“39 đoản thiền để thấy“: Hành trình chữa lành bằng thiền định
(PNTĐ) - Tiếp nối chuyến hành trình của “39 câu hỏi cho người trẻ” và “39 cuộc đối thoại cho người trẻ”, tác giả Phan Đăng tái ngộ cùng độc giả trong cuốn sách mới, với âm hưởng sâu lắng và đầy chiêm nghiệm – “39 đoản thiền để thấy”.
Nhắc đến “thiền”, nhiều người thường mang suy nghĩ chủ quan rằng thiền hướng đến việc buông bỏ, buông lơi mục tiêu, xa rời cuộc sống. Họ sợ hành thiền khiến mình đánh mất năng lực suy nghĩ, trở nên thờ ơ, lãnh đạm. Tuy nhiên trên thực tế, thiền mang đến sự chủ động trong suy nghĩ; thiền không hề xa rời cuộc sống mà còn giúp chúng ta dung nhập sâu sắc hơn vào thế giới xung quanh, cảm nhận đời sống một cách sâu sắc hơn. Lí giải cho cụm từ “đoản thiền”, Huyền Cơ Thích Viên Như đã viết: “Đoản thiền là một căn nhà có nhiều cánh cửa, nếu không có thời gian dạo khắp, bạn có thể mở bất cứ cánh cửa nào, trong bạn sẽ hiện ra một thế giới thân quen mà có thể vì lí do nào đó trước đây bạn không nhận ra nó, tuy nhỏ nhưng bao la từ một cái nhìn.”
Là những đoản văn, ghi lại cảm nhận của tác giả bằng con mắt thiền, “39 đoản thiền để thấy” tập hợp những suy tư tưởng chừng vụn vặt, nhưng đầy sâu lắng về cuộc đời và con người của tác giả Phan Đăng. Tựa như một nốt lặng đầy suy tư trong bộn bề cuộc sống hiện đại, tác giả Phan Đăng đã gửi vào cuốn sách “39 đoản thiền để thấy” những gợi mở sâu sắc để giúp người đọc tập trung hơn vào hiện tại, trân trọng từng khoảnh khắc của đời sống.
Với giọng viết giản dị, sâu lắng và đầy chiêm nghiệm, cuốn sách gợi mở những triết lí sâu sắc, những bài học mới mẻ về cuộc đời, khéo léo để lộ những điều vĩ đại đằng sau những cái đời thường, góp phần dẫn dắt người đọc hướng đến một lối sống bình tĩnh hơn, một góc nhìn cảm nhận cuộc sống đầy đủ và trọn vẹn hơn. 39 đoản thiền tựa như 39 cánh cửa, mà mỗi cánh cửa lại dẫn dắt chúng ta bước vào một chuyến hành trình diệu kì với nhiều ngã rẽ khác nhau: khi thì ta hóa thân thành một chiếc lá nhỏ bé, lúc lại là một đóa hoa khiêm nhường, hay đơn giản như dung nhập vào một cơn gió vô hình để ngắm nhìn đời sống.
Đối với Phan Đăng, hành trình đi từ “39 câu hỏi cho người trẻ” và “39 cuộc đối thoại cho người trẻ” đến “39 đoản thiền để thấy” là một hành trình đi từ ngoài vào trong, nơi anh tìm thấy chính mình.
Nói về cơ duyên đến với thiền định, Phan Đăng chia sẻ cuộc đời anh từng trải qua hai biến cố lớn: “Chuyện thứ nhất cách đây khoảng gần 8-9 năm, tôi bị tổn thương sâu sắc bên trong. Tổn thương ấy khiến cho dạ dày tôi có nguy cơ chảy máu liên tục phải nằm triền miên trong bệnh viện. Thời gian nằm viện, tôi nhớ ra những tác phẩm kinh điển lúc đọc kiểu ‘tầm chương trích cú’ và quyết định phải thực hành. Tôi bắt đầu thực hành thiền định, thiền tuệ”. Phan Đăng khẳng định anh từ “một con vẹt tầm chương thành nhà thực hành”: “Đây là trải nghiệm màu nhiệm, không phải theo nghĩa tâm linh, tôn giáo siêu hình”, Phan Đăng nói.
“Biến cố thứ hai là trong quá trình ‘tầm chương trích cú’, tôi bị ‘bệnh nặng’ tới mức trong đầu bao giờ cũng phải truy cứu là sự vật này, bông hoa, cơn mưa kia… thì Aristotle, Đức Phật nói gì? Tôi quay cuồng đi tìm các triết gia lý giải về mọi sự vật, hiện tượng đọc được. Cho đến một ngày, tôi tự vấn: ‘Mình nói gì, nhìn thấy gì ở cơn mưa? Tại sao cứ phải là Aristotle hay Đức Phật nói? Sau khi chìm đắm trong đầu của người khác, đầu mình nghĩ gì, rung động gì?’. Từ hai cơ duyên đó, tôi mới có thể đi sâu vào thiền”, Phan Đăng chia sẻ.
Tựu trung lại, mọi con đường đều dẫn ta hướng về bản ngã, cùng ta tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi lớn của đời người: Kiếm tìm hạnh phúc nơi đâu? Hạnh phúc chẳng phải điều gì rất đỗi xa hoa, mà chính bản thân chúng ta đã biến nó thành một thứ xa xỉ. Hạnh phúc cũng không hề khó tìm như ta nghĩ, chỉ cần ta trân trọng con người bên trong mình, trân trọng những điều giản dị xung quanh.
Khi được hỏi cảm nhận thế nào là hạnh phúc sau khi đi sâu vào thiền, Phan Đăng cho rằng: “Nếu 16 năm trước tôi nghĩ hạnh phúc chỉ là sự thoả mãn. 8 năm trước tôi nghĩ hạnh phúc là sự cống hiến. Có thời điểm tôi nghĩ hạnh phúc khi được sống là chính mình. Thì sau khi đi qua 3 trải nghiệm về hạnh phúc: sự thoả mãn, sự cống hiến và được là mình, bây giờ tôi mới nhận ra, hạnh phúc là năng lực làm chủ con người bên trong”.
Phan Đăng lưu ý: “Năng lực làm chủ con người bên trong giúp ta làm chủ các bất như ý. Bất như ý có ập đến thì bên trong ta vẫn tĩnh lặng, bất toại nguyện có ập đến thì cũng chỉ buồn chút xíu thôi chứ không sụp đổ”.
Trong “39 đoản thiền để thấy”, độc giả bắt gặp một Phan Đăng vẫn sắc sảo và minh bạch, nhưng trầm tĩnh, thận trọng và chậm rãi hơn như một người giàu trải nghiệm. Thêm vào đó, “39 đoản thiền để thấy” còn gây ấn tượng với sự hòa quyện giữa những hình ảnh minh họa đặc sắc của họa sĩ Vũ Xuân Hoàn và tư tưởng của tác giả Phan Đăng. Những bức họa đơn giản mà nhiều hàm ẩn, liên kết chặt chẽ với câu chuyện mà tác giả Phan Đăng gửi gắm.
Đánh giá về cuốn sách, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh: “Đây không phải là một cuốn sách thông thường. Đây là con đường của một người đi tìm chính mình để xác thực mình và xác lập mình trong cái thế giới của chính cá nhân mình. Đấy là con đường khó nhất và cũng chính là con đường duy nhất để tìm thấy ý nghĩa đích thực của đời sống”.
