Giải thưởng Hiệp sĩ Dế Mèn 2023 đã tìm được chủ nhân
(PNTĐ) - Với những cống hiến không mệt mỏi cho nền văn học thiếu nhi nước nhà, nhà văn Trần Đức Tiến đã vinh dự nhận giải thưởng Hiệp sĩ Dế Mèn, mùa giải 2023.
Chiều 31/5, báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) đã tổ chức Lễ trao Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4 năm 2023.
"Hiệp sĩ Dế Mèn" lại xuất hiện
Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn là giải thưởng nghệ thuật thường niên do báo Thể thao và Văn hóa sáng lập từ năm 2020, nhằm trao cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật xuất sắc “của” thiếu nhi, hoặc vì thiếu nhi. Các hạng mục của giải thưởng bao gồm: Giải thưởng Lớn mang tên Hiệp sĩ Dế Mèn (Cricket Knight); một số giải đồng hạng mang tên Khát vọng Dế Mèn (Cricket Desire), cùng các tặng thưởng khác do Hội đồng Giám khảo đề xuất theo từng năm.
Trải qua 3 mùa, giải "Hiệp sĩ Dế Mèn" mới chỉ được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh (2020) và 14 giải Khát vọng Dế Mèn được trao cho các văn nghệ sĩ trong và ngoài nước, trong đó có 4 tác giả là thiếu nhi. Mùa giải năm nay, giải thưởng đã tìm ra được thêm một "Hiệp sĩ Dế Mèn" mới là nhà văn Trần Đức Tiến - người đã dành trọn tâm huyết cho văn học thiếu nhi nước nhà.
Sự nghiệp sáng tác văn học thiếu nhi của Trần Đức Tiến đã được ghi nhận bằng các giải thưởng như: Giải Nhì cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Ủy ban Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Việt Nam & Hội Nhà văn Việt Nam (1992); Giải Nhì cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Ủy ban Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Việt Nam & Hội Nhà văn Việt Nam (1997); Giải Nhất cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Bộ Giáo dục & Đào tạo & Hội Nhà văn Việt Nam (2005); Giải Nhất cuộc vận động sáng tác “Bước qua hai thế giới” do Dự án hỗ trợ văn học thiếu nhi Việt Nam - Đan Mạch tổ chức; Giải B, Giải thưởng Sách quốc gia cho tác phẩm Xóm Bờ Giậu (2019).
Bên cạnh đó, mùa giải lần thứ 4 năm nay cũng đã thu hút 121 tác phẩm/chùm tác phẩm được sáng tác, hoàn thiện hoặc công bố trong khoảng thời gian từ 1/1/2022 - 20/4/2023. Qua 2 vòng chấm từ 25/4 - 11/5, Ban sơ khảo gồm 8 thành viên đã thảo luận và cho điểm để công bố Top 10 tác phẩm xuất sắc nhất vào Vòng Chung khảo.
Theo Ban Tổ chức (BTC), đây là một mùa giải phong phú, vượt dự đoán, khi có tới 7 giải thưởng và tặng thưởng được trao, trong đó có 2 tác giả là thiếu nhi; và lần đầu tiên sau 2 năm vắng bóng, đã tìm được “Hiệp sĩ Dế Mèn”.
Về 2 "tác giả nhí", giải Dế Mèn năm nay đã phát hiện và vinh danh 2 tác giả với những tác phẩm được đánh giá cao, với những phẩm chất sáng tạo chuyên nghiệp sớm được bộc lộ.
Theo đó, bộ tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi), họa sĩ Thành Chương, thành viên Hội đồng Giám khảo, nhận xét: “Tôi xem bộ tranh này hơi bất ngờ. Bởi tạo hình cũng như các ý tưởng của tác giả nhí này rất phong phú. Không nghĩ cháu còn ít tuổi như thế. Việc đánh giá cháu ở hiện tại chỉ là một phần nhỏ, cái chính là thấy được tương lai cháu sẽ phát triển. Với họa sĩ nhí này, năng lực (năng khiếu) về tạo hình, trí tưởng tượng cũng như sự làm việc với những bức tranh lớn, tôi nghĩ cháu sẽ còn đi rất xa. Đây là trường hợp tôi đánh giá rất cao và tôi rất thích loạt tranh của cháu”.
Còn với các tác phẩm của Thụy Phương (10 tuổi), nhà phê bình, PGS-TS Văn Giá, thành viên Hội đồng Giám khảo, nhận xét: "Thụy Phương có sức viết đáng nể so với độ tuổi, văn phong chỉn chu, kỹ lưỡng, với những câu văn chững chạc, chuyên nghiệp. Đây cũng là tín hiệu đáng quý cho tương lai của tác giả nhí này".
Đánh giá chung về giải thưởng năm nay, nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giám khảo, khẳng định: Việc giải năm nay tìm được 1 Hiệp sĩ Dế Mèn, 4 Khát vọng Dế Mèn và 2 Tặng thưởng của Hội đồng Giám khảo là một kết quả khá toàn diện. Qua 4 mùa tổ chức, Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn ngày càng chuyên nghiệp hơn, thu hút được sự chú ý, sự sáng tạo của đông đảo văn nghệ sĩ và thiếu nhi. Có rất nhiều tác phẩm tốt từ giải thưởng này đã góp thêm sự phong phú vào kho tàng nghệ thuật thiếu nhi. Và cứ mỗi năm, tác phẩm lại nhiều hơn, người tham gia đông đảo hơn và tác phẩm xem ra cũng chất lượng hơn. Đó là điều rất đáng mừng”.
Danh sách Top 10 Chung khảo
1. A lô!... Cậu đấy à? (truyện dài của Trần Đức Tiến, minh họa Kim Duẩn, NXB Kim Đồng)
2. Chùm tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi, Lạng Sơn)
3. Khu rừng trong chai (sách tranh của Huỳnh Trọng Khang - Nguyễn Nhân, NXB Thế giới - Phương Nam Books)
4. Nghé ọ Hai Xoáy (truyện dài của Phạm Anh Xuân, NXB Văn học - Tân Việt Books)
5. Những con mèo của ông bắp cải (bản thảo truyện dài của Nguyễn Thị Cẩm Hà)
6. Ông Ba Bị và những đứa trẻ trong mơ (truyện dài của Lạc An, NXB Kim Đồng)
7. Ở một nơi có rất nhiều rồng (bản thảo truyện dài của Mộc An)
8. Phù thủy sợ ma (thơ Thụy Anh, minh họa Kim Duẩn, NXB Kim Đồng)
9. "Tôi, bố tôi, và…" và "Từ những bức thư" (chùm bản thảo của Đoàn Lữ Thụy Phương, 10 tuổi)
10. "Vua ngan xóm hồ" (bản thảo truyện dài của Uông Triều)
Chương trình nghệ thuật đặc sắc
Trong khuôn khổ lễ trao giải, khán giả còn được xem chương trình biểu diễn đặc sắc của Dàn hợp xướng Vinschool One và Vinschool với gần 60 học sinh tham gia, gồm hợp xướng dân ca “Cò lả - Đi cắt lúa - Lý quạ kêu” và “Adiemus”.
Trong đó, hợp xướng dân ca 3 miền “Cò lả” (dân ca Bắc Bộ) - “Đi cắt lúa” (dân ca H’rê) - “Lý quạ kêu” (dân ca Nam Bộ) đã từng được Dàn hợp xướng Vinschool One tham gia Cuộc thi hợp xướng quốc tế Việt Nam - Interkultur lần thứ VII diễn ra tại Hội An (Quảng Nam) vào tháng 4/2023 và đoạt huy chương Vàng, bảng Dân ca. Tác phẩm do giảng viên âm nhạc Nguyễn Trọng Duy chuyển soạn, giảng viên Nguyễn Nhung chỉ huy hợp xướng.
Cô Lại Thị Thu Thủy, Trường Tiểu học Vinschool, tác giả dàn dựng và chỉ huy bản hợp xướng “Adiemus” (tác giả Karl Jenkins). Đây là một trong những tác phẩm hợp xướng được nhận định hay nhất mọi thời đại, từng được chọn làm nhạc của nhiều bộ phim (trong đó có bộ phim đình đám “Avatar”). Với tác phẩm này, Dàn hợp xướng Vinschool với 28 em thuộc khối học sinh lớp 5 đã đoạt giải Nhì tại Cuộc thi Vinschool Got Talent 2023.
Tiếp đó là màn biểu diễn song tấu của nghệ sỹ saxophone Quyền Thiện Đắc kết hợp với guitarist Hoàng Tùng với hai tác phẩm gần gũi mà rất khác lạ, đó là “Đi học” (thơ Hoàng Minh Chính, nhạc Bùi Đình Thảo) và “Mẹ yêu con” (thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, nhạc Nguyễn Văn Tý).
Ngoài ra, nghệ sỹ violin Trịnh Minh Hiền và guitarist Đặng Anh Tuấn cũng mang đến hai tác phẩm “Kỷ niệm thành phố tuổi thơ” (Hồng Đăng) và “Chiếc khăn Piêu” (Doãn Nho). Nghệ sỹ Trịnh Minh Hiền mong rằng Ban Tổ chức sẽ vững bản lĩnh để góp phần duy trì, lan tỏa vẻ đẹp văn học nghệ thuật, đưa Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn đi hành trình bền lâu. Qua đó, tìm ra nhiều tác phẩm mới, hay cho trẻ em, khiến các bé có niềm yêu thích đọc sách, hình thành tâm hồn và trí tưởng tượng, một yếu tố rất quan trọng để xây dựng lý tưởng sống về sau...