Xây dựng đời sống văn hóa từ hương ước, quy ước

Mai Ngọc
Chia sẻ

(PNTĐ) - Trong những năm qua, việc xây dựng hương ước, quy ước tại các địa phương trên địa bàn Thủ đô được thực hiện nghiêm túc, từng bước đi vào chiều sâu. Qua đó góp phần tích cực vào việc thúc đẩy phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và phát triển kinh tế xã hội ở địa phương.

Xây dựng đời sống văn hóa từ hương ước, quy ước - ảnh 1
Việc thực hiện hương ước, quy ước góp phần phát huy hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. 
Ảnh: MV

Phát huy vai trò tự quản
Ông Bùi Văn An, Trưởng thôn Mạch Tràng, xã Cổ Loa, huyện Đông Anh chia sẻ, việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước trong thôn Mạch Tràng trong thời gian qua đã phát huy vai trò tự quản của cộng đồng dân cư, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ môi trường gắn với thực hiện dân chủ ở cơ sở. Bảo vệ, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp; hạn chế và từng bước loại bỏ phong tục, tập quán lạc hậu; xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư. 

Hương ước, quy ước đã có tác dụng duy trì lối ứng xử chuẩn mực trong cộng đồng làng, xã, giúp hạn chế, đẩy lùi những hủ tục, tập quán lạc hậu, gìn giữ và phát huy các giá trị tốt đẹp, xây dựng nếp sống văn minh. Khi hương ước, quy ước đi vào cuộc sống, ý thức của người dân trong việc xây dựng đời sống văn hóa, phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới cũng được nâng lên rõ rệt, trên cơ sở kế thừa và phát huy những thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa.

“Người dân nghiêm chỉnh chấp hành bởi hương ước chính là bản cam kết “mềm” do cộng đồng dân cư đề ra, được lấy ý kiến rộng rãi của tất cả mọi người và đồng thuận thực hiện. Điển hình như việc triển khai việc tang văn minh hiện nay có 4 nội dung: Xóa bỏ hủ tục; tổ chức tang ngắn gọn, đơn giản; không ăn uống tràn lan, linh đình; thực hiện hỏa táng”, ông Bùi Văn An cho biết thêm. 

Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Nguyễn Thị Thanh Hằng chia sẻ: Quận đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai xây dựng, thực hiện quy ước (Quận uỷ ban hành 3 văn bản, UBND quận ban hành 6 văn bản); chỉ đạo thực hiện lồng ghép vào các chương trình, kế hoạch dài hạn, hằng năm của Quận uỷ - UBND quận như: Kế hoạch thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; kế hoạch xây dựng phường đạt chuẩn văn minh đô thị; kế hoạch xây dựng “Tổ dân phố Xanh - Sạch - Đẹp - Văn minh”, kế hoạch đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”,…

Cùng với việc ban hành các văn bản chỉ đạo, Quận uỷ, UBND quận Long Biên cũng tập trung cho công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục với phương châm đủ về nội dung, đa dạng về hình thức: Đài truyền thanh phường, Cổng thông tin điện tử quận, phường đăng tải các tin, bài về hoạt động triển khai quy ước… Nội dung của các quy ước cơ bản đảm bảo theo hướng dẫn, không trái với quy định pháp luật, quy tắc đạo đức xã hội, lợi ích của Nhà nước, của cộng đồng và phù hợp với các phong tục, tập quán nét đẹp của địa phương. Hầu hết các quy ước đã bám sát đời sống và tình hình thực tế của từng địa phương nhằm điều chỉnh các mối quan hệ xã hội mang tính tự quản của cộng đồng, xây dựng nếp sống văn hóa trong trật tự đô thị, vệ sinh môi trường. Các quy ước đã thể hiện được trí tuệ, công sức của tập thể cộng đồng; bố cục ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.
Hiệu quả trong xây dựng nếp sống văn hóa cơ sở
Tại huyện Thanh Oai, hương ước, quy ước làng xã đã tạo được hiệu quả đáng kể trong việc xây dựng nếp sống văn hóa ở cơ sở. Cũng nhờ việc phát huy vai trò của hương ước, quy ước làng xã mà huyện Thanh Oai đang đứng đầu thành phố về các danh hiệu văn hóa. Tỷ lệ gia đình văn hóa đạt trên 90%. Tỷ lệ làng văn hóa đạt trên 86,4% trong khi toàn thành phố đạt 62%. Đặc biệt, huyện đã xây dựng thành công 2 mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” đầu tiên của Hà Nội. Hương ước, quy ước làng xã đã giúp người dân giữ được những phong tục tập quán tốt đẹp của ông cha từ lễ hội đến những nghi thức cúng tế hay nét đẹp văn hóa trong việc cưới, việc tang. 

Đến nay, việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, và thực hiện hương ước, quy ước của các thôn, tổ dân phố ở huyện Chương Mỹ đóng góp tích cực trong việc xây dựng đời sống văn hoá cơ sở; hạn chế, loại bỏ các tập tục lạc hậu trong đời sống xã hội; giữ gìn, phát huy truyền thống, tập quán tốt đẹp của cộng đồng dân cư và hình thành các giá trị văn hóa mới, tiến bộ. Trên địa bàn huyện, các đám cưới, đám tang và lễ hội được quan tâm thực hiện theo nếp sống văn minh, trở thành một nét đẹp trong đời sống văn hóa ở cộng đồng dân cư. Các lễ hội trên địa bàn huyện được thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước, phát huy được nét đẹp văn hóa truyền thống của từng địa phương. 

Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Trần Thị Vân Anh cho biết, tại nhiều địa phương, việc thực hiện hương ước, quy ước được xác định là một giải pháp tích cực trong xây dựng đời sống văn hóa, nếp sống văn minh đô thị, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Việc thực hiện hương ước, quy ước còn phát huy và mở rộng dân chủ ở cơ sở, phát huy hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

 

Ý kiến bạn đọc

Tin cùng chuyên mục

Tổng Thư ký OIF trải nghiệm chơi nhạc cụ truyền thống Việt Nam tại Nhà Triển lãm Việt Nam

Tổng Thư ký OIF trải nghiệm chơi nhạc cụ truyền thống Việt Nam tại Nhà Triển lãm Việt Nam

(PNTĐ) - Ngày 10/7/2025, Nhà Triển lãm Việt Nam vinh dự đón Bà Louise Mushikiwabo, Tổng Thư ký Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF) đến thăm nhân chuyến công tác đến EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản. Hình ảnh bà Tổng Thư ký trải nghiệm các nhạc cụ truyền thống của Việt Nam và chơi một bản nhạc ngẫu hứng trên sân khấu Nhà triển lãm gây ấn tượng với quan khách.
Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

(PNTĐ) - Sáng 10/7 tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Hội thảo là diễn đàn học thuật quan trọng, quy tụ đông đảo các nhà nghiên cứu, nhà lý luận, văn nghệ sĩ, các nhà quản lý văn hóa nghệ thuật trên cả nước, cùng trao đổi, hiến kế, góp phần xác lập những định hướng chiến lược cho sự phát triển của văn học, nghệ thuật Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.
Góp sức cho chiến lược quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới

Góp sức cho chiến lược quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới

(PNTĐ) - Sáng 10/7/2025, Báo Việt Nam News and Law, Thông Tấn Xã Việt Nam, phối hợp với Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), tổ chức tọa đàm “Định vị Việt Nam – Truyền thông quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới”, nhằm lấy ý kiến đóng góp cho Dự thảo Chiến lược truyền thông quảng bá hình ảnh Việt Nam ra nước ngoài.
“Sông Đà – Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam”: Bức tranh sử thi của miền Thượng qua góc nhìn Pháp học

“Sông Đà – Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam”: Bức tranh sử thi của miền Thượng qua góc nhìn Pháp học

(PNTĐ) - Trong không gian địa - chính trị - văn hóa rộng lớn của Việt Nam, vùng sông Đà từ lâu đã tồn tại như một cột mốc vừa mờ ảo vừa quyết liệt. Đó là miền Thượng hiểm trở, nơi dòng sông cuộn trào vượt qua ba thung lũng Lai Châu, cắt dọc lãnh thổ phía Tây Bắc, mang theo bao lớp trầm tích địa chất lẫn ký ức con người.
Đảm bảo đến 15/8 phải hoàn thành công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước

Đảm bảo đến 15/8 phải hoàn thành công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước

(PNTĐ) - Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 352/TB-VPCP ngày 7/7/2025 Thông báo Kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Triển lãm tại cuộc họp triển khai tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025).