mới niêm yết, đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán chỉ "đếm trên đầu ngón tay". Đáng chú ý, theo thống kê của Hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam có tới 65.000 doanh nghiệp thành viên nhưng chỉ có 650 doanh nghiệp (chiếm 1%) niêm yết trên sàn chứng khoán.
Bên cạnh đó, thời gian qua cũng đã có những gam màu tối xảy ra trên thị trường chứng khoán mà Đảng, Nhà nước và Chính phủ phải vào cuộc xử lý với quyết tâm thúc đẩy sự minh bạch, lành mạnh của thị trường. Phó Chủ tịch thường trực VASB nhận định, các sự kiện "thanh lọc" vẫn sẽ tiếp diễn, đây là tín hiệu tốt để sàng lọc, tinh chỉnh thị trường chứng khoán Việt Nam có những bước tiến vững mạnh hơn trong tương lai.
Cùng thông tin về vấn đề này tại buổi Toạ đàm, bà Hồ Phương Tú - Giám đốc phòng Quản lý niêm yết (Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội) cho hay, trong tiêu chí đủ điều kiện niêm yết, thứ nhất doanh nghiệp buộc phải có tối thiểu 2 năm giao dịch trên sàn UPCoM; thứ hai, doanh nghiệp cũng đáp ứng đủ điều kiện vốn điều lệ tại thời điểm đăng ký chào bán phải từ 30 tỷ đồng trở lên. Ngoài ra, doanh nghiệp đó còn phải đáp ứng đủ tiêu chí về năng lực của các Chủ tịch, lãnh đạo của doanh nghiệp, các quy định về tài chính khi niêm yết; đồng thời, họ không được vi phạm Luật Chứng khoán trong quá trình điều hành... Tuy nhiên, có tới 70% doanh nghiệp bị trả hồ sơ đề nghị cho phép niêm yết.
Trong khi đó, bà Hoàng Thúy Nga, Trường phòng Kiểm toán 5 - Công ty TNHH Hãng Kiểm toán AASC cho rằng, các doanh nghiệp muốn niêm yết trên sàn chứng khoán đủ điều kiện quy định tài chính không phải điều dễ dàng. Các đơn vị tư vấn cho nghiệp cần báo cáo tài chính đã qua kiểm toán trong vòng một năm hay 18 tháng nhưng theo quy định hiện tại thì thời hạn này đã tăng lên 24 tháng.
Trong quá trình kiểm toán, mặc dù có nhiều doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt nhưng không đáp ứng được các yêu cầu trên. Nguyên nhân là do quy trình về kế toán và minh bạch về báo cáo tài chính, chính vì vậy kiểm toán không thể chứng minh được sự minh bạch cho các doanh nghiệp.
Ngoài ra, một vài doanh nghiệp cũng chưa có sự tìm hiểu về đơn vị kiểm toán, đánh giá xem đơn vị kiểm toán đó có được Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước chấp nhận hay không. Chính vì vậy, trong quá trình chuẩn bị hồ sơ niêm yết, các doanh nghiệp cần có sự tìm hiểu và chuẩn bị để các kiểm toán có thể thực hiện dễ dàng hơn….
"Vào những thời điểm như giữa năm, cuối năm, nôm na là "mùa" công bố báo cáo tài chính, các hãng kiểm toán sẽ nhanh chóng kín lịch, không thể tiếp nhận thêm doanh nghiệp nữa, hoặc sẽ không đủ thời gian cho kịp tiến độ của khách hàng"- bà Hoàng Thuý Nga đưa ra lời khuyên cho các doanh nghiệp.
Thị trường đang thiếu nguồn cung
Phát biểu tại Toạ đàm, bà Trần Thị Lan Anh, Trưởng phòng Tư vấn - Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam thông tin, thị trường chứng khoán Việt Nam chưa đa dạng về loại hàng hoá. Số lượng nhà đầu tư các năm qua tăng trưởng nhưng lượng hàng hoá lại chưa đủ để cung cấp.
Một trong những nguyên nhân của việt thiếu nguồn cung này được bà Trần Thị Lan Anh nhận định là do nhiều doanh nghiệp chưa nắm rõ về lợi ích, điều kiện để niêm yết trên sàn. Hơn nữa, trong những năm vừa qua có một số doanh nghiệp khi niêm yết đã làm ảnh hưởng tới uy tín của các công ty khác trên sàn nên một vài doanh nghiệp có quy mô lớn không có nhu cầu niêm yết vì cảm thấy bị "đánh đồng” với các đơn vị có hoạt động thiếu minh bạch.
Mặc dù vậy, nhu cầu trên thị trường chứng khoán là rất lớn và bản thân nguồn cung chưa đáp ứng đủ. Chính vì thế, các doanh nghiệp cần phải nắm bắt cơ hội để sàn chứng khoán là kênh huy động vốn hiệu quả, thúc đẩy đòn bẩy tài chính cho doanh nghiệp đó vững mạnh hơn. Thị trường đang ngày càng hồi phục mạnh mẽ, thanh khoản có phiên lên đến 19.000 tỷ đồng, phản ánh niềm tin của giới đầu tư đang quay trở lại. VN-Index từ vùng thấp chỉ 900 điểm, nay đã vượt qua ngưỡng 1.100 điểm và đang hướng đến mốc 1.200 điểm trong tương lai gần (thậm chí có thể lên 1300 - 1400 điểm) như nhiều nhà quan sát, chuyên gia kinh tế đã dự báo.
Đưa ra lời khuyên cho các doanh nghiệp muốn tham gia vào thị trường chứng khoán, nhiều chuyên gia tham dự cùng chung quan điểm, nhìn vào điểm chung của hơn 1.600 doanh nghiệp đang đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán đều có đặc điểm chung là tính minh bạch rất cao, hiệu quả kinh doanh tốt.
Chính sách của Việt Nam cũng đang rất rộng mở, hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp khi đăng ký niêm yết lên sàn. Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các Sở giao dịch đang tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp thuận lợi lên sàn, tạo điều kiện phát triển cho cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư, hướng đến lợi ích chung.
Một điểm mới hiện nay đó là các cơ quan quản lý Nhà nước trong lĩnh vực chứng khoán đang chủ động xuống từng địa phương để trao đổi, hướng dẫn doanh nghiệp lên sàn thay vì ngồi một chỗ và chơ doanh nghiệp đến để chọn lọc. Điều đó thể hiện sự quan tâm dành cho kênh dẫn vốn quan trọng hàng đầu hiện nay.
