Quy định dạy thêm, học thêm: Mới ban hành đã thấy nhiều bất cập

Thứ Năm, 15/11/2012 02:21

Chia sẻ

PNTĐ-Mới đây, Hà Nội đã đưa ra một số “điều khoản” nhằm “siết” chặt hoạt động dạy thêm học thêm. Tuy nhiên, để có thể tiếp tục đứng lớp, nhiều thầy cô giáo đang “lách luật”.

Mướn người… thuê mình

Điều 4 trong quy định về Dạy thêm học thêm của Bộ GD-ĐT nêu rõ: “giáo viên đang hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập không được tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường nhưng có thể tham gia dạy thêm ngoài nhà trường; Không được dạy thêm ngoài nhà trường đối với học sinh mà giáo viên đang dạy chính khóa khi chưa được sự cho phép của thủ trưởng cơ quan quản lý giáo viên đó”.

Quy định dạy thêm, học thêm: Mới ban hành đã thấy nhiều bất cập - ảnh 1

Cấm bằng luật không thể giải quyết dứt điểm nạn dạy thêm học thêm

Bà Bùi Thị Minh Nga - hiệu trưởng trường THPT Trần Phú cho biết: Nhà trường đang rơi vào tình huống “khó xử” chính từ quy định này. Mới đây, trường đã tiến hành kiểm tra lớp học thêm ngoài giờ của một thầy giáo. Thầy này là Tổ trưởng tổ chuyên môn nên có đủ năng lực giảng dạy. Lớp học thêm của thầy mở tại nhà, phòng học đạt tiêu chuẩn, có cả điều hòa. Người học cũng không phải HS thầy dạy chính khóa nên không có chuyện các em bị ép học. Thế nhưng, so với quy định, thầy rõ ràng đã “mắc lỗi” vì tự đứng ra tổ chức dạy thêm.

Một thầy giáo luyện thi ĐH ở quận Ba Đình cho biết, từ ngày có “luật” trên, tự nhiên thầy trở thành người hoạt động trái phép trong chính nhà mình. Để hợp thức hóa, thầy đã phải bỏ tiền thuê một giáo viên về hưu đứng ra xin giấy phép mở lớp, làm hợp đồng cho thuê lại chính nhà của mình. Vị giáo viên về hưu đóng vai “ông chủ” còn thầy thành… người làm thuê. “Tôi không ăn trộm. Tôi chỉ kiếm tiền bằng chính kiến thức của mình. Tôi dạy ngoài giờ cho các HS có nhu cầu học và không làm ảnh hưởng tới thời gian đứng lớp chính khóa. Thế mà tôi lại phải đi đường vòng để… lách luật”.

Bà Bùi Thị Minh Nga tâm sự: Luật thì “cứng” còn cuộc sống thì “mềm” nên không phải lúc nào cũng có thể ngang bằng sổ thẳng. “Trong khi thầy giáo mở lớp tại gia phạm luật thì lại có một số giáo viên khác của trường đi dạy thêm “thuê” ở các trung tâm. Theo luật, các giáo viên này đã làm đúng nhưng nhiều HS tại lớp học thêm lại là HS của lớp chính khóa.

Không chỉ thầy mà nhiều HS cũng biết cách đối phó với luật. Nghe tin thầy chính khóa dạy thêm ở đâu, các em sẽ tìm tới đó để học thêm. Có thể vì thầy dạy tốt nên được HS tín nhiệm nhưng cũng không loại trừ các em đi học “để thầy khỏi trù dập”. Trong trường hợp này, nhà trường không thể đòi quyền cho phép hay không giáo viên đó dạy HS của chính mình - một hiệu trưởng xác nhận.

Cấm thì dễ nhưng khó hiệu quả

Theo ông Lê Sỹ Tứ, nguyên giáo viên trường THPT Trần Phú, trong các quy định quản lý dạy thêm học thêm từ cấp trung ương tới thành phố đều nêu rõ: cấm ép buộc học thêm. Nhưng, thực tế để xác minh thế nào là ép học thêm lại vô cùng khó. Cũng giống như quy định bác sỹ không được nói giới tính thai khi siêu âm, giáo viên, nếu muốn cũng có nhiều cách để “bóng gió” buộc HS phải học thêm mà không ai có thể bắt phạt được.

Ông Lê Hồng Vũ, Trưởng phòng GD-ĐT quận Tây Hồ cho rằng, có những thầy cô giáo dạy giỏi, không cần chiêu sinh mà học sinh tự tìm tới xin học, sẵn sàng trả học phí lên tới vài trăm ngàn đồng mỗi buổi. Trong khi đó, có giáo viên dạy kém vẫn cố ép HS học để kiếm tiền. Vì thế, điều quan trọng nhất trong quản lý dạy thêm không phải là chiểu theo giấy tờ, thủ tục mà phải quản được chất lượng, chương trình dạy. Nếu chỉ chiểu vào giấy tờ thì có thể “bắt lỗi” không ít giáo viên giỏi nhưng nhờ đó mà giáo viên dạy kém vẫn có thể vô tư hoạt động công khai.

Cả cuộc đời hơn 30 năm làm nghề dạy học, bà Thanh Quý-nguyên giáo viên trường tiểu học Tứ Liên chưa bao giờ tổ chức dạy thêm học thêm tại gia cho HS tiểu học. Bà chỉ tham gia dạy thêm tại trường học cho 2 đối tượng là HS yếu và HS giỏi. “Nhiều PHHS xin tôi mở lớp nhưng tôi đều bảo HS tiểu học không cần phải học thêm. Khi nào giáo viên tự ý thức được lúc nào cần dạy và không cần dạy thì quy định dạy thêm học thêm tự khắc sẽ được chấp hành”.

Trong quản lý, biện pháp cấm đoán có thể là dễ nhất nhưng hiệu quả có khi lại kém nhất. Nhiều ý kiến cho rằng, một khi vấn đề gốc rễ của dạy thêm học thêm còn chưa được giải quyết như chương trình học vẫn quá tải; lương giáo viên chưa đủ sống, tâm lý khoa cử trong xã hội còn nặng nề… thì dạy thêm học thêm tràn lan sẽ luôn là vấn nạn. Luật càng cấm thì sẽ lại đẻ ra nhiều cách để lách.

Người châu Á thích học thêm

Theo The New York Times, có tới 97% HS Singapore, 90% HS tiểu học Hàn Quốc, 85% HS trung học phổ thông Hồng Kông có học thêm. Theo GS Nguyễn Quốc Vọng-ĐH Rmit Australia, ở Australia, thường chỉ HS châu Á, trong đó có VN mới đi học thêm. Điều này xuất phát từ tâm lý cạnh tranh của người châu Á luôn muốn con học giỏi hơn người khác.
Để giải quyết nạn dạy thêm học thêm, Hàn Quốc đã đề xuất xóa bỏ các kỳ thi tuyển vào các trường THPT có tiếng, bố trí nhân viên tại các trường ĐH để giúp tuyển sinh không chỉ qua kết quả thi mà còn đánh giá khả năng của các em… Còn ở Malaysia, chính phủ cho phép giáo viên được công khai dạy thêm 4 giờ /tuần để tăng thu nhập. Đổi lại, giáo viên không được bớt chương trình hay ép HS học thêm nữa..

Hoàng Lan