“Lá chắn” cho các em học sinh trước sự cám dỗ của ma túy

Cần chú ý chặt chẽ các mối quan hệ của con ngoài đời cũng như trên mạng xã hội (Ảnh: PSD)

Ma túy học đường - thực trạng đáng báo động

Tình hình tội phạm về ma túy và người sử dụng trái phép chất ma túy/nghiện ma túy vẫn diễn biến phức tạp, gia tăng về số lượng, tính chất, mức độ ngày càng khó kiểm soát hơn. Theo báo cáo của Bộ Công an, tính đến tháng 6/2020, cả nước có 234.620 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý và phần lớn đang sinh sống tại cộng đồng. Tuy nhiên, nếu thống kê cả số người nghi nghiện và người sử dụng trái phép chất ma túy thì con số còn cao hơn nhiều và là nguy cơ gây mất an ninh, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.

Và cũng theo báo cáo của Cục phòng chống tội phạm, trong 10 năm trở lại đây, Việt Nam đã có thêm khoảng 10 vạn người nghiện ma tuý. Trong số 10 vạn người nghiện có hồ sơ quản lý thì có trên 70% số người nghiện dưới 30 tuổi, khoảng 5% tổng số người sử dụng ma túy ở tuổi chưa thành niên (dưới 18 tuổi) khoảng 50% trong số đó là trẻ em dưới 16 tuổi.

Đáng nói, theo đánh giá của cơ quan công an, đối tượng nghiện ma túy ngày càng trẻ hóa; nổi lên tình trạng thanh, thiếu niên sử dụng ma túy tại nhà hàng, vũ trường, quán bar, karaoke, nhà nghỉ, khách sạn. Ma túy đã và đang len lỏi vào môi trường học đường. Một số học sinh bị dụ dỗ, lôi kéo trở thành nạn nhân hoặc tham gia tàng trữ, mua bán ma túy. 

“Lá chắn” cho các em học sinh trước sự cám dỗ của ma túy…

Gia đình và nhà trường được xem là “lá chắn” bảo vệ và giúp các em học sinh, sinh viên tránh được các nguy cơ bị dụ dỗ, lôi kéo vào việc sử dụng, buôn bán, vận chuyển và tàng trữ ma túy. Tuy nhiên, cũng chính gia đình và nhà trường lại là nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp đưa các em đến với ma túy.

Gia đình và nhà trường được xem là “lá chắn” bảo vệ và giúp các em học sinh, sinh viên tránh được các nguy cơ mắc các tệ nạn ma túy (Ảnh: PSD)

Một bộ phận cha mẹ do mải làm ăn, lo kiếm tiền nên không có thời gian quan tâm con cái, nuông chiều con cái quá mức hoặc trong gia đình có người lớn tuổi mắc nghiện hay có hành vi buôn bán ma tuý.... khiến cho các em sa ngã. Một số trường hợp do hoàn cảnh gia đình (bố, mẹ bỏ nhau; gia đình bất hoà, mồ côi cha mẹ hoặc gia đình khó khăn…) tác động tiêu cực đến cảm xúc của các em, điều đó khiến các em tìm đến ma túy để được thoải mái và dễ chịu hơn, quên hết mọi muộn phiền.

Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội trong quản lý học sinh ở một số địa phương chưa thực sự có hiệu quả cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho ma túy có cơ hội len lỏi vào học đường. 

Kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu tâm lý người sử dụng ma túy PSD về kiến thức cũng như kỹ năng hỗ trợ xử lý tình huống của phụ huynh học sinh và giáo viên khi nghi ngờ và phát hiện con em mình, học sinh của mình cho thấy, có tới 32,5% phụ huynh học sinh và giáo viên không biết về các loại ma túy và tác hại của các loại ma túy. Có 29,5% phụ huynh và giáo viên tham gia khảo sát biết một chút kiến thức về các loại ma túy và tác hại của các loại ma túy. Chỉ có khoảng 13% phụ huynh và giáo viên biết rõ, 25% biết khá rõ về ma túy. 

Khi đi tìm hiểu cụ thể hơn kiến thức mà phụ huynh và giáo viên hiểu về ma túy thì cho thấy, phần lớn kiến thức mà phụ huynh và giáo viên hiểu về ma túy mới chỉ dừng lại ở việc ma túy là chất gây nghiện, có tác động tiêu cực đến người sử dụng chứ để nhận diện đó là loại ma túy nào và tác động ra sao, gây hậu quả thế nào với người sử dụng thì hầu như các bậc phụ huynh và giáo viên đều không nắm được. Bên cạnh đó kỹ năng để nhận diện và xử lý khi nghi ngờ con em, học sinh có dấu hiệu sử dụng ma túy ở phụ huynh và giáo viên tham gia khảo sát cũng rất thấp. 

Gia đình và nhà trường cần làm gì để phòng chống ma túy học đường?

Cùng với lực lượng công an, ngành Giáo dục và Đào tạo cũng phải tích cực thực hiện các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn ma túy xâm nhập vào học đường. Trong đó, ngoài phối hợp thực hiện công tác tuyên truyền, Sở Giáo dục và Đào tạo còn tổ chức ký cam kết trong cán bộ, giáo viên và học sinh không vi phạm về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng ma túy; vận động học sinh, sinh viên, cán bộ quản lý, nhà giáo tham gia phong trào phát hiện, tố giác tội phạm, tệ nạn ma túy và tự giác khai báo về tình trạng sử dụng ma túy trái phép; tiếp nhận, xử lý thông tin của học sinh, sinh viên, cán bộ quản lý, nhân viên, người lao động và nhân dân có liên quan đến công tác phòng, chống ma túy của nhà trường. 

Để công tác phòng, chống ma túy trong trường học đạt hiệu quả cao, ngoài sự nỗ lực của các ngành chức năng, các nhà trường rất cần sự chung sức từ các gia đình trong việc quản lý, chăm lo giáo dục tốt con em mình. (Ảnh: PSD)

Bên cạnh đó, các trường ngoài tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho học sinh, còn cần phối hợp với cơ quan chức năng ở địa phương tiến hành kiểm tra, xét nghiệm ngẫu nhiên và xét nghiệm đột xuất khi cần thiết đối với học sinh nhằm rà soát, phát hiện học sinh sử dụng trái phép chất ma túy. Đồng thời, phát hiện, xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật trong cán bộ, giáo viên và học sinh, đảm bảo môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn, thân thiện. 

Ngoài ra, nhà trường cũng cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an tiến hành rà soát, kịp thời phát hiện những hành vi liên quan đến ma túy trong nhà trường; đồng thời khuyến khích các em phát hiện, tố giác các đối tượng mắc nghiện, tàng trữ các chất ma túy tại nhà trường và địa phương. Bên cạnh đó, nhà trường cũng đề cao công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy, sự phối hợp giữa cha mẹ học sinh và giáo viên trong công tác quản lý, giáo dục học sinh.

Để công tác phòng, chống ma túy trong trường học đạt hiệu quả cao, ngoài sự nỗ lực của các ngành chức năng, các nhà trường rất cần sự chung sức từ các gia đình trong việc quản lý, chăm lo giáo dục tốt con em mình. 

Mỗi bậc phụ huynh cần dành thời gian nhắc nhở, quản lý con bằng nhiều hình thức, như không nên cho con quá nhiều tiền tiêu vặt. Chú ý chặt chẽ các mối quan hệ của con ngoài đời cũng như trên mạng xã hội. Quan tâm đến những thay đổi bất thường của các em khi sa sút trong học tập, sức khỏe tinh thần, sẵn sàng tâm sự, chia sẻ, giúp các em nâng cao ý thức phòng ngừa, tránh xa ma túy, góp phần tạo môi trường học tập an toàn, lành mạnh cho các em…

 HOÀNG HUYỀN