Phụ nữ Việt Nam thời đại mới:
“Tâm tĩnh - Trí động - Tầm sâu“
(PNTĐ) -Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Đại hội Đại biểu Phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII nhiệm kỳ 2022 - 2027 đã phát động phong trào thi đua “Xây dựng người phụ nữ Việt Nam thời đại mới” với bốn tiêu chí: “Có tri thức, có đạo đức, có sức khỏe và có trách nhiệm với bản thân, với gia đình, với xã hội và với đất nước”. Đây là bốn tiêu chí có mối quan hệ biện chứng, tương tác, hỗ trợ lẫn nhau, thể hiện giá trị cốt lõi “Tâm tĩnh - Trí động - Tầm sâu” của phụ nữ Việt Nam.
Bối cảnh thời đại mới với các điều kiện về tự nhiên, kinh tế, xã hội trong nước và quốc tế có nhiều thay đổi, công nghiệp hóa, hiện đại hóa cao; công nghệ và trí tuệ nhân tạo phát triển vượt bậc; hội nhập khu vực và quốc tế sâu rộng đã đặt ra bốn yêu cầu đối với con người nói chung, trong đó có phụ nữ là: Tay nghề vững, kỹ thuật cao, kỹ năng thành thạo, thái độ hợp lý; tác phong làm việc chuyên nghiệp, luôn đổi mới, sáng tạo; giao tiếp, ứng xử thông minh, hiệu quả; và bảo đảm chất lượng công dân toàn cầu. Các yêu cầu này có tác động và ảnh hưởng sâu sắc đến việc thực hiện và đạt các tiêu chí của phụ nữ. Theo đó, mỗi người phụ nữ đều cần xác định rõ các khía cạnh liên quan đến từng tiêu chí mình đã và đang có để tiếp tục bồi đắp, điều chỉnh và thay đổi cho phù hợp, không bỏ lỡ cơ hội và đóng góp thiết thực vào sự phát triển chung của thời đại.
Không bỏ lỡ cơ hội đóng góp và phát triển
Phụ nữ thời đại mới có tri thức là người không chỉ cố gắng hoàn thành các cấp bậc học trang bị nền tảng học vấn cơ bản, trình độ chuyên môn, học hàm, học vị, mà còn là người biết chắt lọc, biết sử dụng và tạo ra thông tin, dữ liệu tốt để áp dụng vào thực tế cuộc sống của mình, để quản trị tốt bản thân, giữ ấm tất cả các mối quan hệ, là cầu nối yêu thương với mọi người, quản trị tốt nhất công việc, tài chính và rủi ro trong gia đình.
Thời đại mới mang lại cho phụ nữ rất nhiều cơ hội trong tiếp cận thông tin, dữ liệu để hình thành tri thức với nội dung đa dạng, hình thức phong phú, tốc độ nhanh, thời gian linh hoạt, góc nhìn đa chiều và nhiều sự hỗ trợ. Tuy nhiên, cũng đặt phụ nữ trước những thách thức lớn về nguy cơ tụt hậu, lệ thuộc, không đổi mới; lãng phí cơ hội kết nối, vận dụng, sử dụng; lối mòn, khuôn mẫu thiếu sáng tạo; tự định kiến và củng cố định kiến cho người khác…Theo đó, phụ nữ cần luôn chú trọng vượt lên chính mình, xác định đúng, đầy đủ, toàn diện về tri thức không phải là điểm đến, điểm dừng, luôn là hành trình trải nghiệm, trau dồi, tích lũy suốt đời.
Bản chất của “Tâm tĩnh - Trí động - Tầm sâu” là sự thấu hiểu, đồng cảm, yêu thương; có điểm dừng; ứng xử phù hợp, trách nhiệm và văn hóa trên cơ sở biết mình, hiểu người, nhận thức đúng quy tắc, nguyên tắc, quy chuẩn liên quan và xác định rõ yếu tố tác động, ảnh hưởng đa chiều, nhiều khía cạnh. Do vậy, để có tri thức theo đúng nghĩa, phụ nữ cần biết đầy đủ, hiểu sâu sắc, vận dụng hợp lý và luôn đổi mới, sáng tạo trên cơ sở sử dụng tốt các kỹ thuật hỗ trợ để tiếp nhận, tổ chức và xử lý thông tin đầy đủ; xác định đúng những tri thức cần được bồi đắp, phát triển hoặc cần phải thay đổi để thường xuyên bổ sung tri thức mới, sửa chữa tri thức chưa đúng, điều chỉnh tri thức chưa đầy đủ và thay thế tri thức đã lạc hậu. Trên nền tảng này, phụ nữ sẽ phát huy tốt nhất các giá trị Công - Dung - Ngôn - Hạnh thời đại mới là cân bằng công việc xã hội và gia đình (Công); có vẻ đẹp thể chất và tâm hồn hài hòa (Dung); giao tiếp, ứng xử hợp lý, đúng mực, nhân nghĩa (Ngôn) và giàu lòng vị tha, nhân hậu, thủy chung (Hạnh).
Thúc đẩy các giá trị truyền thống tốt đẹp
Phụ nữ thời đại mới có đạo đức là người luôn ứng xử với chính mình, với người khác có trên có dưới, có trước có sau, tôn trọng, đánh giá cao và thúc đẩy các giá trị truyền thống tốt đẹp, biết đấu tranh với những thói hư, tật xấu, sự lạc hậu, định kiến và luôn chia sẻ, hướng dẫn, hỗ trợ người khác sống và hành động theo chuẩn mực. Đồng thời, bản thân không tự phụ, tự mãn, tự ti, luôn rèn luyện sự tự tin, tự trọng, trung hậu và đảm đang phù hợp với sự thay đổi trong từng giai đoạn phát triển của thời đại; dám khẳng định, đổi mới, sáng tạo; dám đối diện, chấp nhận, thích nghi và thay đổi; dám chịu trách nhiệm với những gì mình làm và luôn khách quan, thẳng thắn, hợp tác, chia sẻ thiện chí.
Phụ nữ thời đại mới có sức khỏe là người hiểu rõ khi thực hiện đầy đủ các vai trò công dân, người mẹ, người lao động xã hội và lao động gia đình trong thời gian dài sẽ tác động và ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe thể chất, tinh thần của bản thân để xác định giải pháp điều chỉnh theo hướng có thể ứng phó hiệu quả từ bên trong và dễ dàng vượt qua những tác động nhiều chiều từ tự nhiên, xã hội và môi trường thực tế bên ngoài.
Phụ nữ luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật phái sinh từ đặc điểm giới tính và thiên chức người mẹ dẫn đến những tổn thương về tinh thần, đặc biệt là sự lo âu, trầm cảm, cáu giận làm cho cuộc sống của phụ nữ có thể thường xuyên rơi vào tình trạng căng thẳng ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống riêng tư, hạnh phúc vợ chồng và các mối quan hệ gia đình, xã hội dẫn đến chất lượng sống của phụ nữ không được bảo đảm, năng suất lao động giảm và nhiều nguy cơ khác có thể hiện hữu.
Do đó, phụ nữ cần chú trọng sức khỏe của bản thân với tinh thần trách nhiệm và yêu thương cao nhất là luôn lắng nghe, chăm sóc và theo dõi cơ thể; nghỉ ngơi hợp lý, nhất là khi có kinh nguyệt cần nghỉ ít nhất 30 phút mỗi ngày; phát huy lợi thế ngôn ngữ trong phát triển các mối quan hệ; dinh dưỡng phù hợp giai đoạn thay đổi của cơ thể; buông bỏ bớt những gì không phải là của mình, những lo sợ người khác không làm được việc, cách sống bằng cảm nhận của người khác hoặc ôm đồm công việc…Đặc biệt, phụ nữ cần chủ động tìm cho mình cách vận động, luyện tập thể dục, thể thao phù hợp nhất để ứng phó kịp thời và hiệu quả với sự thay đổi sinh lý từng thời kỳ sinh con, tiền mãn kinh và mãn kinh, từ đó giảm sự thay đổi tâm lý lo nghĩ, bi quan, phiền muộn, ngờ vực, ít nói, ít hành động, nhu cầu ham muốn tình dục giảm…để bảo toàn hạnh phúc.
Phụ nữ thời đại mới có trách nhiệm là người luôn thừa nhận, tôn trọng và không tự hủy hoại bản thân; thường xuyên rèn luyện phẩm chất đạo đức; quản trị hiệu quả và giữ ấm các mối quan hệ; có tính chiến lược trong phát triển cá nhân; chia sẻ, hợp tác thiện chí, yêu thương với mọi người và đóng góp tâm sức, trí tuệ vào sự nghiệp chung. Muốn vậy, phụ nữ không được định kiến, không ôm đồm, không cáu giận, không an phận để luôn vượt lên chính mình, biết tận dụng lợi thế của người khác để thay đổi và phát triển. Đây là “4 không” quan trọng cùng với “4 có” giúp phụ nữ phát triển toàn diện và có cơ hội đóng góp thiết thực nhất.
Không ngừng phát huy bản lĩnh và sự thấu hiểu
Tính trách nhiệm đòi hỏi phụ nữ không ngừng phát huy bản lĩnh và sự thấu hiểu để cảm nhận sâu sắc, đa chiều, nhiều khía cạnh về đặc điểm cá nhân, các mối quan hệ; về khoảng cách tâm, sinh lý, giới tính thực tế; về khoảng cách vị thế và công việc; về những tác động, ảnh hưởng…của người khác để không cố tìm điểm chưa hoàn mỹ khi nhận xét, đánh giá về họ, chỉ tìm và học cách ứng xử đầy yêu thương, thiện chí với những điểm chưa hoàn mỹ ở họ một cách trọn vẹn nhất. Từ thấu hiểu sẽ luôn đồng cảm, không ứng xử theo cách thương hại, luôn luôn hiểu cảm xúc của người khác, đặt mình vào vị trí của họ khi tương tác, lắng nghe, chia sẻ chân thành và đồng hành với họ để xem xét, giải quyết vấn đề của chính họ.
Phát huy lợi thế và thành tựu trong nhiều nhiệm kỳ hỗ trợ phụ nữ phát triển toàn diện, tích cực học tập, lao động sáng tạo, nuôi dạy con tốt và xây dựng gia đình gia đình 5 không 3 sạch, trong thời đại mới, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tiếp tục cần thể hiện trách nhiệm và tầm nhìn trong việc thường xuyên chia sẻ thông tin với phụ nữ bằng nhiều hình thức; nắm bắt nhanh những vấn đề nảy sinh thực tế đến họ; hướng dẫn phương pháp khi phụ nữ cần; phát huy lợi thế của phụ nữ trong hoạt động Hội; hỗ trợ phụ nữ giải quyết những vấn đề bản thân, giúp phụ nữ thấu hiểu tư duy khi làm bất cứ công việc gì cũng luôn luôn “thấy cây, thấy rừng và thấy các vấn đề khác liên quan đến rừng và cây”; sử dụng cách tiếp cận cân bằng thể chất và tinh thần; coi trọng văn hóa ứng xử.
Đồng thời, Hội cần coi trọng đặc biệt giai đoạn trẻ em của phụ nữ và vận động cộng đồng xóa bỏ định kiến nói chung, định kiến giới nói riêng, thường xuyên thực hiện bình đẳng giới để tạo môi trường, cơ hội cho phụ nữ thực hiện đầy đủ và hiệu quả các tiêu chí phụ nữ Việt Nam thời đại mới.
