Trao Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất: Ghi dấu nỗ lực sáng tác vì thế hệ trẻ
(PNTĐ) - Sáng ngày 13/6/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Kim Đồng đã tổ chức Lễ tổng kết Cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi giai đoạn 2023-2025 và trao Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất. Sự kiện đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực khơi dậy, phát hiện và tôn vinh những cây bút viết cho thiếu nhi, đồng thời khẳng định vai trò dẫn dắt của NXB Kim Đồng trong lĩnh vực văn học thiếu nhi Việt Nam.
Tham dự buổi lễ có đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang - Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương; ông Nguyễn Nguyên - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành; ông Bùi Tuấn Nghĩa - Giám đốc NXB Kim Đồng; bà Vũ Thị Quỳnh Liên - Phó Giám đốc, Tổng Biên tập NXB Kim Đồng; các thành viên Hội đồng Chung khảo Giải thưởng Văn học Kim Đồng gồm nhà văn Trần Đức Tiến, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh; cùng hơn 100 tác giả, nhà văn, nhà thơ và đại diện các hội nghề nghiệp, cơ quan truyền thông.
Cuộc vận động sáng tác được phát động từ ngày 30/5/2023, song hành cùng việc công bố thành lập Giải thưởng Văn học Kim Đồng. Trong gần hai năm triển khai, NXB Kim Đồng đã phối hợp với nhiều hội văn học nghệ thuật tổ chức các hoạt động giao lưu, tọa đàm tại nhiều địa phương như Hà Nội, Hải Dương, Đà Nẵng, Quảng Nam, Gia Lai, Buôn Mê Thuột, TP Hồ Chí Minh, An Giang… Những chương trình này không chỉ truyền cảm hứng sáng tác, mà còn kết nối chặt chẽ giữa người viết và độc giả trẻ.
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Phạm Duy Trang khẳng định: “Thành công của Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất được khẳng định ngày hôm nay cho chúng ta niềm tin về Cuộc vận động sáng tác cho thanh thiếu nhi 2025-2027 và Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ hai, và lâu dài hơn là định hình một Giải thưởng Văn học uy tín, khẳng định rõ ràng hơn nữa về vai trò dẫn dắt của Nhà xuất bản Kim Đồng, đơn vị làm sách cho thanh thiếu nhi cả nước trực thuộc Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh”.
Giám đốc NXB Kim Đồng, ông Bùi Tuấn Nghĩa, nhấn mạnh thêm: “Trong bối cảnh chuyển đổi mạnh mẽ của ngành xuất bản và công nghiệp văn hóa, chúng tôi tin rằng đầu tư cho văn học dành cho thanh thiếu nhi chính là đầu tư cho tương lai đất nước”. Ông cho biết, từ các cuộc vận động trước đó, nhiều tác phẩm có giá trị đã được phát hiện, góp phần xây dựng đời sống văn học lành mạnh, hấp dẫn cho độc giả nhỏ tuổi.
Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất đã ghi nhận sự tham gia của 612 tác phẩm thuộc các thể loại thơ, truyện ngắn, truyện dài… gửi về từ 55 tỉnh, thành trong cả nước, cũng như từ cộng đồng người Việt ở nước ngoài như Úc, Đức, Pháp, Thụy Điển. Các tác giả trải rộng từ 9 tuổi đến 93 tuổi, cho thấy sức sống bền bỉ và sức hút rộng lớn của văn học thiếu nhi.
Theo nhà văn Trần Đức Tiến - Chủ tịch Hội đồng Chung khảo: “Viết hay, người tài mà trẻ thì càng đáng mừng. Họ là tương lai của nền văn học nói chung, và văn học thiếu nhi nói riêng. Nhiều tác phẩm xuất sắc được giải cao trong cuộc vận động này thuộc về những người trẻ. Chúng tôi nghĩ, đó chính là thành công đáng kể nhất của giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất".
Giải Nhất (100 triệu đồng): Tác phẩm “Nên làm gì khi trời nổi gió” (truyện dài) của tác giả Giai Du.
Giải Nhì (60 triệu đồng mỗi giải): “Chuyện ở làng Mênh Mông” của Nguyễn Thị Như Hiền và “Người đàn ông có chiếc xe tải màu hồng” của Giáp Thị Thùy Dương.
Giải Ba (30 triệu đồng mỗi giải): “Xa ngoài kia cánh đồng” của Cao Nguyệt Nguyên, “Thế giới đảo ngược” (thơ) của Nguyễn Quỳnh Mai, “Rừng cây tùng” của Phạm Thu Hà.
Giải Tư (10 triệu đồng mỗi giải): “Bà phù thủy đi mua ve chai” của Phát Dương, “Làng ta có một anh hùng” của Nguyễn Quang Lập, “Con sư tử trong lâu đài quỷ dữ” của Quyên Gavoye, “Cuốn cổ thư của một mẫu thần” của Nguyễn Hoàng Diệu Thủy, “Ngày nay có một ông trời” của Lạc An.
Nhiều tác phẩm trong số này đã được xuất bản và đưa vào đời sống văn học, tiếp cận trực tiếp với độc giả thiếu nhi như: “Bạn có thích làm mèo?” (Hoài Thư), “Cánh diều hình nốt nhạc” (Niê Thanh Mai), “Cuộc phiêu lưu của Còng Gió Vân Xanh” (Lê Đức Dương), “Trái tim của đảo” (Hồ Huy Sơn)… Nhiều hoạt động giao lưu ra mắt sách cũng được tổ chức song hành, với sự tham gia của các tác giả như Y Ban, Phong Điệp, Nguyễn Xuân Thủy, Bôn Đông Huân, Yên Khương…
Tổng kết sự kiện, bà Vũ Thị Quỳnh Liên - Phó Giám đốc, Tổng Biên tập NXB Kim Đồng cho biết: “Cuộc vận động sáng tác 2023-2025 và Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất tiếp nối truyền thống của Nhà xuất bản Kim Đồng là không ngừng nỗ lực tìm kiếm các tác phẩm, tác giả mới để giới thiệu đến độc giả Việt Nam, đồng thời tạo đà cho những bước phát triển tiếp theo, trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển công nghiệp văn hoá và quảng bá văn học ra thế giới.”
Tại buổi lễ, NXB Kim Đồng cũng chính thức phát động Cuộc vận động sáng tác 2025-2027 và Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ hai, với phạm vi mở rộng: dành cho cả đối tượng nhi đồng, thiếu niên và thanh niên; và có hai hệ thống giải: một cho tác phẩm viết cho thiếu nhi, một cho tác phẩm viết cho người trẻ.
Lễ trao giải đã khép lại trong không khí trang trọng và xúc động, mở ra kỳ vọng về một giai đoạn phát triển mới cho văn học thiếu nhi Việt Nam. Giải thưởng Văn học Kim Đồng không chỉ là nơi tôn vinh tài năng, mà còn là động lực để những cây bút trẻ tiếp tục hành trình sáng tác, đóng góp vào việc bồi đắp tâm hồn, nhân cách cho các thế hệ độc giả nhỏ tuổi của đất nước.
