Lễ hội Giang Xá (Hoài Đức) - Tưởng nhớ Lý Nam Đế lập nước Vạn Xuân
(PNTĐ) - Sáng 21/2, Huyện ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Hoài Đức long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 1.480 năm Lý Nam Đế lên ngôi Hoàng đế và thành lập nước Vạn Xuân; khai hội Giang Xá xuân Giáp Thìn 2024. Đây là lần đầu tiên lễ hội được tổ chức với quy mô cấp huyện.
Dự buổi lễ có: Trung tướng Nguyễn Doãn Anh - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong; đại diện lãnh đạo thành phố Phổ Yên (tỉnh Thái Nguyên), huyện Tam Nông (tỉnh Phú Thọ), các sở, ngành thành phố, quận, huyện thành phố Hà Nội, cùng đông đảo cán bộ, nhân dân huyện Hoài Đức và du khách.
Lễ hội Giang Xá được tổ chức đúng dịp kỷ niệm 1.480 Lý Nam Đế lên ngôi Hoàng Đế và thành lập nhà nước Vạn Xuân. Tại lễ khai hội đình Giang Xá, các đại biểu đã thực hiện nghi thức dâng hương, tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của Lý Nam Đế, người đã nối tiếp truyền thống 18 thế hệ Hùng Vương dựng nước và giữ nước.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch UBND thị trấn Trạm Trôi (Hoài Đức) cho biết, cụm di tích Đình - Đền Giang Xá, Chùa Bảo Phúc đã được Nhà nước xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 1989. Việc thờ phụng và tưởng niệm Lý Nam Đế được lưu truyền từ thuở xưa và trở thành niềm tự hào của nhân dân Giang Xá từ bao đời nay.
Theo sử sách, Lý Bí sinh ra ở thôn Cổ Pháp (nay thuộc phường Tiên Phong, thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên). Cha mẹ mất sớm, ông được pháp tổ thiền sư đưa về nuôi dưỡng và tu tập tại chùa Linh Bảo (tức chùa Giang Xá, huyện Hoài Đức). Lý Bí lớn lên có tài văn võ song toàn, lại có chí lớn, ông căm ghét chế độ đô hộ nhà Lương, bất mãn với sự tham lam tàn bạo của Tiêu Tư nên đã ngầm chiêu mộ quân sĩ để khởi nghĩa chống giặc nhà Lương...
Sau khi đánh dẹp được quân Lương và Lâm Ấp, tháng Giêng năm Giáp Tý (năm 544) Lý Bí lên ngôi Hoàng Đế xưng là Nam Việt Đế, đặt tên nước là Vạn Xuân, lấy niên hiệu là Thiên Đức, dựng điện Vạn Thọ làm nơi hội triều. Việc xưng Đế hiệu, đặt Quốc hiệu là sự thể hiện ý chí độc lập, bản lĩnh kiên cường, thể hiện rõ nét ý thức trưởng thành của dân tộc. Ông lên ngôi Hoàng đế - vị Hoàng đế đầu tiên trong lịch sử các triều đại quân chủ Việt Nam, với vị thế sánh ngang các Hoàng đế Trung Hoa.
Lý Nam Đế lên ngôi được 4 năm (544 - 548). Sau nhiều trận giao tranh với kẻ thù không giành được thắng lợi nên lui về động Khuất Lão dưỡng bệnh và qua đời ở đây. Nhân dân địa phương đã tổ chức an táng, xây lăng mộ và đền thờ Ngài. Khu lăng mộ và đền thờ toạ lạc tại xã Văn Lương (nay thuộc xã Vạn Xuân, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ). Từ nhiều năm qua, ba địa phương: Phường Tiên Phong - Thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên (nơi sinh của Ngài), làng Giang Xá - huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội (quê hương thứ hai và cũng là nơi Ngài phất cờ khởi nghĩa) và xã Văn Lương - huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ (nơi an táng Ngài) luôn liên hệ mật thiết với nhau...
Đáng chú ý, trong suốt tiến trình của cuộc khởi nghĩa, huyện Hoài Đức vinh dự và tự hào là quê hương thứ hai gắn liền với tên tuổi và công lao của Lý Nam Đế. Đã thành truyền thống, hàng năm nhân dân làng Giang Xá tổ chức 4 ngày lễ tại di tích Đình - Đền trong đó: Lễ hội được tổ chức vào ngày 12 tháng Giêng là ngày Lý Bí lên ngôi Hoàng Đế, thành lập nhà nước Vạn Xuân; lễ trọng ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch là ngày ông xuất quân ra trận; lễ trọng ngày mùng 2 tháng 5 âm lịch là ngày huý nhật của ông và ngày 12 tháng 9 âm lịch là nhớ ngày sinh của ông.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức Nguyễn Hoàng Trường cho biết: Đây là sự kiện văn hoá quan trọng, là dịp để tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của Lý Nam Đế, người đã nối tiếp truyền thống 18 thế hệ Hùng Vương dựng nước và giữ nước; đồng thời tiếp tục giáo dục truyền thống đối với các thế hệ hôm nay và mai sau.
Thời gian qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Hoài Đức luôn tiếp bước truyền thống yêu nước, ý chí tự lực tự cường, đoàn kết, đồng lòng, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, xây dựng huyện nhà ngày càng giàu đẹp, văn minh với nhiều thành tựu to lớn đạt được như: Kinh tế của huyện trong nhiều năm liền đạt mức tăng trưởng khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Đến nay, huyện đã có 16/19 xã đạt nông thôn mới nâng cao, trong đó có 3 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu. Trong công tác đầu tư, xây dựng, hoàn thiện các tiêu chí trong đề án xây dựng huyện Hoài Đức thành quận, đến nay đã đạt 28/31 tiêu chí; diện mạo, cảnh quan đô thị, các khu dân cư có nhiều thay đổi rõ nét; an sinh xã hội được đảm bảo, quốc phòng an ninh được giữ vững, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân trên địa bàn huyện ngày càng được được nâng cao.
Trong khuôn khổ Lễ hội Giang Xá diễn ra các hoạt động chính như: Nghi thức tế lễ và rước kiệu thánh theo phong tục truyền thống của địa phương; tổ chức Lễ kỷ niệm 1.480 năm Lý Nam Đế lên ngôi Hoàng đế và thành lập nước Vạn Xuân.
Ngoài ra, tại cụm di tích Đình - Đền Giang Xá sẽ có các hoạt động văn hóa văn nghệ; trò chơi dân gian như: Cờ người, Tổ tôm điếm, chọi gà...; trưng bày ảnh, tư liệu về di sản; tổ chức gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP của huyện Hoài Đức… nhằm phục vụ nhân dân và du khách địa phương đến du xuân, trẩy hội.
Lễ hội Giang Xá sẽ diễn ra từ ngày 21 đến hết ngày 23-2 (tức ngày 12 đến 14 tháng Giêng Âm lịch).
Dưới đây là một số hình ảnh tại Lễ hội:
