Nhạc sĩ bức xúc vì bị tố vi phạm bản quyền tác phẩm của ... chính mình
Càng ngày, vấn đề bản quyền âm nhạc trên Inernet càng trở nên phức tạp hơn: Xâm phạm quyền tác giả âm nhạc đã là chuyện thường ngày. Thậm chí, gần đây còn có nghịch lý không ít nhạc sĩ bị cảnh báo vi phạm bản quyền với chính tác phẩm do mình sáng tác.
Ác mộng bản quyền của “Giấc mơ trưa”
Suốt tuần qua, chuyện nhạc sĩ Giáng Son bị YouTube “đánh gậy” vi phạm bản quyền chính ca khúc do mình sáng tác và sở hữu bản quyền khiến dư luận “dậy sóng”. Nhạc sĩ Giáng Son khẳng định mọi yếu tố bản quyền từ tác giả, phối khí, thu âm đều thuộc về mình nên chị rất ngỡ ngàng khi đưa bài hát lên kênh YouTube cá nhân lại bị báo cáo vi phạm bản quyền. Ngay sau đó, tác giả ca khúc “Giấc mơ trưa” đã làm đơn kiến nghị gửi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC), đề nghị bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình.
Liên quan đến vấn đề này, mới đây BH Media, đơn vị đã cảnh báo bản quyền với “Giấc mơ trưa” của nhạc sĩ Giáng Son đã tổ chức họp báo, cho rằng, nhạc sĩ Giáng Son đã "hiểu nhầm" về bản quyền của youtube vì trên YouTube có nhiều bản ghi “Giấc mơ trưa” thuộc nhiều chủ sở hữu khác nữa. Do đó, khi phát hiện bản ghi “Giấc mơ trưa” của Giáng Son mới được tải lên hơi giống với bản ghi “Giấc mơ trưa” của nghệ sĩ Dương Thùy Anh đã up lên trước đó, YouTube đã so sánh, đối chiếu và tự động gửi thông báo xác nhận bản quyền tới nhạc sĩ Giáng Son. Đây là cơ chế quét bản quyền tự động của YouTube, để chủ sở hữu các bản ghi đối soát bản quyền với nhau, và thông báo đó không làm ảnh hưởng đến quyền up bản ghi của Giáng Son. Chỉ cần nhạc sĩ làm thao tác phản hồi, là chủ sở hữu bản ghi kia sẽ xác minh lại và gỡ xác nhận bản quyền khỏi video.
Tuy vậy, ngay sau đó, VCPMC có văn bản phản bác và khẳng định sự bức xúc và khiếu nại của Giáng Son khi bị cảnh báo bản quyền với “Giấc mơ trưa” là “hoàn toàn có cơ sở” chứ không có chuyện nhạc sĩ nhầm lẫn về các quyền của mình. “Bản thân BH Media cũng là đơn vị sử dụng khi thực hiện sao chép tác phẩm để đăng tải trên YouTube mà theo quy định thì phải thực hiện xin phép và trả tiền nhuận bút cho tác giả thành viên VCPMC. Tuy nhiên nghĩa vụ xin phép và trả tiền sử dụng quyền tác giả thuộc thành viên VCPMC lại chưa được BH Media tuân thủ nghiêm túc”- VCPMC nhấn mạnh.
Phía VCPMC khẳng định sẽ có văn bản đề nghị BH Media làm rõ thêm vụ việc không chỉ liên quan tới Giáng Son mà còn cả một số nhạc sĩ khác đang gặp phải tình cảnh tương tự.
Nhạc sĩ Giáng Son
Cần văn minh trong hoạt động nghệ thuật
Trường hợp “Giấc mơ trưa” của nhạc sĩ Giáng Son không phải là duy nhất. Nhiều nhạc sĩ cho biết cũng đang bị tố vi phạm bản quyền với chính tác phẩm do mình sáng tác.
Trước đó, nhạc sĩ Minh Châu, nhạc sĩ Ngọc Khuê cũng rất bất ngờ, “cảm thấy bị xúc phạm, khi tác phẩm của mình lại bị người ta nhận vơ”. Hàng chục video ca khúc mà hai nhạc sĩ sáng tác đăng tải trên nền tảng số bị cảnh báo là vi phạm bản quyền. “Những video đó đa phần là của tôi sáng tạo ra, đầu tư tiền phối khí, thuê ca sĩ, thu thanh, thậm chí thuê người thu hình làm video, đã đăng ký ủy nhiệm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc cho VCPMC. Vậy mà các video này bị vài trang khác nhận xằng là của họ để kiếm tiền trên công sức của những người sáng tạo” - nhạc sĩ Ngọc Khuê bức xúc.
Đáng nói là tình trạng này không chỉ diễn ra trên YouTube và không chỉ với nhạc hiện đại. Nghệ sĩ Bạch Lang cho biết, cách đây 3 tuần có làm clip và lấy bài hát “Tò vò” (chèo cổ) trong CD “Đò đưa” (anh tự sản xuất beat, tự hát và thu âm) đưa lên Facebook. Kết quả là Facebook báo âm nhạc vi phạm bản quyền và ẩn toàn bộ phần âm thanh. Anh có email khiếu nại, nhưng Facebook không trả lời. “Vậy là máy móc làm hay người làm mà dám cả gan đăng ký bản quyền âm nhạc dân ca Việt Nam?” - nghệ sĩ bày tỏ.
Với tình trạng đang diễn ra, nhiều nghệ sĩ cho rằng, để đầy lùi vi phạm quyền tác giả âm nhạc, quyền liên quan, nhất là trên không gian mạng, cần những cơ chế, biện pháp hữu hiệu hơn; Có sự chung tay lên tiếng, phối hợp của các cơ quan, tổ chức, nhằm tạo môi trường lành mạnh cho hoạt động sáng tạo, thụ hưởng âm nhạc.
MINH NHIÊN
