Thanh niên Thủ đô đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số góp phần đưa Thủ đô phát triển
(PNTĐ) - Sáng 30/10, tại Trung tâm Chính trị khu vực Hoàn Kiếm, Báo Tuổi trẻ Thủ đô tổ chức chương trình tọa đàm với chủ đề: “Thanh niên Thủ đô nâng cao trình độ khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số góp phần đưa Thủ đô phát triển”.
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và xu thế chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, Hà Nội xác định khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là những trụ cột quan trọng để xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, hội nhập và phát triển bền vững. Trong hành trình ấy, thanh niên Thủ đô chính là lực lượng tiên phong trong học tập, nghiên cứu và ứng dụng khoa học - công nghệ vào đời sống; là những người góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm sáng tạo, thành phố thông minh và là động lực phát triển của cả nước.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó Tổng Biên tập báo Tuổi trẻ Thủ đô Ngô Vương Tuấn nhấn mạnh: Bằng trí tuệ, bản lĩnh và tinh thần tiên phong, thanh niên Hà Nội đang từng ngày góp phần xây dựng Thủ đô vững vàng trên hành trình chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.
Tọa đàm hôm nay nhằm tạo diễn đàn để các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nhân và những bạn trẻ tiêu biểu cùng chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và xu hướng mới, đồng thời lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, khát vọng vươn lên trong thế hệ trẻ Thủ đô. Đây cũng là dịp để chúng ta cùng nhìn nhận vai trò quan trọng của thanh niên Thủ đô - lực lượng tiên phong trong học tập, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số.
Thông qua buổi tọa đàm, Ban Tổ chức mong muốn tiếp nhận nhiều ý kiến, sáng kiến, mô hình và giải pháp thiết thực từ thực tiễn hoạt động của thanh niên, qua đó đề xuất chính sách, thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao cho Thành phố.
Phát biểu đề dẫn tại tọa đàm, Phó Bí thư Thành đoàn Hà Nội Trần Quang Hưng nhấn mạnh: Chủ đề của chương trình không hề xa lạ với giới trẻ, điều quan trọng hôm nay là cập nhật những yếu tố mới, nhìn nhận sự thay đổi nhanh chóng của thời đại để chuẩn bị hành trang phù hợp cho tương lai. Trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với nhiều nghị quyết lớn mở đường cho dân tộc bứt phá, thanh niên cần xác định rõ vị trí, vai trò và trách nhiệm của mình trong công cuộc đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của Thủ đô.
Phó Bí thư Thành đoàn khẳng định: Thanh niên Thủ đô chính là lực lượng nòng cốt trong quá trình đó. Thành đoàn Hà Nội mong muốn, thông qua các hoạt động thực tiễn, mỗi bạn trẻ sử dụng công nghệ, đặc biệt là AI, để tạo ra một sản phẩm cụ thể, từ đó chuyển mình từ người thụ động sang người chủ động sáng tạo. Thành đoàn Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng các sân chơi, hoạt động thực hành sáng tạo, các dự án khởi nghiệp, chuyển đổi số trong đoàn viên, thanh niên. Đây là môi trường để người trẻ được rèn luyện kỹ năng, thử nghiệm ý tưởng, ứng dụng công nghệ vào cuộc sống, góp phần giải quyết những vấn đề của cộng đồng.
Tại buổi tọa đàm, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Hà Nội) Phạm Thanh Học cho rằng, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố cốt lõi trong chiến lược phát triển Thủ đô và đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Nền tảng quan trọng nhất để thanh niên có thể học tập, rèn luyện và cống hiến hiệu quả gồm ba trụ cột: Tri thức công nghệ, bản lĩnh chính trị và chiều sâu văn hóa. Đây chính là hành trang giúp thế hệ trẻ không chỉ nắm vững tri thức khoa học mà còn giữ vững bản lĩnh, phát huy giá trị văn hóa người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
Trả lời câu hỏi: Với kinh nghiệm nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học máy tính, anh đánh giá như thế nào về vai trò của trí tuệ nhân tạo và công nghệ mới trong việc đưa Hà Nội trở thành “Thủ đô thông minh”, nơi tuổi trẻ đóng vai trò tiên phong? TS Phạm Huy Hiệu, Giảng viên Viện Kỹ thuật và Khoa học máy tính, Phó Giám đốc Văn phòng Quản lý Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo - Trường Đại học VinUni cho biết: Để cấu thành thành phố thông minh sẽ có hệ thống quản lý thông minh bằng dữ liệu, giao thông thông minh sử dụng hệ thống camera. Thế hệ trẻ hiện nay không chỉ là đối tượng thừa hưởng khoa học công nghệ mà còn là đối tượng xây dựng định hình khoa học công nghệ, đóng góp xây dựng thành phố thông minh bằng kiến thức, sức trẻ.
Để phát triển bản thân trong lĩnh vực khoa học công nghệ, các học sinh, sinh viên xác định tâm thế luôn sẵn sàng học hỏi, công nghệ mới, đam mê với học tập, sự kiên trì. Ai muốn thành công bền vững cũng cần sự kiên trì. Trong khi đó, điểm yếu của một số bạn trẻ là dễ nản lòng với sự lựa chọn của mình, khó đạt được thành công. Ngoài ra, các em nên quan sát xã hội vận hành thế nào, xã hội đang cần giải bài toán gì mang kiến thức của mình để giải đáp chúng.
Chuyển đổi số mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng khiến không ít bạn trẻ dễ rơi vào “thế giới ảo” như mạng xã hội, lạm dụng Chat GPT, AI. Nếu chúng ta lạm dụng mạng xã hội, tiếp nhận các thông tin “rác “ trên mạng xã hội sẽ mất dần khả năng phản biện xã hội. Do đó, chúng ta cần xác định mục đích cũng như thời gian sử dụng mạng xã hội - TS Phạm Huy Hiệu chia sẻ.
Nhà báo Ngô Vương Tuấn - Phó Tổng Biên tập báo Tuổi trẻ Thủ đô chia sẻ: Trong thời đại công nghệ số, báo chí có nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít thách thức. Báo chí có công cụ, công nghệ, AI để sản xuất các công nghệ hiện đại để sản xuất tin bài nhanh hơn với nhiều thể loại tin bài hấp dẫn hơn, hiện đại hơn. Dù vậy, nhà báo, cơ quan báo chí vẫn phải đặt bản lĩnh, đạo đức phải ở vị trí trung tâm. Báo chí hiện nay không chỉ viết đúng, nói đúng mà còn phải có sự nhân văn, lựa chọn những hình ảnh, từ ngữ phù hợp nội dung, truyền tải tới bạn đọc, gửi gắm những thông điệp trong từng tác phẩm báo chí. Mỗi bài báo không chỉ để đưa tin, mà phải gieo giá trị, khơi niềm tin và lan tỏa điều tốt đẹp, đặc biệt là trong thế hệ trẻ - những người đang học cách làm chủ công nghệ, nhưng cũng cần được nhắc nhớ về giá trị của con người, của sự thật và lòng nhân ái. Vì vậy, công nghệ giúp nhà báo sản xuất tin bài nhanh hơn, truyền tải thông tin nhanh hơn, hiệu quả hơn nhưng cái tâm và bản lĩnh nghề nghiệp sẽ giúp tác phẩm báo chí có giá trị trong lòng bạn đọc.
Với câu hỏi: Trong kỷ nguyên số, khi thông tin được lan truyền chỉ trong vài giây và mạng xã hội trở thành “nguồn tin” cạnh tranh trực tiếp với báo chí, người làm báo phải đối diện với những thách thức nào để vừa bảo đảm tốc độ, vừa giữ được tính chính xác, định hướng và giá trị nhân văn của từng bài viết? Nhà báo Ngô Vương Tuấn - Phó Tổng Biên tập báo Tuổi trẻ Thủ đô cho biết: "Với Báo Tuổi trẻ Thủ đô, từ khi có báo online, chúng tôi càng phải làm thực hiện nhanh hơn, chuyển mình để thực hiện nhiệm vụ chính trị, tin bài nhanh nhẹn hơn. Khi mạng xã hội phát triển, báo chí cũng đối mặt với việc mạng xã hội “đọc” được sự quan tâm của người dung nhiều hơn. Báo Tuổi trẻ Thủ đô cũng phải chuyển đổi rất nhiều. Chúng tôi có đội ngũ phóng viên trẻ để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của độc giả trẻ, kịp thời định hướng lối sống, tư tưởng của các em trước những vấn đề của xã hội.
Trở lại việc mạng xã hội phát triển quá nhanh và mạnh mẽ, chúng tôi cũng nắm bắt thông tin trên mạng xã hội nhưng có kiểm chứng thông qua việc phỏng vấn cơ quan chức năng, đến thực tế kiểm tra tính xác thực của hoàn cảnh, sự việc… Chúng tôi đi sâu vào vào tính nhân văn, sâu và sáng của mỗi tác phẩm báo chí, lựa chọn những thông tin từ mạng xã hội, có kiểm chứng, có cân nhắc để làm sao mỗi một tin, bài ra đời, truyền tải đến độc giả đều mang tính chính thống, có thông điệp, có tính định hướng. Khi mạng xã hội phát triển thì càng cần các nhà báo và các cơ quan báo chí phải có bản lĩnh, tâm trong sáng và trình độ nhận thức được nâng cao. Báo chí phải có tính định hướng và lan tỏa tính nhân văn sâu sắc, cạnh tranh với mạng xã hội, xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn".
Tại tọa đàm, em Lê Úc Nghiêm - đại diện Ban Chấp hành Đoàn trường THPT Việt Đức đã chia sẻ nhiều ý kiến tâm huyết về hành trình chuyển đổi số trong học sinh, thể hiện rõ tinh thần chủ động, sáng tạo của thế hệ trẻ trong thời đại mới. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 lan tỏa sâu rộng, công nghệ số đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống.
Với thế hệ Gen Z - những học sinh lớn lên cùng Internet và mạng xã hội - công nghệ không chỉ là công cụ học tập, mà còn là môi trường để kết nối, sáng tạo và thể hiện bản thân. Nhận thức rõ điều đó, Đoàn trường THPT Việt Đức đã xác định chuyển đổi số là giải pháp then chốt để nâng cao chất lượng công tác Đoàn, hướng tới xây dựng môi trường học tập hiện đại, năng động và văn minh. Đoàn trường THPT Việt Đức thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề và tọa đàm như “Văn hóa ứng xử trên mạng”, “Phòng chống tin giả”, “Kỹ năng bảo mật thông tin cá nhân”. Qua đó, học sinh không chỉ được trang bị kỹ năng sử dụng mạng an toàn, mà còn hình thành thái độ đúng đắn - biết tôn trọng, chia sẻ và lan tỏa giá trị tích cực trong không gian mạng.
Chia sẻ kinh nghiệm về sự chủ động thích ứng - từ việc kiện toàn bộ máy, huy động lực lượng đoàn viên, thanh niên tham gia xây dựng chính quyền mới, anh Nguyễn Văn Hậu, Phó Bí thư Đoàn xã Bình Minh (Hà Nội) cho biết, sau khi địa phương thực hiện sáp nhập 5 xã thành một đơn vị hành chính với quy mô 37 thôn và hơn 9.500 đoàn viên, công tác Đoàn đã có nhiều thay đổi, đối mặt không ít khó khăn và thách thức trong tổ chức và triển khai hoạt động. Nhận thức rõ vai trò của tuổi trẻ trong thời kỳ chuyển đổi số, Đoàn xã đã thành lập lực lượng thanh niên xung kích chuyển đổi số, tích cực tham gia cải cách hành chính, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và sinh hoạt hằng ngày. Bên cạnh đó, Đoàn xã triển khai nhiều mô hình sáng tạo như huy động đoàn viên tham gia chỉnh trang môi trường nông thôn, hỗ trợ chuyển đổi số trong cộng đồng, giúp người dân quảng bá sản phẩm đặc trưng của địa phương.
Nhiều sản phẩm OCOP như bánh cuốn, ô mai Bình Minh được giới trẻ tích cực quảng bá trên các nền tảng số, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Với tinh thần chủ động, sáng tạo, tuổi trẻ Bình Minh đang trở thành lực lượng tiên phong trong xây dựng nông thôn mới thông minh, góp phần đưa xã ngày càng hiện đại, văn minh.
Sau khi phường Cửa Nam triển khai mô hình chính quyền 2 cấp, Đoàn Thanh niên phường đã trở thành lực lượng nòng cốt, tiên phong tham gia cải cách hành chính tại cơ sở. Các hoạt động như “Ngày thứ bảy tình nguyện giải quyết thủ tục hành chính”, hỗ trợ công dân nộp hồ sơ trực tuyến, hướng dẫn dịch vụ công… đã góp phần rõ rệt trong việc nâng cao chất lượng phục vụ người dân.
Bí thư Đoàn phường Cửa Nam Đàm Quang Thành chia sẻ: Phường Cửa Nam vinh dự là đơn vị thí điểm robot AI hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Mô hình không chỉ giúp giảm tải nhân lực, mà còn tạo điều kiện để đoàn viên, thanh niên tiếp cận công nghệ mới, nắm bắt quy trình hiện đại hóa nền hành chính, từ đó chủ động hướng dẫn người dân sử dụng hiệu quả các nền tảng số. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cũng được Đoàn phường triển khai linh hoạt trên không gian mạng và mạng xã hội. Trang fanpage của Đoàn phường thường xuyên cập nhật các nội dung pháp luật, hướng dẫn từng bước thực hiện thủ tục hành chính, giúp thanh thiếu niên và người dân dễ tiếp cận, dễ hiểu, dễ thực hiện. Với tinh thần ‘Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên’, tuổi trẻ Cửa Nam xác định sẽ luôn đồng hành cùng chính quyền địa phương 2 cấp, tiên phong trong chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và phục vụ nhân dân.
